Επαρχιακό Φως Ειδήσεις-Ρεπορτάζ-Πολιτισμός-Κοινωνία-Άποψη
Με αρκετό κόσμο, μεταξύ αυτών, αστυνομικοί εν ενεργεία και αποστρατεία καθώς και πολλοί συγγενείς Πεσόντων στα Σώματα Ασφαλείας, παρουσιάστηκε χθες το βράδυ στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου της Ιεράς Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου το πνευματικό πόνημα με συγγραφέα τον κ. Εμμανουήλ Σπανουδάκη, αξιωματικό ε.α της Ελληνικής Αστυνομίας αφιερωμένο στη μνήμη των Πεσόντων Χωροφυλακής, Αστυνομίας Πόλεων και Ελληνικής Αστυνομίας Νομού Χανίων.
Για το βιβλίο μίλησαν ο κ. Αρτέμης Κουτσαυτάκης ε.α. υποστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ. και ο ιστορικός μελετητής, πρώην αντιδήμαρχος Δήμου Ακρωτηρίου κ. Νικόλαος Πλουμιστάκης.
«Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχτηκα την πρόταση του φίλου, συναδέλφου και συντοπίτη μας Μανώλη Σπανουδάκη», υπογράμμισε ο κ. Κουτσαυτάκης, «να πω σήμερα δυο λόγια για το ιδιαίτερα επίπονο και πολύ καλογραμμένο βιβλίο του, το οποίο αποτελεί τον καρπό μιας μακροχρόνιας προσπάθειας καταγραφής και συλλογής στοιχείων, αφού από τη μια πλευρά ανασύρει ιστορικά γεγονότα και φέρνει μνήμες μιας άλλης εποχής, ενώ από την άλλη προκαλεί ρίγη συγκίνησης η απαρίθμηση τόσων νεκρών συναδέλφων, συντοπιτών μας, τόσων ηρώων που δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν την ζωή και δεν πρόλαβαν να χαρούν τα νιάτα τους…».
Από την πλευρά του ο ιστορικός ερευνητής κ. Πλουμιστάκης σημείωσε ότι « στόχος του συγγραφέα, όπως διαφαίνεται από τα αναγραφόμενα είναι πρώτον η διατήρηση της ιστορικής μνήμης, ένα ανθρώπινο μεγαλείο για να θυμάται κάποιος και να μνημονεύει αυτούς που πέφτουν υπέρ πατρίδος και κατά δεύτερον η προσθήκη νέων ερευνητικών δεδομένων τα οποία έχει ανάγκη τόσο η τοπική ιστορία όσο και κάθε ιστορικός ερευνητής αλλά πάνω από όλα, στόχος του Σπανουδάκη ήταν η κατάθεση ψυχής για μία διαχρονική αγάπη και προσφορά προς το Σώμα που υπηρέτησε τόσο αυτός όσο και η οικογένεια του ο πατέρας του και ο αδελφός του. Συγχαίρω δημόσια τον Μανώλη Σπανουδάκη για το έργο του το οποίο πραγματικά τον τιμά και θα αποτελέσει ένα φάρο για τις μελλοντικές γενιές και μια τιμητική παρακαταθήκη».
Για το βιβλίο δήλωσε ο συγγραφέας κ. Εμμανουήλ Σπανουδάκης ότι « τα ονόματα των Πεσόντων στο καθήκον αστυνομικών στα Σώματα Ασφαλείας, τα οποία στο νομό μας αριθμούνται σε εκατοντάδες τυχαίνουν αναμφίβολα άξια τιμής και ευγνωμοσύνης τόσο εκ μέρους των συναδέλφων τους όσο και εκ μέρους της Ελληνικής κοινωνίας για την οποία θυσιάστηκαν…».
Την εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου έκανε η Αδαμαντία Τσερκάκη επισημαίνοντας ότι αποτελεί πρωτοβουλία της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Νομού Χανίων, του Συνδέσμου Συνταξιούχων Σωμάτων Ασφαλείας Νομού Χανίων και της Τοπικής Διοίκησης Χανίων της Διεθνούς Ένωσης Αστυνομικών.
