Εγκαίνια έκθεσης ιστορικών ντοκουμέντων στον Νερόμυλο Καλυβών

16/05/2023 στο 2023, Κοινωνικά - Πολιτιστικά, Ρεπορτάζ

Στο ανακαινισμένο ιστορικό κτίριο του παλιού Νερόμυλου στις Καλύβες το οποίο χρονολογείται από το τέλος της Βενετοκρατίας (16ος -17ος) αιώνας πραγματοποιήθηκαν το απόγευμα της Κυριακής τα εγκαίνια της έκθεσης – αφιέρωμα στη Μάχη της Κρήτης που διοργάνωσε με επιτυχία ο Σύλλογος Διατήρησης Μνήμης της Μάχης της Κρήτης και της Αντίστασης σε συνεργασία με το Δήμο Αποκορώνου και την Περιφέρεια Κρήτης.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΜΥΛΟΥ

Η ιστορία χρησιμοποίησης του συγκεκριμένου χώρου δεν περιορίζεται μόνο στο άλεσμα σιτηρών καθώς στα μεταγενέστερα χρόνια σε διπλανό κτίριο ξεκίνησε από το 1909 και η λειτουργία ενός ελαιοτριβείου, η κίνηση του οποίου γινόταν όπως τον νερόμυλο με νερό από το ανεξάντλητο ποτάμι που διερχόταν από εκεί. Στον ίδιο χώρο από το 1928 συστάθηκε η ομόρρυθμη βιομηχανική εταιρεία “Σήφακας και Σία” που είχε μετόχους κατοίκους από τις Καλύβες και περιλάμβανε ένα εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για οικιακή χρήση, ελαιοτριβείο και αλευρόμυλο. Από τότε στο θολωτό αυτό κτήριο με πέτρα του μύλου λειτούργησε ιδιωτικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρισμού της “Ηλεκτρικής εταιρείας Καλυβών” που παρείχε ρεύμα στο χωριό και τις φυλακές στο Καλάμι. Ήταν μια υδροηλεκτρική μονάδα με δύο υδροστρόβιλους αξιοποιώντας τα νερά του ποταμού παρέχοντας ηλεκτρική ενέργεια για οικιακή χρήση έξι μήνες πριν ηλεκτροδοτηθεί η πόλη των Χανίων.

Την εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό του ο δήμαρχος Αποκορώνου Χαράλαμπος Κουκιανάκης αναφερόμενος στη σημασία της Έκθεσης “Η Μάχη της Κρήτης”, την οποία επισκέφθηκαν πέρυσι στα Χανιά χιλιάδες ντόπιοι και επισκέπτες του τόπου μας, και αναμένεται ότι και φέτος θα προσελκύσει αντίστοιχο ενδιαφέρον. Ο κ. Κουκιανάκη ευχαρίστησε τον Σύλλογο για τη Διατήρηση της Μνήμης της Μάχης της Κρήτης και προσωπικά τον πρόεδρο Γιάννη Θυμιανό για την πρότασή του να φιλοξενηθεί φέτος η έκθεση στον Νερόμυλο Καλυβών, ενώ αναφέρθηκε στις συζητήσεις που έχει με τον Σύλλογο και άλλους τοπικούς φορείς για τη χάραξη και ανάδειξη ενός “Μονοπατιού Μνήμης” (Commemoration Trail) για τη Μάχη της Κρήτης, το οποίο θα συνδέει τη Σούδα με τα Σφακιά, διασχίζοντας όλο τον Αποκόρωνα, με προοπτική να επεκταθεί δυτικότερα μέχρι τον Γαλατά, την Αγιά και το Μάλεμε.

