Με την παρουσία πολιτικών και στρατιωτικών Αρχών, εκπροσώπων σωμάτων ασφαλείας, φορέων, συλλόγων και αρκετού κόσμου τελέσθηκε στις 7 το απόγευμα της Δευτέρας 21 Μαΐου 2018 από τον μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιο, Αγιασμός στον νέο διαμορφωμένο χώρο του πάρκου προς μεταφορά του μνημειακού συγκροτήματος του Μνημείου Πεσόντων της Μάχης της Κρήτης στην τοποθεσία που βρίσκεται ο οδικός κόμβος Καλλεργιανών, όπου τέθηκε ο θεμέλιος λίθος για ν’ ακολουθήσει επιμνημόσυνη δέηση, προσκλητήριο πεσόντων, καταθέσεις στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής και ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου από τη Φιλαρμονική του Δήμου.
Χαιρετισμό και ευχαριστίες σε όσους συνέβαλλαν στην διαμόρφωση του χώρου απηύθυνε ο δήμαρχος Κισάμου κ. Θεόδωρος Σταθάκης, ενώ για τη Μάχη της Κρήτης επεσήμανε ότι «20 Mαϊου 1941: Πρώτη μέρα εφαρμογής του σχεδίου των Γερμανών με την ονομασία ‘’Ερμής’’ για την κατάληψη της Κρήτης, ώστε στην συνέχεια να προχωρούσαν στα σχέδιά τους, για την κατάκτηση της Ρωσίας, της Μάλτας, της Κύπρου και της επιχειρήσεως προς την Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική. Την Κρήτη την θεωρούσαν στρατηγικό σημείο της Μεσογείου για την υλοποίηση των παραπάνω στόχων τους και υπολόγιζαν ότι θα ολοκλήρωναν την κατάληψη σε ένα 24ωρο, έχοντας δεδομένο ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα είχαν κατάκτηση το σύνολο της ηπειρωτικής Ελλάδος. Δεν μπορούσαν να φανταστούν όμως τι θα αντιμετώπιζαν.
Τι αντιμετώπισαν; Το σθένος και την γενναιότητα του Κρητικού λαού, οι οποίοι αψηφώντας τη τρομερή δύναμη του αντιπάλου, την έλλειψη οπλισμού και οργάνωσης, πολέμησαν με ‘’νύχια και με δόντια’’ για τα ιδανικά της πατρίδας τους, την Ελευθερία και τη Δημοκρατία». Ο ίδιος συνεχίζοντας τόνισε ότι «είκοσι λεπτά πριν την ρίψη αλεξιπτωτιστών στο Μάλεμε, οι πρώτοι Γερμανοί έπεσαν σ’ αυτό το χώρο, στον Κισαμίτικο ‘’Κάμπο Καλλεργιανών’’. Έτσι έγραψε η ιστορία και δεν πρέπει να την ξεχνούμε εντέχνως ή από αμέλεια. Η ιστορία της πατρίδας μας δεν είναι είδος εκμετάλλευσης ή προπαγάνδας. Είναι η απόλυτη αλήθεια που πότισαν με το αίμα τους οι πρόγονοί μας μαζί με τους συμμάχους μας, Αυστραλούς, Βρετανούς και Νεοζηλανδούς. Οι άντρες και οι γυναίκες της Κισσάμου μαζί με όποια στρατιωτική δύναμη υπήρχε στη περιοχή, έθεσαν από την πρώτη στιγμή τη ζωή τους, στην υπηρεσία της πατρίδας. Ναι, η Μάχη της Κρήτης έμεινε στην παγκόσμια ιστορία, ως μια από τις σημαντικότερες μάχες που έκριναν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Γιατί η Μάχη κράτησε 10 ημέρες για να επικρατήσουν οι γερμανικές δυνάμεις».
Χαιρετισμό επίσης απηύθυνε και ο μητροπολίτης κ. Αμφιλόχιος τονίζοντας ότι « οι εκδηλώσεις αυτές σεβασμού τιμής και μνήμης έρχονται όχι απλώς να αποδείξουν τον σεβασμό τιμών τους προγόνους και γεννήτορες μας αλλά κυρίως να υπενθυμίσουν σε όλους το χρέος και την ευθύνη που έχουμε να κρατάμε πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μας¨.
