Επαρχιακό Φως Ειδήσεις-Ρεπορτάζ-Πολιτισμός-Κοινωνία-Άποψη
Στο πλαίσιο των προγραμματισμένων εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή, η Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, ο Δήμος Χανίων, η Δημοτική Κοινότητα Μουρνιών, οι Σύλλογοι Διδασκόντων, Γονέων και Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου και των Νηπιαγωγείων Πασακακίου Χανίων καθώς επίσης και η Αδελφότητα Μικρασιατών Νομού Χανίων “Ο Άγιος Πολύκαρπος” συνδιοργάνωσαν και παρουσίασαν το βράδυ της Δευτέρας εκδήλωση τιμής και μνήμης στον αύλειο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Πασακακίου.
Την εκδήλωση την οποία παρακολούθησε αρκετός κόσμος περιελάμβανε ομιλία με θέμα “Μικρασιάτες στα Χανιά”, από τη Ζαχαρένια Σημανδηράκη, Ειδική Συνεργάτιδα των Γενικών Αρχείων του Κράτους, τη συμμετοχή μικτής Χορωδίας από την Ενορία Αγίου Ελευθερίου Μουρνιών, ομάδες γυναικών και ανδρών του Μουσικοχορευτικού Ομίλου Χανίων “Αροδαμός” ενώ συντονίστρια ήταν η Κατερίνα Ζομπανάκη προϊσταμένη Πολιτισμού και Αθλητισμού της Π. Ε. Χανίων, η οποία καλωσορίζοντας τον κόσμο και τους εκπροσώπους των τοπικών Αρχών αναφέρθηκε στην εκδήλωση τονίζοντας τα εξής: “Εκατοντάδες Μικρασιάτες έφτασαν εδώ. Έσμιξαν με τους Κρητικούς, έδωσαν και πήραν συνήθειες και έθιμα, σκέψεις, ιδέες και πράξεις. Και έγιναν και αυτοί Κρητικοί και οι Κρητικοί Μικρασιάτες. Σε αυτούς τους ανθρώπους είναι αφιερωμένη η αποψινή βραδιά…”
Χαιρετισμούς απηύθυναν εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού, η διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου και η πρόεδρος της Αδελφότητας Μικρασιατών. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον χαιρετισμό που διαβάστηκε από τον απουσιάζοντα λόγω ασθενείας Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Μουρνιών, Μιχάλη Σχοινά και της Προέδρου της Αδελφότητας Μικρασιατών, Στέλλας Γκοζάνη – Χαριτάκη.
Ο κ. Σχοινάς στον χαιρετισμό του αναφερόταν μεταξύ άλλων σε όλη την περιοχή του Πασακακίου η οποία κατοικήθηκε αποκλειστικά από Μικρασιάτες μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών τονίζοντας τις ονομασίες που είχαν ενώ για το Δημοτικό Σχολείο που γινόταν η εκδήλωση επεσήμανε το ιστορικό του ως εξής: “Εδώ ήταν το σπίτι και το περιβόλι του Μικρασιάτη Εβδόρου Μπαϊρακτάρη. Ζούσε με τη γυναίκα του την κυρά Παγώνα και τα τρία τους παιδιά, τον Πολύκαρπο, τον Κωστή και τη χρυσούλα. Όταν έγινε γνωστό ότι τα πουλάει για να πάει στην Αθήνα με ενέργειες και πιέσεις των κατοίκων αγοράστηκε από το δημόσιο για να γίνει εδώ το 17ο Δημοτικό Σχολείο Χανίων…”.
Από μεριάς της η Πρόεδρος της Αδελφότητας Στέλλα Γκοζάνη – Χαριτάκη υπογράμμισε: “ Το Πασακάκι είναι μια συνοικία γεμάτη με πρόσφυγες Μικρασιάτες και η αποψινή εκδήλωση αποτελεί μεγάλη τιμή στη μνήμη των ξεριζωμένων ανθρώπων που εγκαταστάθηκαν εδώ. Χαιρόμαστε που όλη η κοινωνία των Χανίων έχει ευαισθητοποιηθεί για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή και αυτό δικαιώνει τις προσπάθειές μας για τους προγόνους μας να μην ξεχνάμε την ιστορία μας και να μεταλαμπαδεύομε τα ήθη και τα έθιμα στα παιδιά μας”.
