Τρίτη , 19 Μαρ 2024

Σταμάτης Μπασιάς ο Σελινιώτης οπλαρχηγός στην επανάσταση του Δασκαλογιάννη

Η μαρμάρινη επιγραφή  στο σπήλαιο όπου ξεψύχησε ο Σελινιώτης οπλαρχηγός

Σύμφωνα με τις γραπτές πηγές που υπάρχουν, αλλά και τις παραδόσεις, που μεταδόθηκαν από γενιά σε γενιά, με το κάλεσμα του Δασκαλογιάννη το 1770, ο Σταμάτης Μπασιάς  αφού οργάνωσε ένοπλο σώμα με βάση τους Σελινιώτες, που ενισχύθηκε και από αρκετούς άντρες από την Κίσσαμο και την Κυδωνία, έτρεξε να τον βοηθήσει.

Το ιστορικό του συγκεκριμένου οπλαρχηγού της πρώην επαρχίας Σελίνου το πληροφορηθήκαμε από τον πρόεδρο του Συλλόγου Επιστημόνων Σελίνου  κ. Λουκά Μπασιά ο οποίος μεταξύ άλλων μας είπε: “Ο Σταμάτης Μπασιάς ήταν ένας Σελινιώτης αρχηγός  που πολέμησε  το 1770, στο πλευρό του Δασκαλογιάννη, στη γνωστή σε όλους μας επανάσταση εναντίον των Τούρκων. Γεννήθηκε στο χωριό Επανοχώρι Σελίνου το 1728. Κάθε χρόνο παρευρίσκομαι στην εκδήλωση τιμής και μνήμης του Σφακιανού ήρωα Δασκαλογιάννη και όλων των συνεργατών του καθώς επίσης και όλου του πληθυσμού που έχασαν τη ζωή τους στην επανάσταση του 1770”, για να συνεχίσει επισημαίνοντας ότι “ η έγκυρη μεγάλη Ελληνική εγκυκλοπαίδεια (τόμος 17ος, του έτους 1931) γράφει για τον πρόγονό μου Σταμάτη Μπασιά: «Εγεννήθη τω 1728. Λαβών τα όπλα άμα τη κηρύξει της επαναστάσεως του 1770 και τεθείς επί κεφαλής των συνεπαρχιωτών του έδραμεν εις Σφακιά και συμμετέσχεν εις τας εκεί μάχας κατά των επιδραμόντων Τούρκων…».

Αναφορά  βέβαια για τον Σταμάτη Μπασιά κάνουν και πολλά ιστορικά βιβλία (π.χ. ιστορίες Κριάρη, Μουρέλου, Ψυλλάκη) καθώς και πολλά δημοσιεύματα σε εφημερίδες, και έγγραφα που υπάρχουν στα ιστορικά αρχεία κτλ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σταμάτης Μπασιάς δεν κάμφθηκε,  όπως οι καπετάνιοι από τις άλλες, πλην των Σφακίων επαρχίες, οι οποίοι και δεν έλαβαν μέρος στην επανάσταση, σκεπτόμενοι τις δυσκολίες του αγώνα. Ηταν, σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν, ο μοναδικός μη Σφακιανός αρχηγός, που έλαβε μέρος σε αυτή,  και βοήθησε τον Δασκαλογιάννη και τους Σφακιανούς στον αγώνα τους και αυτοθυσιάστηκε.

Πήρε μέρος σ’ όλες τις μάχες που έγιναν τότε στην Κράπη, στον Καλλικράτη, στ’ Ασκύφου, στην Ανώπολη, στο Λουτρό και σε άλλα μέρη. Στη μάχη όμως της Ανώπολης,  καθώς πολεμούσε μαζί με τα παλικάρια του, κυκλώθηκε από τους Τούρκους. Τότε χωρίς να δειλιάσει επιτέθηκε με το ξίφος του κατά των Τούρκων και έσπασε τη ζώνη αποκλεισμού. Δυστυχώς όμως σ’ εκείνη την έφοδο πληγώθηκε βαριά. Τα παλληκάρια του τον μετέφεραν σ’ ένα κοντινό σπήλαιο, όπου μετά από λίγο ξεψύχησε”.

Συνεχίζοντας με πολύ συγκίνηση την αφήγηση του ο κ. Λουκάς Μπασιάς κατέληξε τονίζοντας: “Η επαρχία Σελίνου, για την συμμετοχή  πολλών παλληκαριών της στην επανάσταση του Δασκαλογιάννη πλήρωσε βαρύ τίμημα. Ετσι το μεν ανατολικό Σέλινο καταστράφηκε όπως και η επαρχία Σφακίων, στο δε δυτικό  Σέλινο, πολλές οικογένειες υπέστησαν τρομερούς διωγμούς από τους κατακτητές και αναγκάστηκαν να φύγουν σε άλλα μέρη. Σε παλαιότερη εκδήλωση στην Ανώπολη που έγινε στις 12 Οκτωβρίου 2008 από τον Δήμο Σφακίων, τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων και την οικογένεια των Μπασιάδων, τιμήθηκαν για την προσφορά τους  ο  Σταμάτης Μπασιάς και οι συμπολεμιστές του. Δύο χρόνια αργότερα, Το 2010 δόθηκε το όνομα του σε ένα δρόμο της πόλεως των Χανίων.  Επίσης στο σπήλαιο που ξεψύχησε τοποθετήθηκε μαρμάρινη πλάκα που αναφέρεται στο σημαντικό ιστορικό γεγονός. Από τότε, το σπήλαιο εκείνο ονομάστηκε προς τιμή του «του Μπασιά το σπηλιάρι» και βρίσκεται μέσα σε ένα φαράγγι κοντά στην Ανώπολη, που καταλήγει στην παραλία Ιλιγγας των Σφακίων”. 

Ηλίας Ι. Κάκανος 

Απαντήστε

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί.Τα υποχρεωτικά πεδία είναι σημειωμέα *

*

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Πηγαίνετε Στην Κορυφή
WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com