Τρίτη , 19 Μαρ 2024

ΣΤΗ ΜΑΛΑΘΥΡΟ- Εκδηλώσεις τιμής και μνήμης για τους 61 εκτελεσθέντες από τους ναζί την κατοχή

Εκδηλώσεις μνήμης για το ολοκαύτωμα της μαρτυρικής Μαλαθύρου και την εκτέλεση 61 κατοίκων του χωριού από τους ναζί, πραγματοποιήθηκαν το απόγευμα του Σαββάτου στον τόπο του μαρτυρίου τους, στο φαράγγι του Μάκρωνα με τρισάγιο και ανήμερα της Κυριακής μετά τη Θεία Λειτουργία στον κεντρικό Ιερό Ναό της Μαλαθύρου με μνημόσυνο και στη συνεχεία στην αυλή της εκκλησίας που είναι το μνημείο, κοινοτάφιό τους με επιμνημόσυνη δέηση.

Οι εκδηλώσεις οργανώθηκαν από τον Δήμο Κισάμου, την Τοπική Κοινότητα και τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Μαρτυρικής Μαλαθύρου, υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων.

Το «παρών» έδωσε αντιπροσωπεία του Δήμου Κισάμου με επικεφαλής το δήμαρχο Θεόδωρο Σταθάκη, δημοτικούς και περιφερειακούς συμβούλους, την πρώην βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Βάλια Βαγιωνάκη, εκπροσώπους Στρατιωτικών Αρχών, Σωμάτων Ασφαλείας, Φορέων, Συλλόγων, τη φιλαρμονική του Δήμου Κισάμου “Ειρηναίος Γαλανάκης”, τον Σύλλογο Διατήρησης Ιστορικών Οχημάτων, τον Σύλλογο Ριζιτών «Η Κίσαμος», τον Πολιτιστικό Σύλλογο “Το Ρόδον” με τμήμα ιστορικών αναπαραστάσεων και αρκετού κόσμου.     

Ακολούθησε χαιρετισμός από το δήμαρχο Κισάμου Θεόδωρο Σταθάκη, ομιλία από τον εκπαιδευτικό Ελευθέριο Κουμή (απόγονο θυμάτων), Ριζίτικο τραγούδι με στεντόρεια φωνή από τον Σύλλογο Ριζιτών «Η Κίσαμος», καταθέσεις στεφάνων, προσκλητήριο πεσόντων, τήρηση ενός λεπτού σιγής και ανάκρουση του Εθνικού μας Ύμνου και του Ύμνου της Κρήτης

Ο δήμαρχος κ. Θεόδωρος Σταθάκης κατά τον χαιρετισμό του επεσήμανε ότι « για μια ακόμα χρονιά είμαστε εδώ για να αποδώσουμε όλοι μαζί τον σεβασμό και την υπέρτατη τιμή που έχουμε χρέος προς τους προγόνους των Μαλαθυριανών που έδωσαν τη ζωή τους για ιδανικά, για την ελευθερία, για την πίστη, για την ειρήνη του λαού. Ήταν ίδιες μέρες, οι αποφράδες μέρες του Αυγούστου 1944 που εξήντα ένας μάρτυρες θυσιάστηκαν στο φαράγγι του Μάκρωνα…». 

ΟΜΙΛΙΑ

Με ιδιαίτερη συγκίνηση αναφέρθηκε λεπτομερώς ο ομιλητής κ. Ελευθέριος Κουμής, στα ιστορικά γεγονότα, πριν από 75 χρόνια που συνέβησαν στη Μαλάθυρο επισημαίνοντας μεταξύ άλλων τα εξής: « Η τιμή και η συγκίνηση είναι μεγάλη καθώς ανήκω και εγώ σε οικογένεια της Μαλαθύρου θύμα της ναζιστικής θηριωδίας που θυμόμαστε σήμερα. Είμαι παρών για να αποτίσω και εγώ μαζί σας τον απαιτούμενο φόρο τιμής στους νεκρούς  μας, με λόγια βγαλμένα από την καρδιά μου. Η εξαιρετική γεωγραφική θέση της Κρήτης στην Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου και γενικότερα στο επίμαχο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, από τους χρόνους της προϊστορικής αρχαιότητας μέχρι σήμερα, την κατέστησε επίκεντρο σκληρών και αιματηρών αναμετρήσεων. Ο λαός της γενναίος πάντα και υπερήφανος, μεγαλουργούσε και άφησε μνημεία αξιολογότατα της ιστορικής του παρουσίας για το έθνος και την  ανθρωπότητα…». 

