Επαρχιακό Φως Ειδήσεις-Ρεπορτάζ-Πολιτισμός-Κοινωνία-Άποψη
Τα συναισθήματα της κοινωνίας και η οργή του κατεστημένου εκείνης της εποχής, για το πρώτο δεκαήμερο από τον θάνατο μέχρι την κηδεία του αείμνηστου Νίκου Καζαντζάκη, αλλά και η σημαντική συμβολή συμπαράστασης της συζύγου του Ελένης, ξετυλίγονται μέσα στις σελίδες του βιβλίου του συγγραφέα και δημοσιογράφου Γιώργο Πράτανου, με τίτλο: “Ο ανεπιθύμητος νεκρός”, που παρουσιάστηκε το βράδυ του Σαββάτου παρουσία αρκετού κόσμου στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Χανίων “ Ο Χρυσόστομος”.
Ο Νίκος Καζαντζάκης ο μεγάλος Έλληνας συγγραφέας είναι μεταφρασμένος σε πάνω από εβδομήντα γλώσσες και διαλέκτους και έκανε γνωστό με τα μυθιστορήματα του τον νεότερο ελληνικό πολιτισμό στα πέρατα της Γης .
Η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη με πάνω από εννέα χιλιάδες μέλη σε εκατό τριάντα χώρες στις πέντε ηπείρους υπηρετεί το έργο και την προσφορά του Έλληνα συγγραφέα στον ελληνικό πολιτισμό διατηρώντας ζωντανό το ενδιαφέρον διεθνώς γύρω από τις ιδέες και τη διάνοια του Κρητικού δημιουργού.
Μιλώντας στα «Χανιώτικα νέα» και το «Επαρχιακό φως» ο αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος και Υπεύθυνος Τομέα Κρήτης της ΔΕΦΝΚ κ. Σήφης Μιχελογιάννης, υπογράμμισε ότι «παρουσιάζουμε τα γεγονότα και τις καταστάσεις που δημιουργηθήκανε αμέσως μετά τον θάνατο του μεγάλου συγγραφέα με το βιβλίο του Γιώργο Πράτανου “Ο ανεπιθύμητος νεκρός”. Ο Καζαντζάκης, όμως, όσο και να τον πολεμήσανε, όσο και να ήταν ανεπιθύμητος έστω και ως νεκρός, χάραξε το όνομα του στον γρανίτη της ιστορίας, θα διαβάζεται στους αιώνες που έρχονται, ενώ αυτοί που τον πολεμήσανε έχουν σιγήσει δια παντός».
Από την πλευρά του ο συγγραφέας του βιβλίου κ. Γιώργος Πράτανος, σημείωσε: «Είναι μεγάλη μου τιμή και χαρά να βρίσκομαι στα Χανιά για να μιλήσουμε για το μυθιστόρημα που αναφέρεται στις 10 ημέρες κατά τις οποίες έμεινε άταφος ο Νίκος Καζαντζάκης. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός της αντίδρασης του Κρητικού λαού σε όλη την λάσπη την οποία είχε δεχθεί ο Καζαντζάκης όλα τα χρόνια τα οποία μεσουρανούσε. Οι δέκα αυτές ημέρες ήταν πολύ σημαντικές γιατί καθόρισαν και την μετέπειτα πορεία και αναγνώριση του έργου του στην Ελλάδα».
Ο ίδιος, συνεχίζοντας, επεσήμανε: «Κατάφεραν οι Κρητικοί να μπουν στη σωστή πλευρά της ιστορίας κλείνοντας τα αφτιά στις σειρήνες, τους λαϊκιστές και σε όσους πετούσαν λάσπη στον Καζαντζάκη και αυτό πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε. Εδώ χτυπάει άλλωστε η καρδιά του Καζαντζάκη ακόμα και σήμερα».
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, οι εκδόσεις Διόπτρα με την υποστήριξη του βιβλιοπωλείου Πετράκη και ο Φιλολογικός Σύλλογος “Ο Χρυσόστομος” του οποίου ο πρόεδρος του Δ.Σ. κ. Κώστας Μαυρακάκης στον χαιρετισμό – καλωσόρισμα του κόσμου είπε «θα ξεκινήσουμε την εκδήλωση με το αγαπημένο σε όλους μας ποίημα του Μανώλη Αναγνωστάκη “δρόμοι παλιοί”, μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη που θα παίξει η Tselo Maria Van Den Dool”.
