Κι ενώ μέσα σε εξήντα χρόνια η τεχνολογική εξέλιξη δεν άφησε ανεπηρέαστο και τον τομέα της γεωργίας προς το καλύτερο για τις αγροτικές εργασίες, εν τούτοις, τα χωριά συνεχίζουν να ερημώνουν και από τους εναπομείναντες αγρότες πολλούς να μην ενδιαφέρονται για την τύχη της περιουσίας τους εξαιτίας του ότι τα έξοδα που χρειάζονται για την περιποίηση της είναι πολλαπλάσια από τα έσοδα που θα τους επιφέρουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι δηλώσεις από δύο αγρότες με τον έναν να διατηρεί τη μοναδική φάμπρικα για την Ελλάδα στη Χιλιομουδού και τον άλλον να έχει ένα σύγχρονο ελαιουργείο στον Τζιβαρά.
Χιλιομουδού
Μοναδικό στην Ελλάδα το παραδοσιακό λιοτρίβι ή φάμπρικα που έφτιαξε ένας νοικοκύρης αγρότης μαζί με τον ανεμόμυλο και τον ξυλόφουρνο αλλά και νοικοκυρεύοντας το παλιό αλώνι. Μικρό και ορεινό χωριό του Αποκόρωνα η Χιλιομουδού χτισμένη σε υψόμετρο 400 μέτρων έχει βόρεια μια πανοραμική θέα με τον απέραντο κάμπο της περιοχής, τα χωριά, τον κόλπο της Σούδας με το Ακρωτήρι και τον κόλπο του Αλμυρού μέχρι το Ρέθυμνο ενώ από νότια δεσπόζουν τα πανέμορφα Λευκά Όρη. Γέννημα – θρέμμα στο χωριό ο Λεωνίδας Ρεθεμνιωτάκης, που μαζί με τη γυναίκα του Ελευθερία από τη Φολέγανδρο, ύστερα από έναν πολύχρονο κύκλο της ζωής τους σε διάφορα μέρη, αποφάσισαν να εγκατασταθούν μόνιμα στη Χιλιομουδού ξετυλίγοντας το κουβάρι με τα όνειρα τους να τα κάνουν πραγματικότητα. Παρά τις δυσκολίες τις οποίες συνάντησαν τα κατάφεραν τιμώντας την παράδοση και προσελκύοντας πολλούς επισκέπτες ‘Έλληνες και ξένους μα κυρίως μαθητές από διάφορα σχολεία για να δουν από κοντά τη μοναδική σε λειτουργία φάμπρικα σήμερα στην Ελλάδα. Μετά, λοιπόν, από παρέλευση έξι ετών επισκεφθήκαμε χθες και τη Χιλιομουδού καταγράφοντας νεότερα στοιχεία τόσο από την φάμπρικα όσο και από το παραδοσιακό αλώνι, τον ανεμόμυλο και τον ξυλόφουρνο τους. “ Καλώς ορίσατε “, είπε χαρούμενος ο ιδιοκτήτης της φάρμας για να συνεχίσει ξεναγώντας μας ταυτόχρονα, τονίζοντας, τα εξής : “ Όπως οι περισσότεροι άνθρωποι στα ορεινά χωριά έτσι και στο δικό μας, αρκετοί χωριανοί, μέσα κι εγώ, προτιμήσαμε μια καλύτερη ζωή αλλού. Η δική μου τύχη ήταν να υπηρετήσω στην ΕΛ.ΑΣ. Ωραία πέρασα παντού και όταν συνταξιοδοτήθηκα αποφασίσαμε με την καλή μου σύζυγο που είναι από την μικρή πανέμορφη Φολέγανδρο να εγκατασταθούμε στο χωριό που γεννήθηκα, εδώ στη Χιλιομουδού. Τόσο εγώ όσο κι εκείνη είμαστε γαλουχημένοι με τις αγροτικές εργασίες, τις οποίες συνεχίζουμε έχοντας καταφέρει με κοινή προσπάθεια να φτιάξουμε την ταβέρνα μας πρώτα με τον ξυλόφουρνο και μετά τη φάμπρικα και τον ανεμόμυλο παράγοντας δικά μας οικολογικά προϊόντα, μια και στο γύρω χώρο εκτρέφουμε ζώα (αίγες, κοτόπουλα) και παράγουμε το δικό μας λάδι στην παραδοσιακή φάμπρικα και αλεύρι στον ανεμόμυλο, όπως έκαναν οι παππούδες μας στους περασμένους χρόνους. Πέρασαν έξι χρόνια από τότε που ήρθατε πάλι και μας αφιερώσατε στα «Χ.Ν.» ολόκληρη τη σελίδα της εφημερίδας την οποία έχουμε κορνιζώσει στο μαγαζί με άλλα ξένα δημοσιεύματα. Από τότε μέχρι σήμερα έχουμε εκσυγχρονίσει τη φάμπρικα με επεξεργασία στις μυλόπετρες και αλλαγή ακόμα και του γαϊδάρου με νεότερο που μου έστειλε ο πεθερός μου από τη Φολέγανδρο. Έχω φτιάξει έναν διαχωριστήρα πιο αποτελεσματικό από το παλιό σύστημα με το φρασκί (τεπόζιτο), ο οποίος λειτουργεί χωρίς μηχανισμούς δίνοντας μας με περισσότερη ευκολία το ίδιο υγιεινό λάδι”.
