Ιστορικά μνημεία τα οποία έπρεπε ν’ αποτελούσαν πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών όπως η σιδερένια γέφυρα του Ταυρωνίτη, σημαντικό έργο της Κρητικής Πολιτείας και τα δύο μεταγενέστερα πολυβολεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου με το Γερμανικό να είναι στο δυτικό τμήμα της γέφυρας και το Συμμαχικό στο ιστορικό ύψωμα 107 με ιδιαίτερη στρατηγική σημασία για το αεροδρόμιο του Μάλεμε, έχουν αφεθεί στο έλεος του φθοροποιού χρόνου.
«Η γέφυρα σχεδιάστηκε από τον μηχανικό Μιχάλη Σαββάκη και κατασκευάστηκε σιδερένια, εξαιτίας του μεγάλου πλάτους που είχε ο ποταμός», μας πληροφόρησεο πρώην αντιδήμαρχος του τέως Καποδιστριακού Δήμου Βουκολιών κ. Μεσαρχάκης για να συνεχίσει επισημαίνοντας τα εξής: «Τα σίδερα που χρειάστηκαν στη γέφυρα μεταφέρθηκαν εδώ από τη Γερμανία. Το πάτωμά της είναι ξύλινο με γερά μαδέρια και έχει πλάτος 3,5 μέτρα. Χαρακτηριστικό μάλιστα στοιχείο για την εποχή εκείνη -που η κυκλοφορία ως επί το πλείστον γινόταν από κάρα που έσερναν ζώα ήταν που είχε και πεζοδρόμια στα πλάγια, πλάτους 60 εκατοστών. Η γέφυρα του Ταυρωνίτη χαρακτηρίστηκε αργότερα ως νεότερο ιστορικό Μνημείο για τη σημασία της στη Μάχη της Κρήτης, αφού βρίσκεται δίπλα από το τότε αεροδρόμιο του Μάλεμε. Την περίοδο της κατοχής ένα μέρος της κατέρρευσε από τους βομβαρδισμούς για ν’ αναστηλωθεί πρόχειρα λίγο μετά την κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε».
Ο ίδιος συνεχίζοντας, τόνισε ότι «η κατοχή πέρασε και η γέφυρα συνέχισε να εξυπηρετεί τις ανάγκες των επαρχιών μέχρι τη δεκαετία του 1980 που κτίστηκε η σημερινή. Η παλιά, όμως, έμεινε λησμονημένη με αποτέλεσμα η φθορά του χρόνου να της έχει προκαλέσει σημαντικές φθορές, γεγονός που μας ευαισθητοποίησε ως δημοτική Αρχή Βουκολιών εκείνη την περίοδο, για να προβούμε σε μελέτη και αποκατάσταση του ιστορικού μνημείου με την αρχική μορφή. Στα μετέπειτα, όμως χρόνια κλάπηκαν ορισμένα σίδερά της και τα υπόλοιπα στο μεγαλύτερο τμήμα να έχουν σκουριάσει, εικόνα αντιαισθητική για όσους την αντικρίζουν. Σήμερα σε καλή κατάσταση παραμένει μόνο το πάτωμά της, αλλά και αυτό θέλει τη συντήρησή του.
Στη δυτική πλευρά της γέφυρας» συνέχισε ο κ. Μεσαρχάκης «βρίσκεται άλλο ένα μνημείο μ’ ένα εγκαταλελειμμένο Γερμανικό πολυβολείο που… “κοσμούν” την ταράτσα του, δύο εξουδετερωμένες νάρκες MKG-MODO αμερικανικής κατασκευής, για να θυμίζουν τα σκληρά αιματηρά χρόνια με τη Μάχη της Κρήτης και την ηρωική αντίσταση του άοπλου ηλικιωμένου πληθυσμού τον Μάιο του ’41. Στο εσωτερικό του πολυβολείου υπάρχει αρκετός χώρος που στρατωνιζόταν οι γερμανοί στρατιώτες».
Γέννημα θρέμμα του Ταυρωνίτη ο κ. Γεώργιος Κεραμιανάκης 62 ετών σήμερα που συναντήσαμε, για να μας πει με πόνο ψυχής ότι «είναι κρίμα αυτό το μνημείο και όχι μόνο επειδή υπάρχουν πολλά στην περιοχή αλλά και αλλού να μένουν στη λησμονιά και στις ορέξεις κάθε απατεώνα. Σε αυτή τη γέφυρα από παλιά όπως και τώρα πάλι τελευταία έχουν αρχίσει να αφαιρούν σίδερα και πλαϊνές προστατευτικές σανίδες. Που θα πάει αυτή η κατάσταση;», αναρωτήθηκε για να συνεχίσει, λέγοντας: «Γεννήθηκα, μεγάλωσα και παραμένω κάτοικος στο χωριό αυτό. Τα παιδικά μου χρόνια πηγαίναμε στο δημοτικό σχολείο πάνω από 80 παιδιά μ’ έναν δάσκαλο και μια δασκάλα. Σήμερα ο Ταυρωνίτης δεν μοιάζει με χωριό αφού οι δυο παλιές γειτονιές του, Δέμπλα και Τραχάλες έχουν ενωθεί από τη δόμηση και ο πληθυσμός έχει αυξηθεί. Πονάω τον τόπο που γεννήθηκα και θέλω να τον βλέπω όλο και καλύτερο. Αυτά που δεν έχουν γίνει για το καλό του Ταυρωνίτη να γίνουν έστω και αργά. Η γέφυρα και τα μνημεία εδώ μαζί με τ’ άλλα δίπλα στο ιστορικό ύψωμα 107 ν’ αξιοποιηθούν επιτέλους».
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος
Η δυτική πλευρά του Μάλεμε με το ιστορικό αεροδρόμιο στα σύνορα με τον Ταυρωνίτη. Η φωτογραφία τραβήχτηκε από την ταράτσα του ξενοδοχείου Louis Creta Princess.
Όψεις με το Γερμανικό πολυβολείο, την σκουριασμένη γέφυρα του Ταυρωνίτη και τον κ. Γεώργιο Κεραμιανάκη να διαμαρτύρεται για το κατάντημα της…
Πανοραμικές όψεις της περιοχής από την πλαγιά του βουνού
Το εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου με το συμμαχικό πολυβολείο και τους δύο μεγάλους ξύλινους Σταυρούς στο ύψωμα 107