Επισημάνσεις στους παλιούς Νερόμυλους ως στοιχείο λαϊκού πολιτισμού (Και βίντεο)

09/09/2019 στο 2019, 2019, Βιντεοσκοπήσεις, Ρεπορτάζ στα Χανιώτικα νέα

Η ανάγκη της ανάδειξης των νερόμυλων που βρίσκονται στην περιοχή της Κισάμου, ως σημαντικό στοιχείο του τοπικού λαϊκού πολιτισμού, επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια ημερίδας η οποία περιλάμβανε ακόμα μια πλούσια ιστορική αναδρομή στην ύπαρξη και λειτουργία όλων των νερόμυλων και μύλων από παλιά μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα στην Ελλάδα και τον κόσμο γενικότερα.

“Ελληνικοί Νερόμυλοι – Νερόμυλοι της Κισάμου” είχε τίτλο η ημερίδα η οποία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου στην αίθουσα των εκδηλώσεων του Τσατσαρωνάκειου Πολυκέντρου στην Κίσαμο και συνδιοργανώθηκε από τον Δήμο Κισσάμου, την Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Κισάμου, τον Σύλλογο Προβολής Κισσάμου “Η Γραμβούσα”, τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Κεράς “Η Αντωνούσα” και την Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου, με εισηγητές τους: α) Στέφανος Νομικός, αρχιτέκτονας μηχανικός, 1ος πρόεδρος του Ινστιτούτου Ελληνικών Μύλων, β) Δρ. Γιώργος Γιαννίτσαρης, αρχιτέκτονας μηχανικός αναπλ. καθηγητής Ε.Μ.Π. γ) Τούλα Τριμανδήλη, αρχιτέκτονας μηχανικός πρώην προϊστ. Νεωτέρων Μνημείων και δ) Νεκταρία Λαινάκη, αρχιτέκτονας μηχανικός, υποψ. Διδάκτωρ Ε.Μ.Π. η οποία συντόνιζε την συζήτηση.

Το «παρών» έδωσαν ο μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου Αμφιλόχιος, εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης η περιφερειακή σύμβουλος κα Σοφία Μαλανδράκη, του Δήμου Κισάμου ο αντιδήμαρχος κ. Γεώργιος Χαχλάκης, εκπρόσωποι συλλόγων, φορέων και αρκετός κόσμος.

H ημερίδα άρχισε με καλωσόρισμα και χαιρετισμό του προέδρου του Συλλόγου Προβολής της Κισάμου “Η Γραμβούσα” κ. Γεωργίου Γεωργιλάκη που είπε: «Σήμερα πραγματοποιείται στην Κίσαμο η πρώτη ημερίδα με τίτλο “Ελληνικοί Νερόμυλοι – Οι Νερόμυλοι της Κισάμου” κι έχουμε την τιμή να φιλοξενούμε διακεκριμένους αρχιτέκτονες που έχουν ασχοληθεί με τα Μνημεία σε όλη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Μέσα από τις σημερινές ομιλίες θα αντιληφθούμε τα Μνημεία αυτής της τεχνικής του παρελθόντος…».

ΟΙ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

Στον μακρύ χαιρετισμό του ο μητροπολίτης κ. Αμφιλόχιος σημείωσε μεταξύ άλλων ότι « χαιρόμεθα ιδιαίτερα για το γεγονός της ευκαιρίας που δίδεται σε όλους μας να ψηλαφίσουμε την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου και της ευρύτερης περιοχής μέσα από τους Νερόμυλους, όσους έχουν διασωθεί ή όσους άλλους βρίσκονται στη όποια κατάσταση σήμερα. Είναι πολύ σημαντικό να ψηλαφούμε την ιστορία και τον πολιτισμό μας σε μια εποχή που μοιάζει να θέλει να απαξιώνει την πορεία της και τις ρίζες της…».

Η περιφερειακή σύμβουλος κα Σοφία Μαλανδράκη σημείωσε: «Οι νερόμυλοι που είναι το θέμα της σημερινής ημερίδας με βρίσκει ιδιαίτερα συγκινημένη διότι πριν από 5 χρόνια ο Σύλλογος “ Η Γραμβούσα” είχε επικοινωνήσει μαζί μου για να μάθουν αν στην περιοχή των Βουκολιών που είναι το ιατρείο μου υπάρχουν Νερόμυλοι και να κάνουν καταγραφή. Από εκεί προχώρησαν στην έκδοση ημερολογίου με τους νερόμυλους…»

Συνεχίζοντας η ίδια, επεσήμανε ότι «είμαι πολύ χαρούμενη, έτοιμη και πρόθυμη αλλά και σε θέση πιστεύω που μπορώ για οτιδήποτε χρειαστεί να βοηθήσω στην ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς που κουβαλάει βεβαίως στην πορεία της την ιστορία, την θρησκευτικότητα και ότι είναι αυτό που λέμε Ελληνισμός», κατέληξε η κα Μαλανδράκη.