Ακολούθησε ομιλία από την κα Νταγκουνάκη – Χαρτζουλάκη Ανθούλα Φιλόλογο και πρόεδρο του Συλλόγου Κυριών και Δεσποινίδων Καστελίου “Η Κοινωνική Πρόνοια” αναπτύσσοντας ιστορικά γεγονότα της περιόδου κάνοντας μνεία στη συμβολή που είχε το ριζίτικο τραγούδι. «Αιώνες τώρα η Κρήτη δεν είναι ένα νησί μόνο. Είναι θεριό που κείτεται στη θάλασσα ανάμεσα σε τρεις ηπείρους σε θέση κλειδί αξιοζήλευτη που κατά καιρούς έγινε αιτία και αφορμή ανάπτυξης, πλούτου, επιθέσεων μα και λαμπρών σελίδων στα κατάστιχα της ιστορίας», σημείωσε η κα Νταγκουνάκη για να συνεχίσει υπογραμμίζοντας ότι « οι κρητικοί είναι αδάμαστες ψυχές χιλιάδες χρόνια. Άλλοτε γέννησαν λαμπρό πολιτισμό με ακμαίες πόλεις από την εποχή του Μίνωα, άλλοτε πάλεψαν και άντεξαν βαρβάρους και επιδρομείς, άλλοτε ξεχώρισαν στην λογοτεχνία με τον αθάνατο Ερωτόκριτο, ενώ στα νεότερα χρόνια ξεχωρίζουν για αγώνες, για τους χορούς τους για τα τραγούδια τους. Αγαπούν και απολαμβάνουν παράφορα το νησί τους και τη ζωή με όλες τις ομορφιές της και δεν φοβήθηκαν ποτέ το θάνατο…» Συνεχίζοντας η κα Νταγκουνάκη επεσήμανε ότι « η Μάχη της Κρήτης είναι από τις λαμπρότερες σελίδες της Κρητικής Ιστορίας που γράφηκε στα πλαίσια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1940 όταν η Κρήτη πρόβαλλε στο στόχαστρο των πυροβόλων του Γ’ Ράιχ. Τότε που ο φασισμός και ο ιμπεριαλισμός έσυραν την σκανδάλη τους και πυρπόλησαν την μεγαλόνησο. Από τον Απρίλιο του 1940 ο διοικητής του στρατού της Μακεδονίας Γεώργιος Τσολάκογλου χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης και της στρατιωτικής ηγεσίας υπέγραψε ανακωχή με τους Γερμανούς. Νοτιότερα οι Άγγλοι και οι Νεοζηλανδοί που είχαν έρθει για να ενισχύσουν τον αγώνα και για να επιβραδύνουν τη γερμανική προέλαση έδιναν σκληρή μάχη στις Θερμοπύλες. Εκεί οι συμμαχικές δυνάμεις νικημένες αναγκάστηκαν να συμπτυχτούν προς την Πελοπόννησο απ’ όπου διέφυγαν στην Κρήτη. Στις 27 Απριλίου του 1940 ο Γερμανικός στρατός είχε μπει στην Αθήνα οπότε και αυτοκτόνησε ο πρωθυπουργός Κορυζής. Έτσι κατέρρευσε το μέτωπο στην Ηπειρωτική Ελλάδα και ο βασιλιάς Γεώργιος ο Β’ με τον πρωθυπουργό Τσουδερό και την κυβέρνηση έφυγαν για την Κρήτη για να συνεχίσουν εκεί τον αγώνα κατά του εχθρού. Την άμυνα του νησιού ανέλαβαν οι δυνάμεις των Άγγλων, των Νεοζηλανδών και των Αυστραλών που είχαν καταφύγει εκεί περίπου 30.000 στρατιώτες και 1.500 αξιωματικοί. Στη Μεγαλόνησο είχαν μεταφερθεί επίσης οκτώ τάγματα νεοσυλλέκτων, οι πρώτες τάξεις των Σχολών Ευελπίδων και Ικάρων και η δύναμη της Σχολής Χωροφυλακής, συνολικά 12.000 αφού οι μάχιμοι άνδρες του νησιού υπερασπίζονταν τα Αλβανικά σύνορα. Το διαλάλησε και το ριζίτικο: ΄Χίτλερ να μην το καυχηθείς πως πάτησες την Κρήτη…».
Ακολούθησαν ριζίτικα τραγούδια από τον Σύλλογο Ριζιτών “Η Κίσαμος”, Κρητική μουσική από το σχήμα του Λευτέρη Κουμή, παραδοσιακοί χοροί από τη σχολή Γιάννη και Χάρη Κουμή και την παραδοσιακή συντροφιά “Ονειρο-κρήτες”. Την εκδήλωση διοργάνωσε ο Δήμος Κισάμου – Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Κισάμου και έκλεισε με κέρασμα.
Στις καταθέσεις στεφάνων ιδιαίτερα συγκινητικό ήταν που μία ομάδα Γερμανών επισκεπτών κατέθεσε στεφάνι.
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος