Επαρχιακό Φως Ειδήσεις-Ρεπορτάζ-Πολιτισμός-Κοινωνία-Άποψη
Συγκινητικές ήταν οι στιγμές για όσους παρευρέθηκαν στην εκδήλωση τιμής των αποκαλυπτηρίων του Μνημείου Ανωπολιτών Μακεδονομάχων και της παρουσίασης του ιστορικού βιβλίου με τίτλο: “Γεώργιος Παύλου Σεϊμένης 1881 -1903, ο πρώτος νεκρός του Μακεδονικού Αγώνα που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Κυριακής στην πλατεία του χωριού.
Το παρών έδωσε ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής, ο δήμαρχος Σφακίων Μανούσος Χιωτάκης του οποίου η συγγραφή του βιβλίου, όπως τονίστηκε οφείλετε σε προσωπική του επίμονη τοποθέτηση προς τους συγγραφείς, Γεώργιο και Μαρία Καλογεράκη. Παρέστησαν ακόμα δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι φορέων, συλλόγων, συγγενείς απόγονοι των ηρώων και αρκετός κόσμος.
Η εκδήλωση άνοιξε με επιμνημόσυνη δέηση από ιερατικό συλλείτουργο για να συνεχιστεί με χαιρετισμούς με πρώτο τον οικοδεσπότη δήμαρχο Μανούσο Χιωτάκη που είπε: “Φέτος στις 23 Ιουλίου συμπληρώνονται εκατόν είκοσι χρόνια από τον ηρωικό θάνατο του Γεωργίου Παύλου Σεϊμένη. Ένας θάνατος που ξεσήκωσε τους Κρητικούς και τους έκανε να σπεύσουν στη συνέχεια κατά χιλιάδες στη Μακεδονία, παίρνοντας μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα του 1903 – 1909. Είναι γνωστό ότι τα πολυπληθέστερα εθελοντικά σώματα Μακεδονομάχων, ήταν από την Κρήτη” για να συνεχίσει ο κ. Χιωτάκης επισημαίνοντας: “Ο Γεώργιος Παύλου Σεϊμένης, ένα παλικάρι είκοσι δύο χρονών από τα ιερά χώματα της Ανώπολης Σφακίων, σφαγιάστηκε από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες στις 23 Ιουλίου 1903. Καταγράφηκε ως ο πρώτος νεκρός εθελοντής του Μακεδονικού Αγώνα τιμώντας με τον θάνατο του όχι μόνο το χωριό του, αλλά και ολόκληρη την επαρχία Σφακίων. Το Δημοτικό Συμβούλιο Σφακίων, αποφάσισε ομόφωνα την απόδοση μεγίστης τιμής στον ήρωα μας, ενώ ταυτόχρονα να αποδοθούν τιμές στους Σφακιανούς, τον Γενικό Αρχηγό του Μακεδονικού Αγώνα Γεώργιο Τσόντο Βάρδα, στον Ανωπολίτη Αρχηγό Γιάννη Καραβίτη καθώς και στους δεκάδες άλλους Σφακιανούς μαχητές Μακεδονομάχους”. Τελειώνοντας ο κ. Χιωτάκης εξέφρασε τις ευχαριστίες του στους συγγραφείς του ιστορικού βιβλίου Γεώργιο Καλογεράκη και την κόρη του Μαρία”.
Από μεριάς του ο αντιπεριφερειάρχης Νίκος Καλογερής υπογράμμισε: “ Είμαστε εδώ για να αποδώσουμε τα δέοντα να εκπληρώσουμε ένα χρέος από αυτά που ούτε διαγράφονται ούτε παραγράφονται. Είναι ένα χρέος που εμείς προς τους αγωνιστές που πριν από 120 χρόνια άφησαν εδώ το βιο τους την οικογένεια τους για να πάνε να πολεμήσουν για την πατρίδα Ελλάδα…”, ενώ καταλήγοντας ευχαρίστησε όλους όσους συνέβαλαν στην συγκέντρωση των τεκμηρίων μνήμης και στους συντελεστές της εκδήλωσης.
Χαιρετισμός – καλωσόρισμα έγινε επίσης από τον πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανώπολης Μανούσο Γλυμενάκη που είπε: “ Ένα ιστορικό χρέος, μια οφειλόμενη τιμή πραγματοποιείται σήμερα με καθυστέρηση ενός και πλέον αιώνα. Πέρασαν πάνω από δύο χρόνια από τότε που ο Σύλλογός μας με πρόεδρο τότε τον πατέρα Παΐσιο Παπασηφάκη αποφάσισε να φτιάξει το Μνημείο αυτό. Είχαμε διάφορες δυσκολίες στην κατασκευή αλλά ευτυχώς είχαμε καλούς φίλους που μας βοήθησαν και το ξεπεράσαμε. Η Περιφέρεια Κρήτης και ειδικά ο αντιπεριφερειάρχης Νίκος Καλογερής, μας χρηματοδότησε με το ποσό των έξι χιλιάδων ευρώ το οποίο ήταν το μισό κόστος του Μνημείου. Τα ονόματα που αναγράφονται στο Μνημείο προέκυψαν από γραπτές πηγές που υπάρχουν, βιβλία που έχουν γραφτεί καθώς και δική μας έρευνα με την ανεκτίμητη συνδρομή του ιστορικού συγγραφέα και δασκάλου Γεωργίου Καλογεράκη”.
