Ο παλιός νερόμυλος της Ποταμίδας, στοιχείο αναπόσπαστο της ιστορίας του χωριού, ξαναλειτούργησε μετά από τη ριζική αναστήλωσή του από την Τοπική Κοινότητα Ποταμίδας σε συνεργασία με τον δραστήριο Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού, τον Δήμο Κισάμου, αλλά και με την οικονομική συμμετοχή κατοίκων του και των απανταχού Ποταμιδιανών. Στα εγκαίνια παραβρέθηκε πλήθος κόσμου, άλλοι θέλοντας να ξαναθυμηθούν την ιστορία του τόπου τους και άλλοι για να τη γνωρίσουν.
Στην τελετή του Αγιασμού προεξήρχε ο μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ. Αμφιλόχιος, ο οποίος στον μετέπειτα χαιρετισμό του επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι « αυτός ο τόπος είναι μια ιστορία και είναι ο πολιτισμός μας και σε εποχές όπου όλοι μας αναζητούμε τις ρίζες μας, δρόμους και διεξόδους στα πολλαπλά προβλήματα μας, αυτός ο χώρος μπορεί να μιλήσει σ’ όλους μας, κυρίως στις νέες γενιές. Όταν αναπαλαιώνουμε και ανακαινίζουμε αυτούς τους τόπους, μοιάζει σαν να γυρίζουμε στις ρίζες μας, στην ιστορία μας, στην παράδοσή μας. Συνεπώς είναι άξιοι επαίνου όλοι όσοι συνέβαλλαν στην ανακαίνιση του ιστορικού αυτού μύλου…”.
Αμέσως μετά, ακολούθησε χαιρετισμός από το, Δήμαρχο Κισάμου κ. Γεώργιο Μυλωνάκη ο οποίος συνεχάρη τον πρωτεργάτη της ιδέας και τον Πολιτιστικό Σύλλογο, καθώς επίσης και όσους βοήθησαν για την επιτυχία αυτή, τονίζοντας τα εξής: “ Όταν ένα όνειρο γίνεται πραγματικότητα τότε όλοι οι συντελεστές πρέπει να αισθάνονται χαρά και ικανοποίηση. Όνειρο άπιαστο και μακρινό ήταν για πολλούς και για πολλά χρόνια η αναστήλωση του παλιού νερόμυλου της Ποταμίδας. Ξεχασμένος ο μύλος μας δίπλα στον «Τυφλό» ποταμό, άχρηστος και σκεπασμένος με τις πέτρες και τα χώματα παρέμενε αμίλητος και βουβός κρατώντας, όμως, σφιχτά δεμένες στην αγκαλιά του τις μνήμες και τις ιστορίες του. Τότε, την περίοδο της μεγάλης ακμής, τότε που μαζί με τις φάμπρικες της περιοχής αποτελούσαν τα μόνα μηχανικά μέσα που δούλευαν ασταμάτητα και εξασφάλιζαν στις οικογένειες του τόπου το ψωμί και το λάδι. Ο παλιός νερόμυλος στην Ποταμίδα αποτελούσε σταθμό στην ιστορία της τεχνολογίας εκείνη την περίοδο, γιατί είναι η πρώτη μηχανή στην περιοχή που κινήθηκε με τη βοήθεια φυσικής πηγής ενέργειας, το νερό, που αντικατέστησε τον άνθρωπο και τα ζώα που κινούσαν μέχρι τότε τις μυλόπετρες. Σήμερα η εικόνα άλλαξε, ούτε στην Ποταμίδα, ούτε σε κανένα χωριό της Κισάμου οι αγρότες μας δεν σπέρνουν, δεν θερίζουν, δεν αλωνίζουν και βέβαια δεν αλέθουν…”.
Για την ιστορία του νερόμυλου που αρχίζει από πολύ παλιά και αποτελούσε για το χωριό, όπως και τις φάμπρικες ή λιοτρίβια και αργότερα τα ελαιουργεία, μονάδες παραγωγής που κρατούσαν το χωριό σε ακμή, καθώς επίσης και για τον ιδιοκτήτη του νερόμυλου Στέφανο Καλογρίδη, ο οποίος υπήρξε και ευεργέτης του χωριού, αλλά και για τον τελευταίο μυλωνά τα τέλη της δεκαετίας του 1950 πού έκλεισε ο μύλος, Κωνσταντίνο Νταντινάκη ή «Νταντίνο», όπως έχει μείνει στη μνήμη των ηλικιωμένων κατοίκων του χωριού, αναφέρθηκαν ακόμα ο παλιός Κοινοτάρχης Κυριάκος Ταπεινάκης, η συνταξιούχος δασκάλα Αικατερίνη Ψαράκη και ο γείτονας του μύλου, Στέφανος Καπής.
Έλαμπαν από χαρά τα πρόσωπα των ηλικιωμένων κατοίκων της Ποταμίδας με τα εγκαίνια του παλιού νερόμυλου πού τους θύμισε τις παλιές, κουραστικές μεν, αλλά ωραίες και αγνές εποχές που όλες οι οικογένειες του χωριού έσπερναν, θέριζαν και αλώνιζαν για να έχουν το αλεύρι τους να φτιάχνουν ψωμί και παξιμάδι. Έλαμπαν, όμως και τα προσωπάκια των μικρών παιδιών που μάθαιναν την ιστορία και τη χρησιμότητα του νερόμυλου βλέποντας να γυρίζουν οι μυλόπετρες του και ν’ αλέθουν τον καρπό, που έπεφτε μέσα για να βγει αλεύρι από κάτω.
Την εκδήλωση συντόνιζε ο καταγόμενος από την Ποταμίδα κ. Μιχαήλ Μπαντουδάκης, διευθυντής του 2ου Δημοτικού Σχολείου Καστελίου, ο οποίος κάλεσε τον δήμαρχο Κισάμου κ. Γεώργιο Μυλωνάκη, τον πρόεδρο της τοπικής Κοινότητας Ποταμίδας κ. Ανδρέα Πνευματικάκη και τον μητροπολίτη κ. Αμφιλόχιο να κόψουν την κορδέλα των εγκαινίων.
Στην Ποταμίδα, όπως και στα περισσότερα χωριά της ενδοχώρας, το Δημοτικό Σχολείο σταμάτησε από χρόνια να λειτουργεί, αλλά στο συγκεκριμένο χωριό αυτό το σχολείο αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση έχοντας μεταμορφωθεί σε Σχολικό Μουσείο, ενώ στον μεγάλο αύλειο χώρο του, έχουν εγκατασταθεί παιδικές χαρές και φυτευτεί πολλά και διάφορα λουλούδια.
Η εκδήλωσε έκλεισε με τη φιλοξενία που παρέθεσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος σε όλους όσοι παραβρέθηκαν προσφέροντας νόστιμο πιλάφι από φουριάρικο κρέας, καλιτσούνια ξεροτήγανα, τσικουδιά και καλό κρασί.
Στιγμιότυπα από τον Αγιασμό και τον κόσμο που θαύμαζε την περιοχή και τον αναστηλωμένο μύλο
Η ώρα των εγκαινίων με το κόψιμο της κορδέλας
Από το πλουσιοπάροχο τραπέζι που ακολούθησε στον επιμελημένο πανέμορφο χώρο του μύλου
Το Δημοτικό Σχολείο της Ποταμίδας
Πανοραμική όψη του χωριού από την δυτική πλαγιά του βουνού
Κάνετε κλικ εδώ να δείτε το βίντεο.