Μικρό ορεινό χωριό με νοικοκύρηδες η Μελισσιά της πρώην επαρχίας Κισάμου στα Εννιά Χωριά και σήμερα της περιφέρειας του Δήμου Κισάμου είναι χτισμένη σε υψόμετρο 400 περίπου μέτρων έχοντας σήμερα 20 κατοίκους από τις επτά οικογένειες που μένουν μόνιμα στο χωριό, ενώ στις παλιές καλές εποχές η Μελισσιά είχε 40 οικογένειες με πολλές από αυτές να είναι πολύτεκνες και στο δημοτικό σχολείο του χωριού πήγαιναν μέχρι και 35 μαθητές.
Αφορμή για το οδοιπορικό μας αποτέλεσε η φιλοξενία της διαδικτυακής εκπομπής “Γεύσεις Κρήτης” των “Χανιώτικων νέων” για το 16ο κατά σειρά επεισόδιο στο σπίτι της οικογένειας του Μάμα και της Αντωνίας Χαραλαμπάκη με την οικοδέσποινα να μαγειρεύει για την εκπομπή.
Στο χωριό συναντηθήκαμε και με τον πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Προβολής Κισάμου “ Η Γραμπούσα”, Δημήτριο Γρυμπαουλάκη ο οποίος μας είχε συστήσει την προαναφερόμενη οικογένεια για να συμμετέχει στις “Γεύσεις Κρήτης”.
Με συγκίνηση αναφέρθηκε για τη γενέτειρά του τη Μελισσιά ο κ. Μάμας, λέγοντας μας τα εξής: “ Κι εγώ και η γυναίκα μου εδώ γεννηθήκαμε και δόξα τω Θεώ παρά τις όποιες ταλαιπωρίες του παλιού καιρού αποκτήσαμε έξι παιδιά, τέσσερα αγόρια και δύο κορίτσια που μας χάρισαν 14 εγγόνια και μέχρι σήμερα έχουμε την ευλογία του Θεού να καμαρώνουμε και πέντε δισέγγονα. Το χωριό μας, στον καιρό της ακμής του και ας μην είχε έρθει ο δρόμος ακόμα, είχε αρκετό πληθυσμό με 40 οικογένειες και αρκετές να είχαν πολλά παιδιά. Τα χρόνια μάλιστα που πήγαινα κι εγώ σχολείο κάναμε μάθημα στα σπίτια. Το σχολείο κτίστηκε πολύ αργότερα με πρωτοβουλία ενός δασκάλου, του Γεωργίου Μεθυμάκη. Στη δεκαετία του 1950 κατασκευάστηκαν και πλύστρες με στέρνα στο χωριό κι εκεί έπλεναν οι γυναίκες τα ρούχα τους.
Ο αμαξιτός δρόμος διανοίχθηκε το 1970 και ήταν για όλους μας μεγάλη η χαρά γιατί με μονοπάτια πηγαίναμε στα άλλα χωριά όπως και στο Καστέλι, θέλοντας πέντε ώρες για περπάτημα. Το ηλεκτρικό ρεύμα ήρθε στη Μελισσιά μετά την διάνοιξη του δρόμου και ήταν μια ανακούφιση, γιατί μέχρι τότε δεν είχαμε ψυγεία και βλέπαμε τα βράδια στα σπίτια μας ανάβοντας λύχνους, λάμπες και αργότερα με λουξ τα οποία ήταν καινοτομία για την εποχή.
Τα παλιά χρόνια υπήρχαν στο χωριό μας εννέα φάμπρικες γιατί η παραγωγή στο λάδι ήταν και παραμένει μεγάλη. Βέβαια, εκείνη την περίοδο τις ελιές τις μαζεύαμε μία, μία με το χέρι και τις βάζαμε στο καλάθι. Είχαμε και πολλά αλώνια γιατί όλοι οι κάτοικοι σπέρνανε δημητριακά, σιτηρά και φύτευαν και αμπέλια. Όλοι είχαμε κήπους και φυτεύαμε τα πάντα για δική μας κατανάλωση. Είχαμε και έχουμε άφθονο νερό από αστείρευτη πηγή και κάναμε το πότισμα των κήπων με αυλάκια και τσακίστρες. Τα σταφύλια δεν ήταν ψεκασμένα και ουτε σήμερα ψεκάζονται γιατί είμαστε ορεινό χωριό και μόνο θειάφι τους βάζουμε γι αυτό και μας τα αγόραζαν ως επιλέξιμα. Κεντρική μας εκκλησία είναι ο Ιερός Ναός των Αγίων Χαραλάμπους και Μάμα και εξακολουθούμε ακόμα να κάνουμε στις γιορτές τους πανηγύρια με καλεσμένους στα σπίτια μας όλους τους πανηγυριώτες όπως γινόταν και παλιά.
Σημείωση σύνταξης: Το επεισόδιο με τη μαγειρική της κυρίας Αντωνίας θα προβληθεί στην ιστοσελίδα της εφημερίδας και την δική μας την Παρασκευή 15 Μαρτίου 2024.
Γιάννης Η. Κάκανος