Ξεκίνησαν οι επετειακές εκδηλώσεις της 28ης Οκτωβρίου 1940

27/10/2021 στο 2021, 2021, Βιντεοσκοπήσεις, Κοινωνικά - Πολιτιστικά, Ρεπορτάζ

Με προσκύνημα αντιπροσωπειών της σπουδάζουσας και μαθητιώσας νεολαίας, διδακτικού προσωπικού, του διευθυντού Β’ βάθμιας εκπαίδευσης Μανώλη Τζανάκη, προσκόπων και οδηγών, ξεκίνησαν στις 11,30’ το πρωί της Τετάρτης με επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώο Πεσόντων Μαθητών στον αύλειο χώρο του ιστορικού 1ου Γυμνασίου Χανίων οι διήμερες επετειακές εκδηλώσεις της 28ης Οκτωβρίου 1940. Το παρών έδωσαν ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής, ο δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης, ο αντιδήμαρχος Χανίων Ιωάννης Γιαννακάκης περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, γονείς μαθητών κ.ά.

Η τελετή ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση για να συνεχιστεί με ομιλία από την διευθύντρια του Α΄ Πειραματικού Γυμνασίου, Γιώτα Καλοβρέκτη, καταθέσεις στεφάνων από μαθητές και προσκόπους, τήρηση ενός λεπτού σιγής, ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου από την φιλαρμονική του δήμου Χανίων και να τελειώσει με τον Ύμνο της Κρήτης που τραγούδησε χορωδία μαθητών του Μουσικού Γυμνασίου με την συνοδεία οργάνων.

Η ΟΜΙΛΙΑ

“ Ημέρα γιορτής, συγκίνησης και μνήμης η 28η Οκτωβρίου για τον απανταχού Ελληνισμό. Βρισκόμαστε σήμερα στην αυλή του ιστορικού Γυμνασίου Χανίων για να καταθέσουμε στεφάνι τιμής στο Μνημείο των Πεσόντων Ιερολοχιτών Μακεδονομάχων Μαθητών. Ύστερα από 100 χρόνια το μνημείο αυτό που δίδαξε το θνήσκειν υπέρ πατρίδος βρίσκει το νόημα για το οποίο φτιάχτηκε για να μην ξεχνάμε το παρελθόν και να αγωνιζόμαστε για το μέλλον. Η σημασία του Μνημείου είναι τεράστια και η αξία του διαχρονική.

Εμπνευστής της ιδέας του Μνημείου υπήρξε ο Γυμνασιάρχης Εμμανουήλ Γενεράλης ο οποίος στις 8 .Δεκεμβρίου 1913 στην αίθουσα του φιλολογικού συλλόγου “Χρυσόστομος” πρότεινε την δημιουργία της αναθηματικής στήλης στη μνήμη των Ιερολοχιτών Μακεδονομάχων Μαθητών. Την ονομασία αυτή φέρουν οι 39 πεσόντες μαθητές του σχολείου μας οι οποίοι έλαβαν εθελοντικά μέρος στους βαλκανικούς πολέμους του 1912 -13 συγκροτώντας τον Ιερό Λόχο Φοιτητών Κρητών Δραγατσάνι. Χάρι στον έρανο που ενήργησε το Εργατικό Κέντρο Χανίων το 1919 η ιδέα της ανέγερσης του Μνημείου υλοποιείται και στις 25 Μαρτίου 1921 έγιναν τα αποκαλυπτήρια της τιμής με πανηγυρική διάθεση και λογότυπο. Στις 3 πλευρές του Μνημείου αναγράφονται τα ονόματα των πεσόντων Ιερολοχιτών από τις επαρχίες Κισάμου, Κυδωνίας, Σελίνου, Σφακίων, Αποκόρωνα και Ρεθύμνου. Στην πρόσθια πλευρά της στήλης αναγράφεται το εξής ποίημα.

“Για της Ελλάδος την τιμή, με τ’ άρματα στο χέρι, ετρέξαμε απ’ το σχολειό στα σκλαβωμένα μέρη. Μα βόλι μαύρο ξέσχισε τα στήθη μας μια μέρα, στης μάχης τον αναβρασμό για τη γλυκιά μητέρα. Αδέρφια μιμηθείτε μας σαν το ζητά η πατρίδα, του νικητή ο θάνατος είναι χαρά κι ελπίδα”.

Λίγα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα η 28η Οκτωβρίου του 1940 ημέρα εκκίνησης του πολέμου οι νεο ιερολοχίτες μαθητές του σχολείου έδωσαν όρκο στο Θεό… “.

Για την εκδήλωση και το Μνημείο του ιστορικού Γυμνασίου μίλησαν στα Μ.Μ.Ε. ο πρόεδρος των αποφοίτων και φίλων του πρώτου ενιαίου λυκείου Χανίων, Ανδρέας Φουράκης, ο δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης και ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής.

“Πάγιο αίτημα μας για πάρα πολλά χρόνια ήταν να γίνονται οι εκδηλώσεις τιμής από την μαθητιώσα νεολαία σε αυτό το μνημείο όπως γινόταν και παλαιότερα” επισημαίνει ο κ. Φουράκης και συνεχίζοντας υπογραμμίζει: “ Το Μνημείο αυτό έγινε κατόπιν προτάσεως που έκανε ο τότε γυμνασιάρχης Γενεράλης προς τιμήν των ιερολοχιτών μαθητών και εθελοντών που έπεσαν στους απελευθερωτικούς αγώνες. Η προσφορά αυτού του σχολείου στους απελευθερωτικούς αγώνες και όχι μόνο ήταν πολύ μεγάλη. Στο μνημόσυνο, λοιπόν, που έγινε στον “Χρυσόστομο” για τους ιερολοχίτες έκανε την πρόταση τονίζοντας, “για να μην ξεχνάμε, για να παραδειγματίζονται οι νέοι”. Σύσσωμη η εργατική τάξη των Χανίων απεδέχθη το αίτημα και με εράνους καταφέραμε μετά από δύο χρόνια να στηθεί το Μνημείο αυτό. Εγκαινιάσθηκε το 1921 στις 25 Μαρτίου ως γιορτή που συμπλήρωνε τα 100 χρόνια από την επανάσταση του 1821. Σήμερα γιορτάζουμε τα 200 χρόνια, ενώ τότε τα 100 χρόνια. Η συμμετοχή ήταν πάνδημος, σύσσωμος ο λαός των Χανίων παρευρίσκετο στα εγκαίνια και υπάρχουν σχετικές φωτογραφίες. Είναι ευχής έργο που επιτέλους απεδέχθη η επιτροπή εορτασμού, η τοπική αυτοδιοίκηση και η περιφέρεια το αίτημα αυτό για να γίνονται εδώ οι εκδηλώσεις”

Ο δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης υπογράμμισε: “Μετά από πολλά χρόνια βρισκόμαστε εδώ στον αύλειο χώρο του ιστορικού Α’ Γυμνασίου Χανίων μαζί με τους μαθητές για να θυμηθούμε και να τιμήσουμε όλους αυτούς τους αγώνες και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που όλη αυτή η τιμή αποδίδεται ξανά στο Μνημείο που έχει ανεγερθεί προς τιμήν των πεσόντων μαθητών. Έτσι, λοιπόν , με αφορμή την σημερινή παρουσία μας εδώ ξεκινάμε τις εκδηλώσεις για την ιστορική αυριανή επέτειο και βέβαια όλα κορυφώνονται το Σάββατο με την παρουσία της προέδρου της δημοκρατίας στην δημοτική πινακοθήκη όπου στο πλαίσιο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση θα δοθεί μία από τις σημαντικότερες πολιτιστικές και ιστορικές παραγωγές του τόπου μας και ελπίζω ότι πολλοί Χανιώτες αλλά και επισκέπτες να έρθουν να παρακολουθήσουν, χρόνια πολλά σε όλους”.

Από μεριάς του ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής τόνισε: “Φέτος εν όψη του εορτασμού της 28η; Οκτωβρίου επιλέξαμε αντί την κλασική εκδήλωση που γίνεται στο Ηρώο Πεσόντων με εναποθέσεις στεφάνων, τον χώρο αυτό του Α’ Γυμνασίου ένα ιστορικό Γυμνάσιο της πόλης όπου έχει στηθεί εδώ και 100 χρόνια το Μνημείο Πεσόντων Μαθητών με ενέργειες του Ρεθεμνιώτη στην καταγωγή Γυμνασιάρχη Γενεράλη ο οποίος άφησε όνομα στα Χανιά και την Κρήτη. Στη συνεχεια με το Εργατικό Κέντρο Χανίων, εράνους και με πολλούς άλλους Χανιώτες που συνέβαλλαν οικονομικά στήθηκε η αναθηματική στήλη αφιερωμένη στους νέους μαθητές, σπουδαστές οι οποίοι τα χρόνια εκείνα έφτασαν στο μέτωπο και πολέμησαν για την ελευθερία της πατρίδας και σκοτώθηκαν. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, είναι μια προβολή που πρέπει να την ξέρουν οι σημερινοί νεολαίοι και όλοι εμείς ότι τόσο δύσκολα χρόνια ήταν εκείνα”, για να καταλήξει επισημαίνοντας ότι “ η στάση αυτή λοιπόν, μας κάνει περήφανους εμάς όλους σαν απογόνους τους και μας δείχνουνε και τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε αν όχι με τα όπλα σήμερα γιατί έχουν αλλάξει τα πράγματα, αλλά οι μαθητές ειδικά παλεύοντας και αγωνιζόμενοι για να γίνουν καλύτεροι και να προσφέρουν μέσα από τη γνώση και την επιστήμη περισσότερα πράγματα στη χώρα μας”.

Γιάννης και Ηλίας Κάκανος