Οι χαιρετισμοί συνεχίστηκαν από διάφορους φορείς για να ακολουθήσουν τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου, οι καταθέσεις στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής και ο Εθνικός Ύμνος από όλους.
Το δεύτερο μέρος η εκδήλωση περιέκλειε την παρουσίαση του βιβλίου του Γεωργίου και της Μαρίας Καλογεράκη Γεώργιος Παύλου Σειμένης ο πρώτος νεκρός του Μακεδονικού Αγώνα από τον Περιφερειακό Σύμβουλο και υποψήφιο δήμαρχο Σφακίων Ελευθέριο Κοπάση. “Την δική τους σφραγίδα στην ιστορία του τόπου έβαλαν ο Δήμαρχος Σφακίων Μανούσος Χιωτάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής, ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανώπολης Μανούσος Γλυμενάκης και τα μέλη του Δ.Σ., αλλά και ο Πατέρας Παϊσιος, τόσο με την έκδοση του βιβλίου όσο και το μνημείο γύρω από την προτομή του Ιωάννη Καραβίτη και τους Ανωπολιτες Μακεδονομάχους 120 χρόνια μετά την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα, στην πλατεία της Ανώπολης εκεί που δεσπόζει η προτομή του Δασκαλογιάννη. Ο Συγγραφέας Γιώργος Καλογεράκης και η Μαρία Καλογεράκη με σπουδαίο συγγραφικό έργο και συνεχή παρουσία στην έρευνα και ανάδειξη της τοπικής ιστορίας της Κρήτης, δραστήριοι εκπαιδευτικοί αναζητούν την ιστορική αλήθεια τεκμηριωμένα από πλήθος πηγών”, όπως ανέφερε κατά την παρουσία του βιβλίου ο Λευτερης Κοπάσης, ενώ αναδείχθηκε η τεράστια συμβολή στον Μακεδονικό Αγώνα των 10 πρώτων εθελοντών Σφακιανών απεσταλμένων από τον Παύλο Μελά σε απάντηση των αιτημάτων του Επισκόπου Γερμανού Καραβαγγέλη και ήταν ο Γεώργιος Σεϊμένης από την Ανώπολη, ο Γεώργιος Πέρρος, ο Γεώργιος Στρατινάκης, ο Ευστράτιος Μπονάτος, ο Μανούσος Καντουνάτος, ο Γεώργιος Ζουρίδης, ο Νικόλαος Λουκάκης, ο Ευθύμιος Καούδης, ο Λαμπρινός Βρανάς, ο Γεώργιος Δικώνυμος με την σπουδαία συμβολή του σφακιανου αρχηγού Γεωργίου Τσόντου ή Βαρδα.
Ο πρώτος νεκρός του Μακεδονικού Αγώνα Γεώργιος Σεϊμένης που κατακρεουργήθηκε από τους Βούλγαρους, με την θυσία του ξεσήκωσε κύμα εθελοντισμού από όλη την Ελλάδα κυρίως όμως από την Κρήτη και ειδικότερα την γενέτειρά του Ανώπολη Σφακίων.
Από τον Μάϊο του 1903 ως το τέλος του Μακεδονικού Αγώνα το 1908, από τους 6.000 εθελοντές που πήραν μέρος οι 2.818 ήταν Κρητικοί.
Τους εθελοντές αποχαιρετούσαν στο λιμάνι οι δικοί τους φωνάζοντας ‘’στο καλό κι αντρόπιαστοι να γυρίσετε΄΄
Στις μάχες από την ίδια πηγή ξεχωρίζει η περιγραφή : έχουν γαντζωθεί σε κάτι πέτρες και από εκεί πυροβολούν. Ένας οπλίτης μου ο Ανδρέας Μπαϊλάκης με ειρωνική διάθεση όπως πάντα όλοι οι Ανωπολίτες και στις πιο τραγικές στιγμές λέει ‘’Πέστε τωνε μωρέ να μην πυροβολούν και βγάλουν κανενός κανένα μάτι’’, και εδώ είναι η θέση που ελογχίσθη ο πρωτομάρτυρας του Μακεδονικού Αγώνα Γεώργιος Σεϊμένης.
Και εδώ παρεμβάλλεται και η προσωπική μαρτυρία, όπως μου έλεγε ο πατέρας μου Νίκος Κοπάσης πρωτότοκος του Θοδωρή Κοπάση που είχε πάρει μέρος μαζί με δύο ξαδέλφους του τον Μανώλη και τον Βαγγέλη, με το σώμα του Καραβίτη, που εκστράτευσε του 1905.