Από την πλευρά του ο νέος αντιδήμαρχος του Δήμου Κισάμου κ. Γεώργιος Χαχλάκης υπογράμμισε: « Όλη μας η ζωή τριγυρνάει, γυρίζει γύρω από μια πολύ βασική έννοια και αυτή είναι η έννοια της αρμονίας, αρμονία στη φύση, αρμονία στη σχέση των ανθρώπων, αρμονία στην αρχιτεκτονική, αρμονία στη μουσική και όπως πολύ σωστά επεσήμανε ο σεβασμιώτατος “ το γεγονός της ευκαιρίας που δίδεται σε όλους μας να ψηλαφίσουμε την ιστορία και τον πολιτισμό του τόπου και της ευρύτερης περιοχής μέσα από τους νερόμυλους έχει να μας διδάξει κάτι πολύ σημαντικό” και αυτό δεν είναι άλλο από την αρμονία της σχέσης των ανθρώπων της εποχής με τους νεώτερους και με οτιδήποτε κινούνται γύρω από αυτό».

ΟΙ ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ

Οι εισηγητές στη συνέχεια μέσα από λεπτομερή αναδρομή στην ιστορία των νερόμυλων – ανεμόμυλων και της γεωργίας, τόνισαν πως πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα στην ιστορία της ανθρωπότητας, ενώ με σύντομες δηλώσεις τους, υπογράμμισαν:

Στέφανος Νομικός: « Για το θέμα των Μύλων στην Ελλάδα το ενδιαφέρον της ιστορίας είναι ότι από το έτος 2007 καταφέραμε και ιδρύσαμε στην Ελλάδα ένα Τμήμα που υπάγεται στη Διεθνή Εταιρεία Μυλολογίας όπου έχουμε 51 επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων , αρχιτέκτονες, μηχανικούς, λαογράφους, αρχαιολόγους, εθνολόγους που ασχολούνται ο καθένας στον τομέα του με τους Μύλους. Έχουμε καταφέρει πολλά πράγματα αυτά τα χρόνια κι έχουμε πολλά προγράμματα μπροστά μας…» Ο ίδιος συνεχίζοντας, επεσήμανε ότι « ετοιμάσαμε μία δίτομη έκδοση γύρω στις 700 σελίδες για τους Ελληνικούς Μύλους με 49 συγγραφείς. Έχουμε κάνει μία έρευνα κι έχουμε εντοπίσει ως τώρα 2.400 άρθρα και βιβλία για τους Ελληνικούς Μύλους, έχουμε ψάξει τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς κι έχουμε βρει πάνω από 140 αναφορές από την εποχή του Ομήρου, Θουκυδίδη κλπ που αναφέρονται στους Μύλους και τώρα συνεχίζουμε με τους Βυζαντινούς συγγραφείς και κάτι άλλο πολύ σημαντικό, ερευνήσαμε τους περιηγητές και ταξιδιώτες κάθε είδους, στρατιωτικούς, ιερωμένους κλπ που πέρασαν τον ελληνικό χώρο μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα κι έχουμε βρει σε 270 από αυτούς, αναφορές για τους Ελληνικούς Μύλους».

Γιώργος Γιαννίτσαρης: «Μέσα στην έρευνα του Πανεπιστημίου έχουμε μελετήσει τους μύλους και κατά το ταξίδι μας στην Κρήτη, διαπιστώσαμε ότι στην Κίσαμο υπάρχει σημαντικός αριθμός μύλων, νερόμυλων συγκεκριμένα, οι οποίοι πρέπει να σημανθούν, ν’ αναδειχθούν και να επισκευαστούν γιατί αφορούν σημαντικό στοιχείο του τοπικού λαϊκού πολιτισμού».

Τούλα Τριμανδήλη: «Από την Υπηρεσία έφυγα το 2004 και με το να έχω γνωρίσει την κα Λαϊνάκη μπόρεσα να επανέλθω στο αντικείμενο το οποίο είχα αγαπήσει. Πρόσφατα συμμετείχα σε ένα συνέδριο για το Κάστρο του Καστελίου Κισάμου και τώρα με το θέμα των νερόμυλων. Έχω ενθουσιαστεί που ξαναγύρισα σε αυτή την έρευνα και σε αυτό το αντικείμενο το οποίο αγαπώ πολύ».

Νεκταρία Λαϊνάκη: «Σκοπός μου είναι η ανάδειξη της φυσιογνωμίας της Κισάμου με όλα τα μνημεία της και σήμερα διοργανώθηκε μία ημερίδα για την αναγνώριση, την ανάδειξη και για την προβολή των νερόμυλων της Κισάμου, όσους έχουμε δηλαδή εντοπίσει για να προσπαθήσουμε να τους αναδείξουμε και να δημιουργήσουμε περιπατητικές διαδρομές».

Χθες στις 11 το πρωί ορίσθηκε σημείο αφετηρίας η κεντρική εκκλησία της Κεράς με πρώτη επίσκεψη ξενάγηση στον Μύλο της περιοχής και ν’ ακολουθούσε στον μύλο στα Κοτσιανά, με την περιήγηση να ολοκληρωνόταν στον μύλο της Ποταμίδας.

Γιάννης και Ηλίας Κάκανος