Επαρχιακό Φως Ειδήσεις-Ρεπορτάζ-Πολιτισμός-Κοινωνία-Άποψη
Ρεπορτάζ: Γιάννης Η. Κάκανος
” Καλό μήνα και βοήθεια μας η Παναγιά και ο Προφήτης Ηλίας”
Με αφορμή την πρόσφατη μας μετάβαση για την διαδικτυακή εκπομπή “Γεύσεις Κρήτης” των “Χανιώτικων νέων” στα Ρούστικα Ρεθύμνου, χωριό του αείμνηστου ποιητή και αγωνιστή του λαού Μανώλη Αναγνωστάκη, ξεναγηθήκαμε στο χωριό με πρώτη επίσκεψη το ιστορικό μοναστήρι του προφήτη Ηλία το οποίο γιορτάρτησε και φέτος πανηγυρικά προσελκύοντας εκατοντάδες προσκυνητές.
Τα Ρούστικα απέχουν από τα Χανιά 58 περίπου χιλιόμετρα, ενώ από το Ρέθυμνο μόνο 19. Οι μόνιμοι κάτοικοι του είναι γύρω στους 100 αλλά τα Καλοκαίρια που έρχονται για διακοπές αρκετοί καταγόμενοι από άλλες περιοχές, το χωριό σφύζει από ζωή. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια έχει αναπτυχθεί μια αξιόλογη τουριστική υποδομή από ανακαινίσεις παλαιών οικιών που λειτουργούν ως τουριστικά καταλύματα. Στο χωριό υπάρχει ένα εντυπωσιακό παραδοσιακό καφενείο στην Πάνω πλατεία, και μία παραδοσιακή πολύ ωραία ταβέρνα.στην Κάτω πλατεία που είναι η παλιά δίκλιτη εκκλησία, αφιερωμένη στην Παναγία και τη Μεταμόρφωση του Κυρίου. Το χωριό είναι “ζωσμένο” με 25 τουλάχιστον εκκλησίες οι οποίες εορτάζονται πανηγυρικά από το Χριστεπώνυμο πλήρωμα της Εκκλησίας που είναι οι κάτοικοι όπως και οι απόγονοι του χωριού.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ
Από την μετάβασή μας στο μοναστήρι τύχαμε θερμής υποδοχής από τον ιερομόναχο Ιωάννη Κουφουδάκη ο οποίος κατά την ξενάγησή μας στους χώρους του, μας είπε: “Το μοναστήρι έχει χτιστεί με “φρουριακή” αρχιτεκτονική σε ένα λόφο με πανοραμική θέα έχοντας μεγάλη ιστορία που για να γραφεί χρειάζονται πολλοί τόμοι. Η επίσημη ιστορία της Μονής, σύμφωνα με έγγραφο που έχει βρεθεί αρχίζει το έτος 1587 ενώ πιθανολογείται να είναι προγενέστερης περιόδου χτισμένο από την Βυζαντινή οικογένεια των Βλαστών καθόσον πολλά ονόματα μοναχών φέρουν την ονομασία Βλαστός. Οικόσημο μάλιστα της οικογένειας των Βλαστών σώζεται στη βόρεια πλευρά του οστεοφυλακείου του μοναστηριού. Στον χώρο της αυλής του δεσπόζει η τρίκλιτη βασιλική με τρούλο του Προφήτη Ηλία, της Αγίας Τριάδος και της Αγίας Ζώνης. Ανέκαθεν, όμως, είναι γνωστό ως Ναός του Προφήτου Ηλιού. Πρόκειται για ένα παλιό ιστορικό μοναστήρι της Κρήτης με σπουδαία εθνική δράση σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες του Γένους. Ήταν το καταφύγιο των επαναστατών, τους οποίους εφοδιαζε με οπλα και τρόφιμα…”.