Αυτό και άλλα περιστατικά ήταν θέμα συζητήσεων και πειραγμάτων εδώ στην πλατεία της Ανώπολης κάτω από τον πλάτανο.
Αναφέρει ο Καραβίτης στα απομνημονεύματά του που ανασύρει ο Συγγραφέας.
‘’Αυτός ο αριθμός των Μακεδονομάχων -που είναι χαραγμένοι στην μαρμάρινη πλάκα– βγήκε από ένα χωριό με 80 σπίτια. Καμιά επιστράτευση και κανένας πόλεμος δεν εστρατολόγησε τόσους στρατιώτες από το χωριό ούτε είχε τόσους νεκρούς.
Όλοι αυτοί οι νέοι έσπευσαν για να μη τους υπερφαλαγγίσω εις δόξα, αλλά προ πάντως έβραζε το αίμα τους από ενθουσιασμό πατριωτισμό και λύσσα εκδικήσεως. Ήταν ο Γιώργος Σεϊμένης ο καλλίτερος λεβέντης και ένα από τα καλύτερα παλληκάρια του χωριού μας.’’
Συγχαρητήρια!
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με αναφορά στο βιβλίο από τον Παύλο Σεϊμένη του Μανούσου, ανιψιού του πρωτομάρτυρα ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε: “Σήμερα 23 Ιουλίου 2023 για μια ακόμα φορά η εθνική μνήμη των Ελλήνων θα γονατίσει στους τάφους των Μακεδονομάχων. Σαν σήμερα 23 Ιουλίου 1903 ο Γεώργιος Παύλος Σεϊμένης από το απόσπασμα των Κρητών, ένας σεμνός νέος από την Ανώπολη Σφακίων συνελήφθη μετά από προδοσία και κατακρεουργήθηκε από τους Βουλγάρους στο Λέχοβο Φλώρινας. Ένα χρόνο πριν από τον θάνατο του, δεν θα το δείτε όμως γραμμένο πουθενά, δεν θα ακούσετε το όνομα του από κανένα ρήτορα γιατί ήταν ο πρώτος τιμημένος εθελοντής που έπεσε για το όραμα να διατηρηθεί η Ελληνικότητα της Μακεδονίας. Ο Γεώργιος Σεϊμένης ήταν από τους πρώτους Ελλαδίτες που τόλμησαν να μπουν στη Μακεδονία όπου οργίαζαν Βούλγαροι και Τούρκοι και δεν ήξερε κανείς που είναι οι φίλοι και που οι εχθροί. Ήταν το πρώτο εθελοντικό σώμα Μακεδονομάχων που αποτελούσαν δέκα τολμηροί λεβέντες Σφακιανοί στρατολογηθέντες από τον τότε ανθυπολοχαγό του Πυροβολικού Γεώργιο Τσόντο και μετέπειτα Αρχηγό του Μακεδονικού Αγώνα”.
Οι συγγραφείς του ιστορικού βιβλίου Γεώργιος και Μαρία Καλογεράκη αναφέρθηκαν στη συνέχεια ευχαριστώντας τον δήμαρχο Σφακίων Μανούσο Χιωτάκη για την επίμονη επανειλημμένη επικοινωνία μαζί τους για να μάθει σε τι στάδιο βρισκόταν και πότε θα ολοκληρωνόταν η συγγραφή του βιβλίου.
Αμέσως μετά ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Σφακίων Σταύρος Ψαρουδάκης ανέγνωσε την με αριθμό 46/2023 Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σφακίων τονίζοντας: “Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σφακίων κατά τη συνεδρίαση του την Τετάρτη 19 Ιουλίου 2023, ύστερα από την υπ’ αριθ. 1741/14-07-2023 έγγραφη πρόσκληση του προέδρου αυτού, στα πλαίσια της παρουσίασης του βιβλίου – Γεώργιος Παύλου Σεϊμένης 1881 – 1903 Ο πρώτος νεκρός του Μακεδονικού Αγώνα – Αποφασίζει και ανακηρύσσει Επίτιμο Δημότη του Δήμου μας τον διδάκτορα και συγγραφέα Γεώργιο Α Καλογεράκη για την ανιδιοτελή προσφορά του στην έρευνα και καταγραφή της ιστορίας των Σφακίων.
Ακολούθησαν τραγούδια για τον Γεώργιο Σεϊμένη και την Κρήτη από την διευθύντρια του δημοτικού σχολείου Ανώπολης Βασιλική Σταθοπούλου και μαθητές του σχολείου, απόδοση αναμνηστικών δώρων και δεξίωση από τον Δήμο Σφακίων και τον πολιτιστικό Σύλλογο Ανώπολης. Ιδιαίτερη εντύπωση όμως προκάλεσε το δώρο, έναν πίνακα ζωγραφικής με τον πρωτομάρτυρα που φιλοτέχνησε η Μαρία Δασκαλάκη – Σανδαλάκη γεννημένη στους Κομιτάδες και τον πρόσφερε στο Δημοτικό σχολείο της Ανώπολης όπου καταγόταν η μητέρα της.
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος
