ΣΤΑ ΠΕΡΙΒΟΛΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ – Τιμή στη μνήμη των εκτελεσθέντων από τους Γερμανούς (Και βίντεο)

 

Στο μνημείο Πεσόντων της πλατείας των ηρώων 1941 στα Περιβόλια του Δήμου Χανίων τελέστηκε το πρωί της Κυριακής επιμνημόσυνη δέηση από τους Ιερείς Σπυρίδων Κουφό της ενορίας Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Περιβολίων, Ιωάννη Σαριδάκη της ενορίας Αγίας Παρασκευής Περιβολίων, Ευαγγέλου Γενάρη της ενορίας Αγίου Παντελεήμονα, Κόκκινου Μετοχίου, συμπροσευχόμενου και ενός ιερομονάχου, μοναστηριού της περιοχής στη μνήμη των κατοίκων του χωριού που εκτελέσθηκαν από τα γερμανικά στρατεύματα την κατοχή. Της επιμνημόσυνης δέησης προηγήθηκε εντός του περικαλλούς Ιερού Ναού Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Θεία Λειτουργία και Δοξολογία.   

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου με τους δασκάλους και τη διευθύντρια τους Ελένη Ζερβουδάκη η οποία ήταν κεντρική ομιλήτρια, κάτοικοι και φορείς των Περιβολίων, οι αντιδήμαρχοι του Δήμου Χανίων Γεώργιος Φραγγεδάκης που κατέθεσε στεφάνι και Γιάννης Μαράκης που απηύθυνε χαιρετισμό καθώς και ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Θερίσου Αθανάσιος Φυτουράκης.

 

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΥ ΧΑΝΙΩΝ

Για τους πεσόντες κατοίκους του χωριού ο αντιδήμαρχος Χανίων κ. Γιάννης Μαράκης επεσήμανε στον χαιρετισμό του ότι «τα χρόνια, που πέρασαν, δεν στάθηκαν ικανά να ξεθωριάσουν τις μνήμες μας και να αλλοιώσουν την ιστορική αλήθεια. Εβδομήντα έξι χρόνια μετά τιμούμε τη θυσία των ηρώων μας και δεν ξεχνάμε ποτέ ότι τον Μάη του ’41, αντιμαχόμενες πλευρές ήταν η Ιστορία και η βαρβαρότητα για την υπεράσπιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας…».   

 

ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

«Σαράντα ένας άνθρωποι στήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα 34 στα Περιβόλια και 7 στην Αγιά εκ των οποίων ένας μόνο επέζησε σοβαρά τραυματισμένος από αυτούς που στήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα του χωριού», υπογράμμισε στην ομιλία της η διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου Περιβολίων κα Ελένη Ζερβουδάκη. Παραθέτουμε αποσπάσματα από τη συγκλονιστική αυτή ομιλία ως εξής: «Εβδομήντα έξι χρόνια από την μάχης της Κρήτης συμπληρώνονται φέτος. Μία πολεμική σύγκρουση που η μνήμη της εξακολουθεί να σηματοδοτεί και να κινητροδοτεί με τον πλέον εμφατικό τρόπο τη διαχρονική αντίληψη του Έλληνα για την ελευθερία. Πρώτη μέρα αεροπορικής επιχείρησης. Η γερμανική αεροπορία πέτυχε να απομονώσει το Νησί από τη θάλασσα και να δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα στον ανεφοδιασμό των συμμαχικών δυνάμεων, κυρίως από το λιμάνι της Σούδας. Βρετανικά πλοία κατέπλεαν στην Κρήτη, μόνο κατά τις μεσονύκτιες ώρες για εκφόρτωση και γρήγορο απόπλου. Μέχρι τις 20 Μαΐου, οκτώ πλοία απ’ αυτά είχαν βυθιστεί ή είχαν υποστεί σημαντικές βλάβες από αεροπορικές επιθέσεις.

 Οι αερομεταφερόμενες έτσι γερμανικές δυνάμεις που “επέδραμαν” στο Νησί αντιμετώπισαν δυνάμεις αντίστασης με ενότητα και πάθος, χωρίς όμως τον απαραίτητο στρατιωτικό εξοπλισμό και τον κατάλληλο και επαρκή εφοδιασμό. Οι καταστροφές επίσης και οι απώλειες ανθρώπινων ζωών στα Χανιά, το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο ήταν σημαντικές. Όλα αυτά αθροιστικά έδειχναν ότι άρχιζε το προπαρασκευαστικό στάδιο της μεγάλης επίθεσης.

Στις 6:30 το πρωί της 20ης Μαΐου, ο ουρανός των Χανίων σκοτεινιάζει, γιατί τον καλύπτουν εκατοντάδες βομβαρδιστικά και καταδιωκτικά γερμανικά αεροπλάνα. Τα Χανιά χάνουν τη γνώριμη όψη τους. Δημιουργούνται έτσι οι κατάλληλες συνθήκες, που θα διευκολύνουν την εισβολή από τον αέρα…»

26 ΜΑΪΟΥ 1941

Μετά την κατάληψη και του Γαλατά οι γερμανικές δυνάμεις εδραιώνονται και σταθεροποιούνται οριστικά στην περιοχή. Το έργο της καταστροφής ολοκληρώνεται με το βομβαρδισμό και πολυβολισμό της πόλης των Χανίων από τη γερμανική αεροπορία. Τα βρετανικά στρατεύματα αρχίζουν να υποχωρούν.