Χαιρετισμούς απηύθυναν επίσης ο πρόεδρος του Συλλόγου διατήρησης μνήμης της Μάχης της Κρήτης και της αντίστασης Γιάννης Θυμιανός και ο Δημήτρης Μιχελογιάννης, ειδικός σύμβουλος του Περιφερειάρχη Κρήτης ο οποίος επαίνεσε την ωραία προσπάθεια συλλογής ιστορικών στοιχείων σημειώνοντας ότι “ και η πρωινή εκδήλωση στο Σαμώνα και τώρα εδώ η απογευματινή στις Καλύβες αποδεικνύουν πως μπορούμε με σωστό και καλαίσθητο τρόπο να τιμούμε αυτούς που πρέπει οι οποίοι πραγματικά θυσιάστηκαν για να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα όλα αυτά τα οποία έχουμε στη διάθεση μας…”.

Από μεριάς του ο κ. Θυμιανός τόνισε: “ Πρόκειται για μία έκθεση που ξεκίνησε για πρώτη φορά το 2021 εν μέσω πολύ δύσκολων συνθηκών για όλη την ανθρωπότητα λόγω κορονοϊού και είχαμε ένα πολύ στενό πλαίσιο διοργάνωσης και πραγματοποίησης αυτής την έκθεσης αλλά παρόλα αυτά στήθηκε με πολύ μεγάλη προσπάθεια και αγώνα από τα μέλη του συλλόγου και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου που από το τοπικό κοινό είχαμε μεγάλη αποδοχή και ήταν μία πολύ μεγάλη έκπληξη για την πρώτη μας ουσιαστικά εμφάνιση. Η έκθεση αυτή συνεχίστηκε και το 2022 πιο χαλαρά με τα μέτρα και είχε να αποφανθεί και σε ξένο κοινό πλέον..”.

Ομιλητής στην εκδήλωση ήταν ο Δημήτρης Σκαρτσιλάκης, ιστοριοδίφης συλλέκτης και επιμελητής στην έκθεση με σπάνιες φωτογραφίες ο οποίος ανέλυσε με λεπτομέρειες την κατάσταση που επικρατούσε την κατοχή, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων τα εξής: “Η επιχείρηση εναντίον της Κρήτης ήταν ίσως η πιο καλά καταγεγραμμένη από φωτογραφικό φακό, στην ιστορία των δύο Παγκοσμίων Πολέμων. Χιλιάδες φωτογραφίες από πάρα πολλούς επαγγελματίες και ερασιτέχνες φωτογράφους χρησιμοποιήθηκαν για να αποτυπώσουν την πρώτη μεγάλη αεραπόβαση στην ιστορία. Η Γερμανία κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου κρατούσε τα σκήπτρα όσον αφορά την παραγωγή και την ποιότητα φωτογραφικών μηχανών. Αρκετές χιλιάδες από αυτές γινόντουσαν εξαγωγή στην υπόλοιπη Ευρώπη και Αμερική. Η βιομηχανική παραγωγή και το χαμηλό κόστος επέτρεπαν στο μέσο Γερμανό πολίτη να έχει στην κατοχή του μια καλή φωτογραφική μηχανή. Γι αυτό τον λόγο το μεγαλύτερο μέρος των φωτογραφιών που υπάρχει αναφορικά με τη Μάχη της Κρήτης προέρχεται από ερασιτέχνες Γερμανούς στρατιώτες”.

Ο ίδιος συνεχίζοντας κατέληξε επισημαίνοντας: “Οι φωτογραφίες που παρουσιάζονται στην έκθεση είναι μέρος από το άλμπουμ Γερμανών και συμμάχων στρατιωτών, που πολέμησαν στην Κρήτη. Κάποιες από αυτές είναι τραβηγμένες από επίσημους στρατιωτικούς φωτογράφους. Στην έκθεση επιχειρείται η χρονολογική παρουσίαση της Μάχης της Κρήτης, όπως αυτή εξελίχθηκε στον τομέα Μάλεμε Χανίων και έχουν επιλεγεί φωτογραφίες από αποκλειστικά από στρατιωτικά θέματα και σκηνές μάχης…”.

Την εκδήλωση παρουσίασε ο Γιώργος Λιμαντζάκης, ειδικός συνεργάτης του δημάρχου Αποκορώνου.

Ηλίας Ι. Κάκανος