Το «παρών» έδωσε και ο πρώην υπουργός δημόσιας Τάξης κ. Χρήστος Μαρκογιαννάκης.
Γιάννης και Ηλίας Κάκανος
Παραθέτουμε όλη την ομιλία του κ. Αρτέμη Κουτσαυτάκη
Καλησπέρα σας κυρίες και κύριοι
Είναι ιδιαίτερη τιμή για μένα η πρόταση του φίλου, συναδέλφου και συντοπίτη μας, Μανόλη Σπανουδάκη, να πω σήμερα δυο λόγια για το ιδιαίτερα επίπονο και πολύ καλογραμμένο βιβλίο του.
Το βιβλίο αυτό, το οποίο αποτελεί τον καρπό μιας μακροχρόνιας προσπάθειας καταγραφής και συλλογής στοιχείων, αφού από τη μια πλευρά ανασύρει ιστορικά γεγονότα και φέρνει μνήμες μιας άλλης εποχής, ενώ από την άλλη προκαλεί ρίγη συγκίνησης η απαρίθμηση τόσων νεκρών συναδέλφων, συντοπιτών μας, τόσων ηρώων που δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν την ζωή και δεν πρόλαβαν να χαρούν τα νιάτα τους.
Οι αντικειμενικές δυσκολίες περαίωσης ενός τέτοιου πονήματος σίγουρα ήταν πολλές, καθώς πάντα σε τέτοιου είδους έρευνες δεν είναι αυτονόητη και δεδομένη ούτε η γνώση, ούτε η καταγραφή όλων των γεγονότων με τη σειρά και τον τρόπο που διαδραματίσθηκαν. Το βιβλίο όμως του Μανόλη Σπανουδάκη, αποτελεί μία μεγάλη συμβολή, στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, νεκρών αφανών ηρώων, πιστών στο καθήκον και στον όρκο που έδωσαν, σε μία εποχή που όλα αμφισβητούνται και ιδανικά, όπως αυτά της τιμής , της αξιοπρέπειας και της ανδρείας, σταδιακά καταρρέουν.
Αυτοί οι νεκροί όμως ζούσαν για ένα όνειρο, γιατί «αξίζει, φίλε μου, να υπάρχεις για ένα όνειρο, κι ας είναι η φωτιά του να σε κάψει.»( Ερνέστο Τσε Γκεβάρα).
Ήρωας στη μυθολογική παράδοση αλλά και ως σύγχρονο κοινωνικό αρχέτυπο εννοείται κάθε άνθρωπος, που μπορεί να εμφανίζεται παραδοσιακά ως πρωταγωνιστής ενός μύθου, ενός θρύλου ή έπους και που κατέχει ικανότητες μεγαλύτερες από εκείνες που κατέχει ο μέσος άνθρωπος. Εδώ όμως έχουμε ήρωες που λίγοι γνωρίζαμε τη δράση τους, τους αγώνες τους , τη θυσία τους και που τελικά ανέδειξε με την πένα του ο Μανόλης .Ο άνθρωπος μεταβάλλεται σε ήρωα όταν εκτελέσει μια ασυνήθιστη και αξιέπαινη πράξη. Όταν όμως έχουμε δεκάδες νεκρούς συναδέλφους που άφησαν την τελευταία τους πνοή σε κάθε γωνιά της πατρίδας, ή χαμένης πατρίδας μας, όπως στη Μικρά Ασία, τότε οι νεκροί ήρωες δεν έχουν τέλος.
Πριν όμως αναφερθώ στο βιβλίο του, θα ήθελα να πω ότι με το Μανόλη καταταχθήκαμε μαζί το 1982 στη Σχολή Ενωμοταρχών, προλάβαμε για λίγο, αλλά πήραμε μια ιδέα της οργάνωσης και της αποτελεσματικότητας αυτού του Σώματος, για το οποίο οφείλω να μνημονεύσω περιληπτικά την πορεία και δράση του, μέσα σ αυτά τα δύσκολα χρόνια που ιδρύθηκε και λειτούργησε .Άλλωστε ο μεγάλος αριθμός των νεκρών προέρχεται από αυτό το ένδοξο Σώμα.
Η Ελληνική Χωροφυλακή ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο Σώμα ασφαλείας της Ελλάδας για 150 χρόνια. Συστήθηκε στις 12 Ιουνίου 1833. Ονομάσθηκε αρχικά Βασιλικό Σώμα Χωροφυλακής και μετονομάσθηκε αργότερα σε Ελληνική Βασιλική Χωροφυλακή και στη συνέχεια σε Ελληνική Χωροφυλακή, όπου και έφθασε μέχρι το 1984 ,όταν με νόμο συγχωνεύθηκε με την Αστυνομία Πόλεων σε ενιαίο αστυνομικό Σώμα, με την ονομασία Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.).
Η Χωροφυλακή, ένας από τους σημαντικότερους οργανισμούς του ελληνικού κράτους για πολλά χρόνια, ήταν υπεύθυνη για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια σε όλη την Ελλάδα εκτός από την Αθήνα, τον Πειραιά, την Πάτρα και την Κέρκυρα, που ήταν αρμοδιότητα της Αστυνομίας Πόλεων. Ήταν σώμα με στρατιωτική οργάνωση και πειθαρχία και οι άντρες του πολέμησαν σε όλους τους πολέμους που διεξήγαγε το ελληνικό κράτος από το 1897 έως το 1949, ενώ παράλληλα αντιμετώπιζαν το έγκλημα, πρωταγωνιστώντας στα πολλά και μεγάλα ιστορικά γεγονότα της σύγχρονης Ελλάδας.
Ο πρώτος αρχηγός στην ιστορία του Σώματος, από το 1833 μέχρι το 1835, ήταν ο φιλέλληνας Γάλλος συνταγματάρχης Φραγκίσκος Γκραγιάρ, ενώ ο τελευταίος, από το 1982 έως το 1984, ήταν ο αντιστράτηγος Μανώλης Μπριλλάκης, που πρόσφατα απεβίωσε.
Σημειώνεται ότι την εποχή εκείνη που ιδρύθηκε η Χωροφυλακή, μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια, η εικόνα της Ελλάδας στην Ευρώπη ήταν η πολύ δυσμενής. Θεωρούσαν γενικά ότι η ληστεία και η πειρατεία ήταν ελληνικά και μόνο προϊόντα συμπεριφοράς. Αυτό όμως ήταν τελείως άδικο αφού οι διάφορες ληστοσυμμορίες που είχαν εμφανισθεί προηγουμένως προέρχονταν από το τουρκικό έδαφος .Παρά ταύτα, η νεοϊδρυθείσα Χωροφυλακή καλούταν ν’ αλλάξει άρδην αυτή την εικόνα, γεγονός που πέτυχε και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλά με πληθώρα νεκρών.
Το 1893, η Χωροφυλακή επιφορτίστηκε και με την άσκηση αστυνόμευσης της υπαίθρου την οποία προηγουμένως διαχειρίζονταν οι δήμοι.
Το 1899 ιδρύθηκε και η Κρητική Πολιτοφυλακή, ακολουθώντας το ιταλικό πρότυπο, η οποία συγχωνεύθηκε με τη Βασιλική Χωροφυλακή το 1913 με την ενσωμάτωση της Κρήτης στην Ελλάδα την 1η Δεκεμβρίου 1913.
Τέσσερις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας (η Αθήνα, ο Πειραιάς, η Πάτρα και η Κέρκυρα), απέκτησαν τη δική τους Αστυνομία Πόλεων τη δεκαετία του 1920 (Νόμος 1370/1918) και η Χωροφυλακή διατήρησε την ευθύνη όλης της υπόλοιπης επικράτειας.
Όπως θα δούμε στο βιβλίο ,πολλοί άνδρες της Χωροφυλακής πήραν μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα. Αποσπάσματα της Χωροφυλακής πολέμησαν στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) και στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1918), καθώς και στον πόλεμο της Μικράς Ασίας, με εκατοντάδες νεκρούς κυρίως από τους Τσέτες. Μετά το 1935 μεταλλάχτηκε σταδιακά σε ένα καθαρά αστυνομικό σώμα, μια πορεία που διακόπηκε κατά τη στρατιωτική δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά (1936-1940), στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1940-1945) και στον εμφύλιο πόλεμο (1946-1949) στον οποίο η Χωροφυλακή έπαιξε σημαντικό ρόλο. Το 1946 η Χωροφυλακή έπαψε να αποτελεί οργανικό τμήμα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και μετατάχθηκε στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης.
Οι νεκροί όμως αστυνομικοί συνέχισαν και θα συνεχίζουν να υπάρχουν όσο υπάρχει ακόμη φιλότιμο, ενδιαφέρον και αγάπη αυτών των παιδιών που υπηρετούν στην Αστυνομία, πιστά στην έννοια του καθήκοντος και της υπεράσπισης των υπέρτατων αγαθών της ελευθερίας, της ιδιοκτησίας, της γενετήσιας ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Πριν από λίγο καιρό “ήρθε στα χέρια μου “, το βιβλίο “ΗΡΩΟΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ-ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΟΛΕΩΝ-ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ,Νομού Χανίων”, του Μανόλη Σπανουδάκη, Αστυν. Διευθυντή ε.α.
Ο Μανόλης με αντικειμενικότητα συνέλεξε, κατέγραψε και συγκέντρωσε μοναδικά στοιχεία και φωτογραφικό υλικό, από βιβλία, αρχεία του κράτους, αρχεία της Χωρ/κής, άρθρα εφημερίδων κλπ, όχι μόνο τα ονόματα και το βαθμό των πεσόντων αστυνομικών, από το έτος 1899 έως και 2018,των τριών Σωμάτων (Ελλην. Χωρ/κής, Αστυνομίας Πόλεων, Ελληνικής Αστυνομίας) του νομού μας, αλλά και τον τόπο καταγωγής τους (με τα προσωνύμια της εποχής), την ημερομηνία θανάτου τους, καθώς και τον τρόπο και τόπο θανάτου, του κάθε συναδέλφου που θυσιάσθηκε για την πατρίδα.
Στο βιβλίο αυτό υπάρχουν πολλές φωτογραφίες και βιογραφικά νεκρών συναδέλφων που μόνο η αφήγηση των γεγονότων και το ιδιαίτερα γλαφυρό ύφος του συγγραφέα προκαλούν ρίγη συγκίνησης, ενώ υπάρχουν ακόμη ποιήματα και τραγούδια για ήρωες νεκρούς αστυνομικούς τα οποία είχαν δημοσιευτεί στον τοπικό τύπο, ενώ οι επικήδειοι λόγοι-ύμνοι αναφερόταν κυρίως στην κορμοστασιά, την ανδρεία και τη φυσιογνωμία αυτών των ανδρών που πύκνωσαν το πάνθεον των ηρώων της σύγχρονης Ελλάδας.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η περίπτωση τριών αδελφών Χωροφυλάκων, που ο καθένας τους, την ίδια εποχή, έδωσε την ζωή του για την πατρίδα, αλλά σε τρία διαφορετικά σημεία της Ελλάδος. Ακόμη αναφέρονται περιπτώσεις ηρώων αστυνομικών, περιγράφονται τα κατορθώματα τους, ο μαρτυρικός τους θάνατος, τα μνημεία που τους έστησαν, ή όχι και πολλές φορές ποια ήταν η τύχη αυτών των μνημείων και αν αναγνώρισε ποτέ η Πολιτεία αυτή τη θυσία τους.
Ξεφυλλίζοντας αυτό το βιβλίο δεν περίμενα ποτέ, ότι τόσοι άνδρες της Χωροφυλακής έπεσαν νεκροί κατά τον πόλεμο στη Μικρά Ασία, δεν περίμενα ποτέ τέτοια αντίσταση και ηρωική πορεία μέχρι το θάνατο, ανδρών που υπηρετούσαν στις κατά τόπους Υπηρεσίες Χωρ/κής, απέναντι σ ένα σύγχρονο στρατό που διέθετε το κράτος των Γερμανών κατακτητών κατά την εισβολή στη φτωχή αλλά περήφανη πατρίδα μας.
Φυσικά οι Γερμανοί κατακτητές δεν περίμεναν ότι, «Λαός που βαδίζει προς το θάνατο τραγουδώντας, βαδίζει προς τη ζωή». (Πολύβιος Δημητρακόπουλος — Έλληνας θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος και εκδότης, γνωστός και με το ψευδώνυμο Πολ Αρκάς).
Φίλε και συνάδελφε Μανόλη πολλά συγχαρητήρια για το βιβλίο σου. Είναι φανερό ότι εργάσθηκες με μεράκι, αφού και η οικογένεια σου έχει υποστεί βαρύτατο πλήγμα από το θάνατο του συναδέλφου αδελφού σου για την τιμή της ΕΛ.ΑΣ. Αυτό το παιδί έπεσε νεκρό από τα πυρά κακοποιού, πιστό όμως στον όρκο που έδωσε, δεν έκανε τα «στραβά μάτια», δεν πυροβόλησε μέσα στο πλήθος, δεν έβαλε σε κίνδυνο κανενός αθώου την ζωή, όπως έκαναν κάποιοι τρομοκράτες που σκότωσαν ένα παιδί που τυχαία βρέθηκε εκεί, για να πάνε τις διακοπές τους. Προτίμησε να κυνηγήσει τον ένοπλο ληστή, χωρίς να κάνει χρήση του όπλου του και να πέσει ό ίδιος νεκρός από τις σφαίρες του κακοποιού.
Παρακολούθησα το λόγο σου, πριν λίγο καιρό κατά την ετήσια επιμνημόσυνη δέηση των πεσόντων αστυνομικών, όπου έβγαλες κραυγή αγανάκτησης για την αδιαφορία της επίσημης Πολιτείας και όχι μόνο, για το θάνατο κάθε νέου συναδέλφου, που φυσικά δεν τιμήθηκε γιατί δεν ήταν ήρωας των Εξαρχείων, ούτε μιας καμένης πόλης, ούτε των καμένων μαγαζιών, ούτε σημαιών που κάποιοι σήμερα θέλουν να αποκαλούν «πανί».
Φυσικά στο βιβλίο του δεν παραλείπει να αφιερώσει μια μαντινάδα και λίγα λόγια, εξιστορώντας τα γεγονότα και την τραγική κατάληξη ενός ακόμη ήρωα αστυνομικού, ενός παλληκαριού, που γνωρίσαμε και αγαπήσαμε για τις αρετές του, που υπηρέτησε κοντά μας και αυτός ήταν ο Στάθης ο Λαζαρίδης. Κάποιοι κακοποιοί με την ανοχή πολιτικών παραγόντων και την αδιαφορία ανύπαρκτων αξιωματικών, που το μόνο που τους απασχολούσε ήταν τ αστέρια τους, άφησαν να δημιουργηθεί ένα κράτος Κολομβιανού πρότυπου σε μια πολύ άγονη γη, την οποία μετέτρεψαν σε γη της επαγγελίας και το τέλος της ασυλίας και της ανοχής τους, δόθηκε μόνο με το θάνατο του Λαζαρίδη.
Εγώ Μανόλη, για όλους αυτούς που θυσιάσθηκαν, θα αφιερώσω την παρακάτω φράση του Μίκη Θεοδωράκη,
“Δεν είμαι ήρωας. Οι ήρωες πεθαίνουν νέοι. Είμαι ένας πολίτης που κάνει το καθήκον του.” Αυτοί όμως ήταν νέοι και ήρωες!!
Πολλά συγχαρητήρια!!