Χαιρετισμό απηύθυνε η φιλόλογος κα Κατερίνα Ζωγραφιστού, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη ερχόμενη από το Ηράκλειο. «Είναι μεγάλη η χαρά μου απόψε που βρίσκομαι στα Χανιά, μια αγαπημένη μου πόλη, προσκεκλημένη από την Τοπική Επιτροπή της ΔΕΦΝΚ για το έργο του κ. Γιώργου Πράτανου “ Ο ανεπιθύμητος νεκρός”. Ένα πολύ ενδιαφέρον καλογραμμένο μυθιστόρημα με κεντρικό πυρήνα τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν τις 10 ημέρες που μεσολάβησαν από τον θάνατο του Καζαντζάκη ως την ταφή του στον Προμαχώνα Μαρτινέγκο στο Ηράκλειο, όπου αναπαύεται κάτω από τον κρητικό ουρανό» για να καταλήξει με ευχαριστίες και ευχές για να είναι καλοτάξιδο το βιβλίο του κ. Πράτανου.
Εκ μέρους του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων η δικηγόρος κα Κονταδάκη – Μοτάκη Ρόζα τόνισε: «Ο πολιτισμός μέσα από την λογοτεχνία, την ποίηση, το θέατρο, την μουσική, τον χορό, μπορεί να φτιάξει μια επόμενη μέρα; Νομίζετε ότι ο πολιτισμός μπορεί να θεωρηθεί σαν συγκολλητική ουσία στους παγωμένους διαδρόμους που διανοίχτηκαν μπροστά μας; Μπορεί ο πολιτισμός να δώσει ζεστές αναπνοές; Να αποτελέσει ένα μαξιλάρι ανακούφισης; Μπορεί να μας κάνει να ονειρευτούμε; Να δώσει απαντήσεις, να δράσει καταλυτικά για να επανέλθουν οι φαλιρισμένες ελπίδες μας, να φτιάξει ένα νέο κόσμο; Μπορεί το σύνολο των διαφοροποιών στοιχείων, πνευματικών και υλικών διανοητικών και συναισθηματικών που χαρακτηρίζουν μία κοινωνία, τα βασικά δικαιώματα του ανθρώπου, οι αξίες, οι παραδόσεις, οι αισθητικές συνήθειες μιας κοινότητας, οι τέχνες και η λογοτεχνία εν προκειμένω, μπορεί να φτιάξει την επόμενη μέρα ή αυταπατόμεθα; ή είμαστε ονειροπόλοι; Είμαστε ρομαντικοί; Σαφέστατα η τέχνη και η λογοτεχνία εν προκειμένω μπορεί να οδηγήσει τον δέκτη της σε στοχασμό και βαθιά συναισθήματα που από μόνα τους να τον ανεβάζουν σε ξεχωριστό επίπεδο σαν άνθρωπο και αυτό να τον οδηγεί σε σύνταξη με τις μεγάλες αξίες όπως την ελευθερία». Η ίδια απευθυνόμενη στον συγγραφέα του βιβλίου είπε: «Το τέλειο κύριε Πράτανε, δεν το γνωρίζει κανείς αν θα το φτάσουμε ποτέ λόγο της φθαρτότητας μας, όμως το κοίταγμα του αετού για την τελειότητα αποτελεί επιταγή πνευματικού ανθρώπου. Ο χρόνος είναι αίτιος της φθοράς. Σήμερα, όμως, ο Φιλολογικός Σύλλογος Χρυσόστομος τον κάνει αίτιο της ζωής μέσα από την επιλογή της σημερινής εκδήλωσης…».
Καταπέλτης στην παρουσίαση του βιβλίου η λεπτομερής αναφορά που έκανε η υπεύθυνη της Τοπικής Επιτροπής Χανίων της ΔΕΦΝΚ, φιλόλογος κα Ρούλα Βουράκη, όπου, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Πολλές φορές χτίζω στο μυαλό μου την εικόνα με τον Καζαντζάκη μετά θάνατον να παρακολουθεί όσα έγιναν κι εξακολουθούν να γίνονται για ‘κείνον. Πως θα ένιωθε αν άκουγε σαν πνεύμα την Ελένη ν’ απαγγέλει το γράμμα που της έστειλε ο Αλμπέρ Καμύ το ’59; “Έτρεφα πάντα μεγάλο θαυμασμό και, αν το επιτρέπετε, ένα είδος στοργής για το έργο του συζύγου σας. Μαζί του χάθηκε ένας από τους τελευταίους μεγάλους καλλιτέχνες. Είμαι από εκείνους που αισθάνονται και θα εξακολουθήσουν να αισθάνονται το κενό που άφησε”.