«Η λυσσαλέα αντίσταση των κρητικών και ο ηρωισμός τους είχε ως αποτέλεσμα τον αποδεκατισμό επίλεκτων δυνάμεων του Χίτλερ αλλά και την απάνθρωπη συμπεριφορά που έδειξαν αργότερα οι Γερμανοί όταν πήραν το νησί υπό τον έλεγχο τους. Έτσι ξεκινάει η μαύρη περίοδος της Κατοχής… Φτώχια, πείνα, φόβος, ανασφάλεια πλάκωνε σαν μαύρη καταχνιά την πατρίδα και το νησί μας. Η αδούλωτη ελληνική ψυχή όμως δεν μπορούσε λεπτό χωρίς την ελπίδα για λευτεριά και το συνεχή αγώνα με κάθε τρόπο γι’ αυτή ενάντια στο βάρβαρο κατακτητή. Βαρύς ο απολογισμός: Συλλήψεις, βασανιστήρια, φυλακίσεις, στρατόπεδα συγκέντρωσης, εκτελέσεις, ισοπεδωμένα χωριάαπό τα σκληρότατα γερμανικά αντίποινα, μαζικοί τάφοι, χήρες, ορφανά, ένα νησί που πενθεί ανθρώπους, κοινότητες, σπίτια. Μέσα στο μακρύ κατάλογο των μαρτυρικών χωριών της Κρήτης ανήκει και η Μαλάθυρος το αιματοποτισμένο ηρωικό χωριό μας… Από τα πρώτα χρόνια της γερμανικής κατοχής, η Μαλάθυρος ήταν κέντρο αντίστασης σε όλη την περιοχή. Οι κάτοικοι έκρυβαν στο χωριό εκρηκτικές ύλες, πυρομαχικά, έναν ασύρματο και Άγγλους με φυλάκιο. Στη θέση “Κρυγιό νερό”, μεταξύ Μεσαυλίων και Μαλαθύρου οι ναζί το έμαθαν και στις 28 Αυγούστου 1944 πολυάριθμοι Γερμανοί βρέθηκαν στα υψώματα της Μαλαθύρου και σιγά, σιγά κύκλωσαν όλο το χωριό… Το ιστορικό χρονικό της θυσίας περιγράφει η παρακάτω ρίμα σε παραδοσιακό 15σύλλαβο στίχο που συνέθεσα πριν μερικά χρόνια στη μνήμη των εκτελεσθέντων προγόνων μας.

Η ΑΠΟΦΡΑΔΑ ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

« Ήτανε 28 Αύγουστος καλοκαίρι που μπήκε

στη Μαλάθυρο του γερμανού τ’ ασκέρι.

Πρώτα εκυκλώσαν το χωριό όλο απού γύρου, γύρου

να μη μπορούν οι χωριανοί απού ποθές να φύγουν.

Κάνανε την επίθεση και μες στα σπίθια μπαίνουν,

άνδρες, γυναίκες και παιδιά, αιχμάλωτους τα παίρνουν.

Στα πατητήρια του χωριού και στο σχολειό τσι πάνε

Κι άρχισε το μαρτύριο μα εκείνοι δε λυγάνε.

63 μαζώξανε άνδρες και τσ’ ανακρίνουν που ‘ναι οι

Εγγλέζοι κι ο οπλισμός μα εκείνοι δεν προδίνουν.

Που είναι το φυλάκιο και που ναι οι παρτιζάνοι

Ούλοι κατέχουν να τους πουν μα ουτένας δεν το κάνει.

Λυσσιούνε τότε οι Γερμανοί τσι βρίζουν τσι χτυπούνε κι ότι θα

τσ εκτελέσουνε ούλους τους απειλούνε…».   

Ο ίδιος, συνεχίζοντας την συγκλονιστική εξιστόρηση των γεγονότων της εκτέλεσης κατέληξε τονίζοντας ότι « αυτοί οι άνθρωποι, οι άνθρωποι μας, δεν είχαν φανταστεί ότι θα ήταν ήρωες. Ήταν άνθρωποι απλοί, της καθημερινής ζωής. Χωρίς υπολογισμούς, χωρίς κρατούμενα, πρόσφεραν ότι πολυτιμότερο είχαν. Την ίδια τους τη ζωή, το αίμα τους».

Γιάννης και Ηλίας Κάκανος

Μεταξύ των ιστορικών οχημάτων και μία παλιά μοτοσικλέτα με ιδιοκτήτη τον Αλέξανδρο Παπαδομανωλάκη που μας είπε: “Πρόκειται για μια Χάρλεϊ μοντέλο προφανώς του 1960 και την είχαν η Ελληνική Χωροφυλακή και η Στρατονομία. Είχαν έρθει το 1961 από την Αμερική 55 μοτοσικλέτες στην Ελλάδα. Η στολή που φορώ είναι από τις συμμαχικές Δυνάμεις της εποχής εκείνης…

Απαντήστε

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί.Τα υποχρεωτικά πεδία είναι σημειωμέα *

*

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Πηγαίνετε Στην Κορυφή
WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com