Συνεχίζοντας την ιστορική αφήγηση ο πατήρ Ιωάννης επεσήμανε ότι “ η συμβολή του μοναστηριού στη διατήρηση της Κρητικής ιστορίας υπήρξε τεράστια και στα μεταγενέστερα χρόνια κατά την Γερμανική Κατοχή καθόσον χάριν αυτής κρύφτηκε και διασώθηκε το Ιστορικό Αρχείο της Κρήτης. Η συμβολή επίσης του μοναστηριού στην πνευματική καλλιέργεια των Ρεθυμνίων υπήρξε τεράστια…”.
Στο παραδοσιακό καφενείο του χωριού στην Πάνω πλατεία συναντήσαμε και τον πιο ηλικιωμένο κάτοικο του χωριού που μας είπε: “ Ονομάζομαι Στέλιος Αναγνωστάκης και είμαι ο μεγαλύτερος στο χωριό διανύοντας το 93ο έτος της ηλικίας μου. Δόξα τω Θεώ καλά είμαι αλλά δεν χρειάζονται και περισσότερα”. Στο ίδιο καφενείο παρέα με τον ηλικιωμένο και τον μοναδικό καφετζή του χωριού ήταν ο Νίκος Νικολουζάκης που μας είπε: “ Τα Ρούστικα είναι ένα πολύ όμορφο παραδοσιακό χωριό και αυτό που το χαρακτηρίζει είναι ότι έχει εδώ το ιστορικό μοναστήρι του Προφήτη Ηλία το οποίο προσέφερε πολλά στην πατρίδα και στην εκπαίδευση γι αυτό και τα Ρούστικα έχουν βγάλει πάνω από εκατό επιστήμονες από τη δεκαετία του 1910 μέχρι σήμερα”.
Για το χωριό τους μας μίλησε και ο κ. Νίκος Δαμανάκης λέγοντας: “ Είναι πολύ καλό το χωριό μας με αγαπημένους κατοίκους αλλά απομείναμε λίγοι ενώ παλιά τουλάχιστον στα παιδικά μου χρόνια οι κάτοικοι ήταν οκτακόσιοι περίπου”.
Στην κρητική οικογενειακή ταβέρνα “Φαγοποτείο ο Πολόπετρος” της Κάτω πλατείας, εκτός του ότι μας μαγείρεψαν για την εκπομπή “Γεύσεις Κρήτης”, είχαν την καλοσύνη να μας ξεναγήσουν στο χωριό τους και να μας ενημερώσουν επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων τα εξής: “Το χωριό μας είναι χτισμένο σε υψόμετρο 323 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός μέσης πολιτιστικής αξίας. Το 2005 έλαβε βραβείο ως καθαρότερος οργανωμένος παραδοσιακός οικισμός από τη Νομαρχιακή Επιτροπή Τουριστικής Προβολής Ρεθύμνης. Η ταβέρνα μας εξυπηρετεί τους επισκέπτες του χωριού προσφέροντας τους παραδοσιακά εδέσματα ενώ υπάρχουν γύρω στα 20 τουριστικά καταλύματα που διαθέτουν γύρω στα 65 κρεβάτια για όσους επιθυμούν να κάνουν τις διακοπές τους. Από εδώ κατάγεται και ο αείμνηστος ποιητής και αγωνιστής Μανώλης Αναγνωστάκης του οποίου οι φίλοι πραγματοποιούν κάθε χρόνο στη μνήμη του μια εκδήλωση και για φέτος έχει προγραμματιστεί να γίνει το Σάββατο 3 Αυγούστου.
Την Κάτω πλατεία με την εκκλησία της Παναγιάς και την κρητική ταβέρνα επισκέπτονται κάθε μέρα αρκετά γκρουπ ξένων επισκεπτών.
Παλιά νοικοκυρεμένα αρχοντικά στα στενά γραφικά καλντερίμια του χωριού
Απέναντι από το παλιό και μοναδικό παραδοσιακό καφενείο του χωριού στην Πάνω πλατεία ο δίκλιτος Ιερός Ναός αφιερωμένος στον αρχάγγελο Μιχαήλ και τον Άγιο Χαράλαμπο
Η πατρική οικία του καταγομένου από τα Ρούστικα αείμνηστου ποιητή και αγωνιστή Μανώλη Αναγνωστάκη και η οδός αφιερωμένη στη μνήμη του.