Μοναδική στην Ελλάδα
“ Όπως μ’ έχουν πληροφορήσει πολλά τουριστικά γραφεία δεν υπάρχει άλλη φάμπρικα και τους ντορμπάδες που βάζουμε τη ζύμη από τις μυλόπετρες, τους αγόρασα από το Αϊβαλή της Τουρκίας. Καλλιεργώ, σπέρνω, θερίζω, κάνω το αλώνισμα και μετά αλέθω το στάρι στον ανεμόμυλο. Η συγκεκριμένη φάμπρικα έχει γίνει πόλος έλξης για πάρα πολλά σχολεία τόσο από την Κρήτη όσο και από άλλες περιοχές της χώρας. Είναι πολύ σημαντικό να μαθαίνουν τα παιδιά τον τρόπο που ζούσαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας. Έχουμε γίνει σαν σχολείο και εξηγούμε στα παιδιά πώς τα παλιά τα χρόνια οι μαζώχτρες μάζευαν με τα χέρια τους μία – μία τις ελιές από κάτω επειδή δεν υπήρχαν τα δίχτυα και τα συστήματα που υπάρχουν σήμερα για τον ραβδισμό των ελαιοδέντρων. Οι καλύτερες μαζώχτρες ήταν αυτές που μάζευαν 4-5 καλάθια ελιές την ημέρα τις οποίες μετέφεραν στα σπίτια και τις έκαναν σωρό. Όταν ο σωρός μεγάλωνε για τα καλά ερχόταν οι εργάτες από τη φάμπρικα της γειτονιάς ή του χωριού και τις σάκιαζαν για να τις μεταφέρουν για άλεσμα” σημείωσε ο κ. Λεωνίδας Ρεθεμνιωτάκης για να υπογραμμίσει ακόμα τα εξής: “Στη συνέχεια τα παιδιά βλέπουν τη διαδικασία εδώ και αμέσως μετά πηγαίνουμε στα χωράφια και τους εξηγούμε τον τρόπο που καλλιεργούσαν οι παππούδες μας με τα ζώα, γαϊδούρια και βόδια και σπέρνανε τον καρπό. Τους λέμε για τον θερισμό και τη μεταφορά των σπαρτών στα αλώνια για την υπόλοιπη επεξεργασία μέχρι να ξεχωρίσουν τον καρπό και να τον πάνε για άλεσμα στον ανεμόμυλο να γίνει το αλεύρι και να φτιάξουν το ψωμάκι τους που μοσχοβολούσε ψημένο στους ξυλόφουρνους. Αισθάνομαι χαρούμενος που μπόρεσα να συμβάλω στην ανάπτυξη του χωριού και της περιοχής αφού κάθε τουριστική περίοδο επισκέπτονται τη Χιλιομουδού και τη φάρμα χιλιάδες επισκέπτες. Η ονομασία του χωριού μας επικράτησε από την εποχή της τουρκοκρατίας εξαιτίας του ότι οι Τούρκοι ήθελαν από το χωριό σαν φόρο, χίλια κιλά στάρι και σαν μονάδα μετρήσεως είχαν το μόδι. Εκτός από αυτά που είδατε είμαι ακόμα μελισσοκόμος και κτηνοτρόφος διατηρώντας μαζί με ένα φίλο μου δικό μας μιτάτο”.