ΟΜΙΛΙΑ ΖΑΧΑΡΕΝΙΑΣ ΣΗΜΑΝΔΗΡΑΚΗ
Λεπτομερέστατη και παραστατική με προβολή ιστορικών φωτογραφιών, η ομιλία της Ζαχαρένιας Σημανδηράκη για τα τραγικά γεγονότα σε βάρος του ελληνισμού της Μικράς Ασίας, επικεντρώνοντας την ομιλία της στις αφίξεις του διωκόμενου πληθυσμού στα Χανιά, τονίζοντας μεταξύ άλλων, τα εξής: “ Απόψε τιμούμε γιατί σε μια καταστροφή δεν γιορτάζουμε, τιμούμε λοιπόν, τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή, το τι συνέβη εκεί με την μεγάλη καταστροφή και το τι έπαθαν οι Έλληνες” για να επισημάνει στη συνέχεια τι αντιμετώπισαν οι Μικρασιάτες όταν ήρθαν με τα καράβια στα Χανιά υπογραμμίζοντας: “ Ερχόμενοι οι πρόσφυγες στα Χανιά αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες τόσο στην εγκατάσταση τους τόσο από άποψη στέγασης όσο και από άποψη τροφής, διότι το να έρθουν τόσοι επί πλέον κάτοικοι στην πόλη τέθηκε θέμα επισιτισμού”.
Η ίδια συνεχίζοντας αναφέρθηκε και στις αρρώστιες της εποχής εκείνης σημειώνοντας τα εξής: “ Οι ασθένειες που έπρεπε να αντιμετωπιστούν, τα οφθαλμολογικά προβλήματα που είχαν αλλά και όλες οι άλλες ασθένειες γιατί καθώς φαίνεται οι πρόσφυγες μαστιζόταν από γαστρεντερίτιδα και πέθαιναν. Ένα, δυστυχώς, πολύ θλιβερό σημείο σε όλη αυτή την κατάσταση ήταν όλα αυτά που βγαίνανε στον Τύπο δηλαδή όχι μόνο οι αναζητήσεις των αγνοουμένων που είχαν χωρίσει στη διαδρομή τους από την Μικρά Ασία εδώ, η απελπισμένη ανάγκη να εντοπιστούν όλοι αυτοί αλλά βέβαια και τα γεγονότα της θνησιμότητας τα οποία πραγματικά είναι θλιβερά όταν αναφερθεί ότι παραδείγματι τα παιδιά πέθαιναν λόγω αθρεψίας, λόγω πείνας. Ήταν πολύ δύσκολη η κατάσταση αν και αντιμετωπίστηκε βέβαια σιγά, σιγά με την εγκατάσταση των προσφύγων τόσο σε οικήματα τα οποία επιτάχθηκαν εντός της πόλης αλλά και σε γεωργικές εκτάσεις για να μπορέσουν να καλλιεργήσουν τη γη και να μπορέσουν να τραφούν και να προχωρήσουν τη ζωή τους. Αρκετοί από αυτούς χρησίμεψαν στην πόλη βάσει των επαγγελμάτων τους δηλαδή άλλοι δημιούργησαν καταστήματα, άλλοι αποκαταστάθηκαν επαγγελματικά και πρόσφεραν στην κοινωνία των Χανίων, που ήταν πραγματικά μια ένεση που έγινε στην Ελλάδα, στον Ελληνικό κορμό και στα Χανιά βέβαια περισσότερο. Όλη αυτή η κουλτούρα που ήρθε από εκεί αλλά και το δυναμικό των Μικρασιατών οι οποίοι παρά την δυστυχία τους μπόρεσαν να ορθοποδήσουν και να δημιουργήσουν μια μεγάλη κοινότητα εδώ” για να καταλήξει τονίζοντας ότι “ αμέσως μετά την καταστροφή ήρθε στην πόλη μας Σμυρναίκος θίασος ο οποίος παρουσίαζε κάθε μέρα διαφορετική παράσταση και κράτησε την λειτουργία του για περίπου δυόμιση χρόνια στα Χανιά…”.
Παραθέτουμε στιγμιότυπα από την εκδήλωση.
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος
