Τιμήθηκε η μνήμη του γιατρού και αντιστασιακού Ιωάννη Παΐζη στα Καμπιά Αποκορώνου

15/09/2022 στο 2022, 2022, Κοινωνικά - Πολιτιστικά, Ρεπορτάζ, Ρεπορτάζ στα Χανιώτικα νέα

Στην γενέτειρα του αείμνηστου γιατρού Ιωάννη Παΐζη, τα Καμπιά Αποκορώνου, μπροστά από την κεντρική Εκκλησία του Αγίου Νικήτα και παράπλευρα της πατρικής οικίας, τοποθετήθηκε η προτομή του αγωνιστή γιατρού της οποίας τα αποκαλυπτήρια τελέστηκαν το πρωί της Πέμπτης μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία του εορταζόμενου Ιερού Ναού παρουσία αρκετού κόσμου, εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης και του Γ.Ε.Ν.

Η εκδήλωση η οποία διοργανώθηκε από την Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, του Πολιτιστικού Συλλόγου Πλάκας – Αλμυρίδας, του Κοινωφελούς Ιδρύματος “Αγία Σοφία” και της Ομοσπονδίας Αποκορώνου Αττικής, άρχισε με επιμνημόσυνη δέηση, καταθέσεις στεφάνων, τήρηση ενός λεπτού σιγής για να συνεχιστεί με τα αποκαλυπτήρια της προτομής τιμώντας την μνήμη του γιατρού Ιωάννη Παΐζη ιδρυτικού στελέχους και για ένα διάστημα επικεφαλής της “Ανώτατης Επιτροπής Αγώνος Κρήτης”.

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

Πρώτος απηύθυνε χαιρετισμό ο δήμαρχος Αποκορώνου Χαράλαμπος Κουκιανάκης επισημαίνοντας ότι “ ο Ιωάννης Παϊζης υπήρξε ένας επιφανής συντοπίτης μας με αξιόλογη κοινωνική προσφορά και πολιτική δράση ως ειρηνικός υποστηρικτής, αλλά και ως αγωνιστής όπου και όποτε οι συνθήκες το απαιτούσαν. Η ζωή του υπήρξε αφιερωμένη στην πατρίδα και τον συνάνθρωπο, πράγμα που αποδεικνύεται περίτρανα από την πορεία και το έργο του, αν και αμφότερα δεν έχουν την προβολή που τους πρέπει. Ο Δήμος Αποκορώνου ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της οικογένειας και αποτίει σήμερα φόρο τιμής στον μεγάλο αυτό άνδρα, εκφράζοντας την ελπίδα το έργο του να γίνει γνωστό στην κοινωνία και να προβληθεί όπως του αξίζει”.

Αμέσως μετά ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων Νίκος Καλογερής υπογράμμισε μεταξύ άλλων πως: “ Δεν είχε κοπάσει καλά καλά ο θόρυβος των αεροπλάνων από τη Γερμανική επίθεση στην Κρήτη όταν κάποιοι, λίγοι στην αρχή, άρχισαν τις συναντήσεις για την συγκρότηση αντιστασιακού μετώπου κατά των κατακτητών στο νησί. Της ΑΕΑΚ, της πρώτης ουσιαστικά αντιστασιακής οργάνωσης σε όλη την υπόδουλη Ευρώπη. Ηγετική θέση ανάμεσα τους κατείχε ο γιατρός Ιωάννης Παϊζης από τα Καμπιά Αποκορώνου”.

Εκ μέρους της Ομοσπονδίας Σωματείων Αποκορώνου Αττικής η γενική γραμματέας Αθηνά Μαραθάκη επεσήμανε: “ Η Ομοσπονδία μας παρευρίσκεται εδώ και συγχαίρει τους Καμπιανούς και τον Δήμο Αποκορώνου για την τοποθέτηση της προτομής του γιατρού Γιάννη Παΐζη. Ενός ανθρώπου που έγραψε την δική του ιστορία εκτός της ιατρικής επιστήμης ως γιατρός και του Ελευθερίου Βενιζέλου προσφέροντας πάρα πολλά στον τόπο μας και στην επαρχία μας, μπαίνοντας ενεργά στην αντίσταση κατά τη Γερμανική κατοχή…”.

ΟΜΙΛΙΕΣ

Με δύο ομιλητές συνεχίστηκε η εκδήλωση με πρώτο τον πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Νικήτα Παϊζη, ανιψιό του αείμνηστου γιατρού ο οποίος μέσα από μια λεπτομερή αναφορά στο σημαντικό έργο του μακαριστού θείου του Ιωάννη Παϊζη επεσήμανε τα εξής: “ Ο Ιωάννης Παΐζης γεννήθηκε στα Καμπιά Αποκορώνου το 1900 ή το 1901, όντας ένα από τα πέντε παιδιά του Νικήτα Παΐζη και της Μαρίας Χατζηδοπαυλάκη. Μαθήτευσε στα Δημοτικά Σχολεία Κόκκινου Χωριού και Πλάκας Αποκορώνου, και στη συνέχεια στο Γυμνάσιο Βάμου. Πέρασε στην Ιατρική Αθηνών, αλλά το 1921 διέκοψε τις σπουδές του για να καταταγεί εθελοντικά και να πολεμήσει στη Μικρά Ασία. Πολέμησε στην Κιουτάχεια, το Εσκί Σεχίρ και τη μάχη του Σαγγάριου, όπου τραυματίστηκε σοβαρά στο χέρι και στην κοιλιακή χώρα, συγκεκριμένα στο συκώτι, με αποτέλεσμα να έχει ζάχαρο για το υπόλοιπο της ζωής του.

Παρά ταύτα, συνέχισε τις σπουδές του με ζήλο, τελείωσε την ιατρική το 1927 και πήρε διπλή ειδικότητα, ειδικού παθολόγου και μαιευτήρα. Επέστρεψε στα Χανιά και θήτευσε ως σχολίατρος για ένα διάστημα, ενώ υπήρξε επί σειρά ετών πρόεδρος του Σωματείου Εκκλησιαστική Χορωδία Χαλέπας και δίδαξε στην Ιερατική Σχολή της Αγίας Τριάδας στο Ακρωτήρι. Παράλληλα, συνέγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «Υγιεινή», ιδιαίτερα χρήσιμο για την εποχή του. Ως φύσει ανήσυχο πνεύμα, με φιλελεύθερες αντιλήψεις και ενδιαφέρον για τα κοινά, ο Ιωάννης Παΐζης δεν άργησε να αναμειχθεί στην πολιτική. Υπήρξε μέλος του Κόμματος των Φιλελευθέρων και προσωπικός ιατρός του Ελευθερίου Βενιζέλου στα Χανιά. Συμμετείχε στο βενιζελικό κίνημα του 1935, με αποτέλεσμα να φυλακιστεί και να εξοριστεί στην Κέρκυρα για μερικούς μήνες.

Μετά την απελευθέρωσή του, το 1936, επέστρεψε στα Χανιά και ίδρυσε Φιλανθρωπικό Σύλλογο με την επωνυμία «Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής», σκοπός του οποίου ήταν να βρίσκει ανάδοχους για να χρηματοδοτήσουν γάμους και βαφτίσεις για άτομα ή οικογένειες που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν μόνοι τους. Ως αποτέλεσμα αυτής της πρωτοβουλίας, κατά τη διάρκεια της ζωής του απέκτησε πάνω από 1.200 βαφτιστήρια. Λίγο αργότερα, πρωταγωνίστησε στην ίδρυση του «Ταμείου Ελεημοσύνης», που με τη συνεργασία της τότε Επισκοπής Κυδωνίας και Αποκορώνου επιτέλεσε σημαντικό έργο ως προς την εξάλειψη του φαινομένου της επαιτείας, προσφέροντας βοήθεια στους άπορους, με τη συμπαράσταση μελών του σωματείου, αλλά και τη συνεργασία άλλων -κοινωνικών και μη- φορέων.

Λιγότερο από δύο χρόνια αργότερα, το 1938, συμμετείχε στο νέο, αντιμεταξικό κίνημα που εκδηλώθηκε στα Χανιά, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και φυλακιστεί δεύτερη φορά. Μετά την απελευθέρωσή του το 1939, ίδρυσε τη δική του ιδιόκτητη κλινική στα Χανιά, μία από τις πρώτες και πιο σύγχρονες στην πόλη, την οποία ονόμασε «η Ανάστασις». Σε αρκετές περιπτώσεις θεράπευε και εγχείριζε ανθρώπους που δεν είχαν χρήματα να πληρώσουν, ενώ συνήθιζε να πηγαίνει ο ίδιος σε χωριά για να προσφέρει τις υπηρεσίες του -συχνά δωρεάν- σε όσους δεν μπορούσαν να μετακινηθούν. Στο γραφείο του στην κλινική αυτή ιδρύθηκε στις 15 Ιουνίου 1941 η ΑΕΑΚ (Ανωτάτη Επιτροπή Αγώνος Κρήτης), μία από τις πρώτες αντιστασιακές οργανώσεις στην Κρήτη, για την οποία θα γίνει λόγος στη συνέχεια.

Το ενδιαφέρον του Παΐζη για τη συμμετοχή στον ένοπλο αγώνα δεν ήταν όψιμο, καθώς ήδη πριν τη Μάχη της Κρήτης συμμετείχε σε τριμελή επιτροπή, μαζί με τον στρατηγό Εμμανουήλ Τζανακάκη και τον συνταγματάρχη Ανδρέα Παπαδάκη, που εισηγήθηκε στην κυβέρνηση Εμμανουήλ Τσουδερού και στον βασιλιά Γεώργιο να εξοπλιστούν άμεσα οι Κρητικοί, ώστε να είναι σε θέση να αποκρούσουν την επικείμενη γερμανική επίθεση….”

Ο ίδιος συνεχίζοντας, τόνισε ότι “ ο γιατρός Ιωάννης Παΐζης πέθανε στα Χανιά στις 7 Αυγούστου 1984, αφήνοντας μεγάλο μέρος της περιουσίας του στο τότε Γυμνάσιο Βάμου, με την πρόνοια να δίνεται κάθε χρόνο ένα χρηματικό έπαθλο στους αριστεύσαντες τελειόφοιτους, πράγμα που γίνεται έως σήμερα. Υπήρξε καλός πολίτης και ένθερμος πατριώτης, με αξιόλογη αντιστασιακή δράση και πολυποίκιλη προσφορά στην κοινωνία των Χανίων, αλλά δυστυχώς η ζωή του και το έργο του δεν έχουν αναγνωριστεί και προβληθεί όπως θα έπρεπε από την πολιτεία. Για τον λόγο αυτό, καλώ την Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, τον Δήμο Χανίων, και κάθε άλλο ωφελημένο και ενδιαφερόμενο να αποκαταστήσουν αυτή την ιστορική αδικία και να αναγνωρίσουν, έστω και με αρκετά χρόνια καθυστέρηση, το χρέος τους προς αυτόν τον μεγάλο άνδρα και πατριώτη”.

Δεύτερος ομιλητής ήταν ο Γιώργος Λιμαντζάκης, τουρκολόγος – ιστορικός, ο οποίος αναφέρθηκε στην αντιστασιακή δράση του Ιωάννη Παΐζη, από την οργάνωση ομάδων εθελοντών στο Γαβαλοχώρι κατά τη Μάχη της Κρήτης, έως την ίδρυση της Ανωτάτης Επιτροπής Αγώνος Κρήτης (ΑΕΑΚ) στις 15 Ιουνίου 1941, τις πρώτες πρωτοβουλίες της οργάνωσης, τη συνεργασία με τους Βρετανούς και το δίκτυο πληροφοριών της, τις διώξεις που υπέστησαν μέλη και μη, και επιτυχίες της, παρά την αντιφατική και ιδιοτελή πολιτική των Βρετανών που υπονομεύσαν και απομάκρυναν τους ηγέτες της, δρομολογώντας την μετεξέλιξη της σε ΕΟΚ ( Εθνική Οργάνωση Κρήτης), δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην αποτελεσματικότητα του δικτύου της ΑΕΑΚ για το οποίο ο Ιωάννης Παϊζης αναφέρει: “ Το δίκτυον κατασκοπείας της οργανώσεως μας, μπορούμε να πούμε πως ήταν τέλειο. Κάθε μέρα από όλα τα σημεία της Κρήτης, και ιδίως από τον Νομό Χανίων, που ήταν συγκεντρωμένες οι περισσότερες δυνάμεις του εχθρού, εστέλλοντο καθημερινά δελτία εν σχέσει με τις κινήσεις του. Στην ακρίβεια των πληροφοριών που μετεδίδοντο στο Στρατηγείο Μέσης Ανατολής οφείλεται η επιτυχία των Αγγλικών Δυνάμεων να βυθίζουν πλοία, να καταρρίπτουν αεροπλάνα και να βομβαρδίζουν επιτυχώς στόχους του εχθρού. Το Στρατηγείο ήτο ενθουσιασμένο από τις πληροφορίες και καθημερινά έστελνε συγχαρητήρια εις την οργάνωσιν”. .

Η εκδήλωση τελείωσε με κέρασμα, ενώ στη συνέχεια προσφέρθηκε πλουσιοπάροχο γεύμα από τον πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου Νικήτα Παϊζη λόγω και της ονομαστικής του εορτής στην ταβέρνα του στην Αλμυρίδα.

Ηλίας Ι. Κάκανος