27 ΜΑΪΟΥ 1941

Στις 7 το απόγευμα, ύστερα από συμπλοκές με ομάδες οπισθοφυλακής, οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές και αλπινιστές μπήκαν στα Χανιά και έγιναν κύριοι της ερειπωμένης και φλεγόμενης πόλης. Τις απογευματινές ώρες το Στρατηγείο της Μ. Ανατολής έδωσε τη συγκατάθεσή του για την εκκένωση της Κρήτης.

28 ΜΑΪΟΥ 1941

Μεγάλα τμήματα του γερμανικού στρατού που προέρχονται από την περιοχή των φυλακών Αγιάς και το Μάλεμε, μπαίνουν στην πόλη, που από την προηγούμενη βρίσκεται στα χέρια των Γερμανών. Τμήματα του ελληνικού στρατού και ομάδες ένοπλων πολιτών εξακολουθούν να μάχονται απεγνωσμένα. Τα ελληνικά τμήματα της περιοχής Μουρνιών αποφάσισαν να κατευθυνθούν προς το Ηράκλειο. Πληροφορήθηκαν όμως στην πορεία τους την κατάληψη των Χανίων και του Ρεθύμνου και επέστρεψαν στον καταυλισμό τους, αχρηστεύοντας παράλληλα τον οπλισμό τους για να μην πέσει στα χέρια εχθρού.

29 ΜΑΪΟΥ 1941

Τα συμμαχικά στρατεύματα εξακολουθούν να κινούνται προς τα Σφακιά για επιβίβαση. Στα πρώτα πλοία μπαίνουν τα μη μάχιμα τμήματα και οι τραυματίες. Η εκκένωση έπρεπε να τερματίσει την 1η Ιουνίου, για να προλάβουν και άλλες τυχόν απώλειες σε βρετανικά πλοία. Οι μάχες συνεχίζονταν όπου ήταν δυνατό, για να δοθεί ο χρόνος όπου χρειαζόταν για την ευκολότερη και ανετότερη αποχώρηση των Βρετανών για την Αίγυπτο. Με προκήρυξη των Γερμανών που τοιχοκολλήθηκε ή αναρτήθηκε σε εμφανή σημεία, ανακοίνωναν την κατάληψη της Κρήτης από τα γερμανικά στρατεύματα και ότι ο πληθυσμός της τίθεται από σήμερα κάτω από την προστασία του γερμανικού στρατού. Η προκήρυξη αυτή είχε βέβαια παραπλανητικό χαρακτήρα.

 30 – 31 ΜΑΪΟΥ 1941

Οι Γερμανοί καταδιώκουν τα συμμαχικά στρατεύματα και προσβάλλουν βόρεια από την Ίμπρο τη μηχανοκίνητη 1η Ταξιαρχία. Δεν πραγματοποιήθηκαν όμως αεροπορικές επιθέσεις, γεγονός που διευκόλυνε τις υποχωρήσεις τους. Οι δυνάμεις της Κρήτης που ήταν προς αναχώρηση από τα Σφακιά, περιελάμβαναν μερικές εκατοντάδες Έλληνες από τα τάγματα που είχαν διαλυθεί, καθώς και ένοπλους πολίτες. Οι υπόλοιπες δυνάμεις που δεν μπόρεσαν να διαφύγουν, παραδόθηκαν στους αλπινιστές ή κατέφυγαν στα βουνά της Κρήτης όπου και παρέμειναν πολλούς μήνες.

Την επομένη ο Γερμανός Υποστράτηγος Ζερ ανέφερε στον Χίτλερ: “Εντολή εξετελέσθη”.

 Έληξε έτσι μια από τις πιο παράδοξες μάχες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με πλήρη επικράτηση των γερμανικών δυνάμεων. Οι απώλειες βέβαια του σώματος των Γερμανών αλεξιπτωτιστών υπήρξαν οδυνηρές. Όταν μάλιστα ο Χίτλερ παρασημοφορούσε τον Πτέραρχο Στουντέντ, του είπε με έμφαση; “Η Κρήτη απέδειξε ότι οι αλεξιπτωτιστές ανήκουν πια στο παρελθόν”.

 Στις 2 Ιουνίου επίσης το Βρετανικό Υπουργείο Πολέμου έκανε γνωστά στον κόσμο τα ακόλουθα: “Έπειτα από 12 ημέρας του αναμφιβόλως σκληρότερου αγώνα του πολέμου, αποφασίστηκε να αποσύρωμεν τα στρατεύματά μας από την Κρήτη”.

Η Γερμανική κατοχή απλώνεται σε όλο το νησί. Η Γερμανική σημαία κυματίζει παντού.

Ταυτόχρονα αρχίζει και η αντίσταση του Κρητικού λαού…

2 Ιουνίου- Το πρώτο ολοκαύτωμα Κάνδανος Χανίων. Οι Ναζί εκτελούν 300 κατοίκους και ξεθεμελιώνουν το χωριό. Φεύγοντας γράφουν: « Εδώ υπήρχε η Κάνδανος».

Στον Αλικιανό εκτελούν 42. 

Στα Περιβόλια 34 στήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα μ’ έναν επιζώντα βαριά τραυματισμένο που νόμισαν και αυτόν οι Γερμανοί νεκρό καθώς και άλλους 7 στις φυλακές της Αγιάς».

Ακολούθησαν καταθέσεις στεφάνων, ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των πεσόντων και ο εθνικός Ύμνος από τους μαθητές και όλους τους παρευρισκόμενους. Η εκδήλωση τελείωσε με κέρασμα που παρατέθηκε. Τελετάρχης ήταν ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Περιβολίων κ. Πέτρος Μιχαηλίδης. 

Γιάννης και Ηλίας Κάκανος 

 

Στιγμιότυπα από την εκδήλωση