Εξαιρετικά βιολογικά προϊόντα στη διάθεση των επισκεπτών της φάμπρικας
Την βιντεοσκόπηση θα την δείτε εδώ:
https://eparxiakofos.gr/%CE%BA%CE%AC%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CF%8C%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B7/%CE%B7-%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%86%CE%AC%CE%BC%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%BB%CE%B5/
Το ρεπορτάζ θα το δείτε και στα Χανιώτικα νέα εδώ:
https://eparxiakofos.gr/%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CF%8C%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BD%CE%B5%CF%8C%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B1-%CF%81%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%81%CF%84%CE%AC%CE%B6-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CF%87/%CF%86%CE%AC%CE%BC%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%B1-%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CF%84%CF%81%CE%AF%CE%B2%CE%B9-%CF%83%CE%B5-%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD/
……………..
Τζιβαράς:
Στον Τζιβαρά Αποκορώνου επισκεφθήκαμε μια από τις πολλές σύγχρονες ελαιουργικές μονάδες που έχει ο Νομός μας και ανήκει στην οικογένεια «Μελισσάκη». Από τον οικοδεσπότη της επιχείρησης κ. Παύλο Μελισσάκη ξεναγηθήκαμε στο ελαιουργείο φωτογραφίζοντας διάφορες φάσεις επεξεργασίας του καρπού στα σύγχρονα μηχανήματα ενώ, μεταξύ άλλων, μας είπε τα εξής: “ Με προσήλωση στη σοφία της παράδοσης και με άριστη τεχνογνωσία παράγουμε άριστη και σταθερή ποιότητα ελαιολάδου μέχρι 5 γραμμές. Κι ενώ το λάδι μας είναι εξαιρετικό, δυστυχώς, κάθε χρόνο παράγουμε λιγότερο επειδή ο αγροτικός κόσμος εγκαταλείπει την ελιά με το να μην ικανοποιείται από την τιμή που έχει το λάδι. Πολλοί αγρότες δεν αγοράζουν καθόλου λιπάσματα για να λιπάνουν τα χωράφια και δεν κλαδεύουν τα δέντρα επειδή δεν έχουν να πληρώσουν μεροκάματα. Συμβαίνει και το άλλο, όμως, με πολλούς, οι οποίοι σακιάζουν τις ελιές σε νάιλον τσουβάλια αντί για τα κανονικά πάνινα που είναι υγιεινά και το κάνουν αυτό εξαιτίας της δεινής οικονομικής θέσης που τους έχει φέρει η κρίση. Η συνέπεια, βέβαια, που προκαλείται από αυτή την κατάσταση καταλήγει στην ποιότητα του λαδιού το οποίο δεν θέλουν στο εξωτερικό”.
Κάνετε κλικ στον σύνδεσμο: https://eparxiakofos.gr/ads/%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%BA%CE%B5%CF%85%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%B5%CE%AF%CE%B1-minoan-homes-%CE%B5%CE%B4%CF%81%CE%B5%CF%8D%CE%B5%CE%B9/
Να είσαι καλά κύριε Γιάννη γι΄ αυτά που κάνεις για τον τόπο και τους ανθρώπους.
Καλησπέρα.
Πολύ καλό και πλήρες το φωτορεπορταζ που αναδεικνύει την δημιουργικότητα και το μεράκι ανθρώπων της υπαίθρου κρατώντας την παράδοση θυμίζοντας τον “βιος” των γονέων και παππούδων μας.
“Πάντρεψες τέλεια φίλε μου την όμορφη παράδοση με την τεχνολογία…
η πρώτη γοητεύει σε γιατί το ανθρώπινο μυαλό σ’ αυτή δεν έχει “αργία”!
Να ξέρεις πως εχάρηκα μ’αυτή σου την ξενάγηση καλέ μου φίλε Γιάννη…
που η δουλειά σου ή άψογη να σε θαυμάζω πιο πολύ κάθε φορά με βάνει!