ΣΤΟ ΕΝΕΤΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ – Εκδήλωση με ομιλία για την ντοπολαλιά της Κισάμου (Και βίντεο)

Στο πλαίσιο των Γραμπούσιων εκδηλώσεων 2016 από τον Σύλλογο Προβολής Κισάμου “Η Γραμπούσα”, συμπεριλαμβανόταν και η ομιλία του καταξιωμένου συνταξιούχου δασκάλου, συγγραφέα και λαογράφου Εμμανουήλ Κογχυλάκη από τη Βάθη (πρώην Κούνενι) των Εννιά Χωριών, με θέμα, η ντοπολαλιά της Κισάμου που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Πέμπτης στο Γυαλί Τζαμισί του Ενετικού λιμανιού των Χανίων.  

Την εκδήλωση παρουσίασε ο Δημήτρης Νικολακάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Πνευματικών Δημιουργών Χανίων, ενώ συμμετείχε με ομάδες χορευτών ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος “Ο Γηγενής”.  

«Σας καλωσορίζουμε στην αποψινή μας εκδήλωση που συνδιοργανώνεται από το Δήμο Χανίων, την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, την Ένωση Πνευματικών Δημιουργών, αλλά κυρίως τον Σύλλογο Προβολής Κισάμου “Η Γραμπούσα”» επεσήμανε ο κ. Νικολακάκης για να συνεχίσει υπογραμμίζοντας: «Μετά από μια σειρά Πολιτιστικών εκδηλώσεων που γίνονται κάθε χρόνο εδώ πέρα όπου προβάλλομε τις ομορφιές της Κισάμου, φέτος θα μιλήσουμε για τον πολιτισμό και την παράδοση της Κισάμου και κυρίως την ντοπολαλιά της. Ομιλητής είναι ο γνωστός σε όλους εκπαιδευτικός, συγγραφέας και λαογράφος Εμμανουήλ Κογχυλάκης. Αμέσως μετά θα σας διασκεδάσει το μουσικό συγκρότημα των Μανώλη Νταουντάκη στο βιολί, Γιάννη Νταουντάκη λαγούτο και Γρηγόρη Ατσαλάκη κιθάρα. Θα χορέψουν τα μέλη του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου “Ο ΓΗΓΕΝΗΣ”  της Γεωργίας Πολυχρονάκη και Νίκου Ρουπάκη».   

Χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος του Συλλόγου Προβολής Κισάμου “Η Γραμπούσα” κ. Αθανάσιος Δεικτάκης κάνοντας αναφορά στο πρόγραμμα των Γραμπουσίων εκδηλώσεων 2016 υπογραμμίζοντας: «Σας καλησπερίζουμε και σας καλωσορίζουμε στην τελευταία εκδήλωση των Γραμπουσίων 2016 έχοντας αρχίσει τις εκδηλώσεις μας στις 30 Ιουλίου με προσκυνηματική εκδρομή στην Γραμπούσα. Απόψε λοιπόν, κλείνει ο κύκλος των εκδηλώσεων με την ομιλία του εκλεκτού φίλου και συγγραφέα Μανώλη Κογχυλάκη», για να συνεχίσει με ευχαριστίες στον κ. Δημήτριο Νικολακάκη και την Ένωση Πνευματικών δημιουργών, τον Δήμο, την Περιφέρεια  και τον κόσμο που παραβρέθηκε.

Από την πλευρά του ο ομιλητής κ. Εμμανουήλ Κογχυλάκης ανέπτυξε το γλωσσικό ιδίωμα της Κισάμου υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Μεγάλο σταυροδρόμι η Κρήτη ανάμεσα σε τρεις Ηπείρους και περισσότερους πολιτισμούς. Γεννήτρα Θεών και ηρώων, μητέρα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού με πολλές πρωτιές στο παγκόσμιο στερέωμα όπως στην Αρχιτεκτονική, στις Τέχνες με τους Ιδαίους Τελχίνες, στη Μουσική με το Θαλήτα, στον Αθλητισμό με τους προ ολυμπιακούς αγώνες, πρώτη στον εμπορικό και πολεμικό στόλο, πρώτη στο Ναυτικό ημερολόγιο με το Νέαρχο, πρώτη στο θέατρο και σε πολλά άλλα. Όμως απ’ όλα αυτά δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα πρωτότυπα γιατί δεν υπάρχουν γραπτά μνημεία. Τα φθαρτά φύλλα του Παπύρου και οι εύθραυστες πλάκες του πυλού δεν έφτασαν σε μας ατόφιο έναν ύμνο, ένα τραγούδι, μία ρήση. Ο μοναδικός Δίσκος της Φαιστού μπορεί να μιλάει ελληνικά, αλλά είναι βουβός γιατί δεν διαβάστηκε ακόμη. Παρόλα αυτά, ένα στοιχείο μας ενώνει με τους Μινωίτες ζωντανό, συνεχές και αδιάκοπο και αυτό δεν είναι άλλο από τον λόγο τον προφορικό, την Κρητική διάλεκτο, το Κρητικό γλωσσικό ιδίωμα».

Ο ίδιος συνεχίζοντας επεσήμανε ότι «γλωσσικό ιδίωμα όταν λέμε εννοούμε τις γλωσσικές ιδιαιτερότητες ενός τόπου, ενός γεωγραφικού διαμερίσματος, μιας επαρχίας. Το γλωσσικό ιδίωμα ή αλλιώς ντοπολαλιά, αναφέρεται σε λέξεις που συνηθίζονται στον τόπο ή σε προφορά λέξεων ή φθόγγων. Για παράδειγμα στην προφορά του (λ) λάμβδα ή του (ρ) ρο που συχνά εναλλάσσονται. Το μικρό τοίχο στην Κρήτη το λέμε και τοιχαλάκι  και τοιχαράκι  και είναι και τα δύο σωστά. Το τελικό (ν) νι γενικά στην Κρητική διάλεκτο, δεν προφέρεται, αλλά ενσωματώνεται σαν αρχικό σύμφωνο στην επόμενη λέξη…  Ο λόγος απόψε για το γλωσσικό ιδίωμα της Κισάμου. Η γλώσσα της Κρήτης είναι μία και αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί για να μην θεωρηθεί ότι η Κίσαμος μιλάει άλλη γλώσσα. Σαφέστατα όχι αλλά μερικές όμως διαφορές υπάρχουν ακόμα και από χωριό σε χωριό. Φυσικά και η Κίσαμος ακολουθεί πιστά, τον γλωσσοδρόμο της Ελλάδας. Στην Κίσαμο, όπως σε κάθε επαρχία πολλές φορές συναντούμε μικροδιαφορές στο γλωσσικό που γίνονται αισθητές όταν φανερωθούν στην ομιλία και αντιμετωπίζονται σχεδόν πάντα ρηχά και κοροϊδευτικά σαν χωριάτικες. Οι λέξεις που θα ακούσετε απόψε παρατηρήθηκαν και καταγράφηκαν στην Κίσαμο. Βέβαια, δεν αποκλείεται ότι ίδιες λέξεις να είναι γνωστές, να ομιλούνται και σε άλλες επαρχίες ή περιοχές της Κρήτης γιατί η γλώσσα σαν θείο δώρο δεν έχει σύνορα, όπου βρει γόνιμο έδαφος ριζώνει. Γι’ αυτό στο αγγλικό λεξικό των εκατό χιλιάδων λέξεων σαράντα μία χιλιάδες λέξεις είναι ελληνικές ή έχουν ρίζα ελληνική. Και στο αμερικανικό με τις διακόσιες χιλιάδες λέξεις οι εβδομήντα πέντε χιλιάδες είναι ελληνικές…».     

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με  διάφορους παραδοσιακούς χορούς από τις θαυμάσιες χορευτικές ομάδες του Πολιτιστικού και Μορφωτικού Συλλόγου “ Ο ΓΗΓΕΝΗΣ”, οι οποίες, καταχειροκροτήθηκαν από τον κόσμο.    

………………………………………

ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ

ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΙΔΗ ΛΑΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Για τις διακοπές σας ελάτε στα καινούργια πολυτελέστατα μικρά διαμερίσματα μας στην Αγία Μαρίνα Χανίων με τιμές ιδιαίτερα φιλικές. 

Γιάννης και Ηλίας Κάκανος

https://eparxiakofos.gr/touristika-idi-o-erotokritos-stin-agia-marina/

 

 

 Συγκινητική η στιγμή που ο δάσκαλος και ομιλητής Εμμανουήλ Κογχυλάκης συνομιλεί με τη δασκάλα που είχε στο Δημοτικό Σχολείο του Αγίου Αθανασίου στα Εννιά Χωριά, την κυρία Ναυσικά Πολάκη Περιβολάκη.

  Ο κ. Δημήτρης Νικολακάκης με τον κ. Εμμανουήλ Κογχυλάκη και τον κ. Αθανάσιο Δεικτάκη

 

Στιγμιότυπα από την εκδήλωση.