Πόση ικανοποίηση θα γέμιζαν τον Νίκο Καζαντζάκη τα λόγια του Μάρκου Πλωρίτη στο άρθρο του τελευταίου στην εφημερίδα Ελευθερία, λίγες μέρες πριν από την κηδεία του πολυσυζητημένου Κρητικού συγγραφέα;
“Τις τρεις τέσσερις φορές, που ιδωθήκαμε εκείνο τον καιρό, τις ώρες που καθίσαμε κουβεντιάζοντας μέσα στο σκιερό δωμάτιο, αγάπη κι αγανάχτηση μαζί πλημμύριζαν. Αγάπη για κείνον, αγανάχτηση για τους διώχτες του…” , έγραφε για τον Νίκο Καζαντζάκη η πολυσχιδής προσωπικότητα της ελληνικής διανόησης και τέχνης.
“Τώρα ο Καζαντζάκης είναι νεκρός”, γράφει στη νεκρολογία ο στενός φίλος του λογοτέχνη, Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος “ και το έθνος, που τον προπηλάκισε, τον βλαστήμησε, τον απαρνήθηκε, έχει χρέος υπέρτατο να σκύψει απάνου στο παγωμένο του πρόσωπο και να συλλογιστεί, μήπως τον έχει αδικήσει”.
Τι θ’ απαντούσε, αλήθεια, στα λόγια τούτα ο Κρητικός; Κι είναι φορές που επειδή το σκέφτομαι τόσο βαθιά, νομίζω κιόλας πως τον ακούω:
“ Αν υπήρχε δικαστήριο τιμής στις πνευματικές αδικίες που γίνονται, θα ΄κανα αγωγή για να μη χαθεί το δίκιο. Μα τέτοια δικαστήρια δεν υπάρχουν. Δικαζόμαστε, λοιπόν, ενώπιον του καιρού. Μόνος κριτής ο χρόνος”.
Έχεις δίκιο, Νίκο Καζαντζάκη, “Μόνος κριτής ο χρόνος”. Ο χρόνος που δε γιατρεύει μόνο, ξέρει και να δικαιώνει που δεν επουλώνει μόνο τις πληγές, καταφέρνει ενίοτε και να τις ερεθίζει. Δεν ξεχνά, αντέχει να θυμάται με τα σύνεργα του νου, με τη μνήμη της καρδιάς. Κι εσύ, το ξέρεις καλύτερα από τον καθένα πως αν η ζωή είναι μια παράσταση με τους πέντε θεατρίνους του κορμιού, η καρδιά είναι ο χωριάτης που ανεβαίνει στη σκηνή κι αλλάζει την πορεία του κόσμου.
Άλλαξες κι εξακολουθείς ν’ αλλάζεις, Νίκο Καζαντζάκη την πορεία του μυαλού και την πλεύση της ψυχής στους αναγνώστες, μελετητές, εν γένει συναγωνιστές και συνεπιβάτες των αγωνιών σου. Είσαι εδώ απόψε, βρίσκεσαι ανάμεσα, παρακολουθείς κι είσαι γεμάτος περιέργεια να μάθεις για τούτον εδώ τον επισκέπτη και τον τίτλο που κρατάει μαζί του: “Ο ανεπιθύμητος νεκρός”. Και νεκρός ακόμη ανεπιθύμητος; Απορείς κι εσύ μαζί μ’ εμάς. Όμως ο Γιώργος Πράτανος ο δημιουργός τούτης της ιστορίας που σε αφορά είναι εδώ για ν’ απαντήσει, σίγουρα να πληροφορήσει, ακόμη καλύτερα να φωτίσει και ν’ αναδείξει και γιατί όχι να εγείρει, να αφυπνίσει, ν’ ανατείνει. Καλώς ήρθες στην πολη μας, Γιώργο Πράτανε. Μαζί απόψε θα ξεδιπλώσουμε την ιστορία που έπλεξες με ήρωες τον Καζαντζάκη και τη σύζυγό του Ελένη ξεφυλλίζοντας την έμπνευσή σου και τους σταθμούς της…».
Την αφήγηση κειμένων από το βιβλίο έκανε η φιλόλογος και ηθοποιός κα Μυρτώ Δρακάκη, ενώ την εκδήλωση έκλεισε μ’ ευχαριστίες ο συγγραφέας κ. Γιώργος Πράτανος τονίζοντας: «Αυτή η ιστορία ήταν θαμμένη στα χρονοντούλαπα και έπρεπε με κάποιο τρόπο να βγει στο φως γιατί πέρα από τον Καζαντζάκη, πέρα από την Ελένη, πέρα από το Φρέντυ Γερμανό ήταν πολύ σημαντικό στοιχείο – χωρίς να θέλω να χαϊδέψω αυτιά – το πόσο εντυπωσιάστηκα από την αντίδραση του Κρητικού λαού. Εκείνη την εποχή ο Καζαντζάκης δεχόταν πόλεμο λάσπης…».
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος
http://www.haniotika-nea.gr/panta-zontanos-o-nikos-kazantzakis/
