ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΚΙΣΑΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ: Τιμητική εκδήλωση για τον Αγιογράφο Νίκο Γιαννακάκη

27/04/2013 στο 2013, Ρεπορτάζ στα Χανιώτικα νέα

Συγκινητικές στιγμές εκτυλίχθηκαν απόψε στην κατάμεστη αμφιθεατρική αίθουσα εκδηλώσεων του δημαρχείου Κισάμου, εκδήλωση προς τιμή του μεγάλου καλλιτέχνη αγιογράφου από την Καλυβιανή Κισάμου, Νίκου Γιαννακάκη. Άνθρωποι των Γραμμάτων, της Τέχνης, συγγενείς, χωριανοί, φίλοι, συνάδελφοι και μαθητές του, βρέθηκαν κοντά στον διάσημο καλλιτέχνη ο οποίος έχει διαπρέψει εντός και εκτός Ελλάδας. Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Δήμο Κισάμου και την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων.

Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν η εκπαιδευτικός Αγγέλα Μάλμου, η οποία ήταν μαθήτρια του τιμώμενου καλλιτέχνη, καθώς επίσης και ο Δρ. Κωνσταντίνος Πρώιμος, κριτικός Τέχνης, διδάσκων στο Πολυτεχνείο Κρήτης και στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο περιφερειακός Σύμβουλος Παναγιώτης Σημαντηράκης, ως εκπρόσωπος της Αντιπεριφέρειας, ο αρχιερατικός επίτροπος πρωτοπρεσβύτερος Εμμανουήλ Μπαριωτάκης ως εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου, ο δήμαρχος Κισάμου Γεώργιος Μυλωνάκης και ο αντιδήμαρχος Μιχάλης Μουντάκης, αρμόδιος στα θέματα πολιτισμού, ο οποίος, αφού καλωσόρισε τους παρευρισκομένους, υπογράμμισε ότι “ Ο Νίκος Γιαννακάκης, ένα πρόσωπο με μεγάλη προσφορά και συνεισφορά στην Τέχνη και τον πολιτισμό γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλυβιανή Κισάμου. Πενήντα χρόνια ασχολείται και υπηρετεί την Τέχνη της αγιογραφίας. Για το έργο του έχουν ασχοληθεί πολλοί μελετητές και κριτικοί της Τέχνης και έχουν γραφτεί αρκετά δημοσιεύματα. Από το 1966 ασχολείται με τη βυζαντινή αγιογραφία. Έχει λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις, από το Βατικανό μέχρι το Οικουμενικό Πατριαρχείο και έχει ασχοληθεί με το έργο του ο ελληνικός και ο ξένος Τύπος. Τα τελευταία χρόνια λειτουργεί το εργαστήρι αγιογραφίας στη Νέα Κυδωνία στα Χανιά και μεταλαμπαδεύει στους μαθητές του την Τέχνη της αγιογραφίας. Ο Νίκος Γιαννακάκης, τιμά με την θεόπνευστη Τέχνη του, την Κίσαμο, τα Χανιά, την Κρήτη, την Ελλάδα και την Ορθόδοξη παράδοση”.

Αμέσως μετά ο δήμαρχος Κισάμου Γιώργος Μυλωνάκης τόνισε: “ Τιμούμε τον Νίκο Γιαννακάκη, τον μεγάλο Καλλιτέχνη, τον μεγάλο αγιογράφο που έχει προσφέρει πάρα πολλά στην περιοχή μας, στον Νομό, σε πολλά μέρη της Ελλάδας και του κόσμου. Το ελάχιστο που μπορούσαμε να κάνουμε για τον συγχωριανό μας καλλιτέχνη της βυζαντινής Τέχνης είναι αυτή η τιμητική εκδήλωση…”.

Η κα Αγγέλα Μάλμου αναφέρθηκε στη ζωή του σπουδαίου, όπως είπε, ζωγράφου και αγιογράφου Νίκου Γιαννακάκη μέσα από αποσπάσματα από την παιδική ζωή του καλλιτέχνη μέχρι σήμερα, όπως εκείνος της αφηγήθηκε. “Ήμουν κακός μαθητής… Κάθε πρωί που με ξυπνούσε η μάνα μου η Πιπίνα, με το καλημέρα και το ζεστό βραστάρι απ’ του χωριού μου τα ιαματικά βοτάνια και με παξιμάδι κρατσανιστό κι αφράτο απ’ τα επιδέξια χέρια της, άκουγα την υπενθύμιση. «Άντε Νικολή παιδί μου. Να ξεστραβωθείς, να μάθεις μιαν αράδα γράμματα, να γίνεις άνθρωπος». Βρήκα μια διέξοδο στο μάθημα της έκθεσης. Ήμουν ανορθόγραφος, αλλά δεν μ’ ένοιαζε… Εγώ ήθελα να αλαφρώσω από τα πολλά μου συναισθήματα. Οι εκθέσεις μου; Πρώτες σε όλη την τάξη! Επιτέλους! Να και σε κάτι που ήμουνα καλός. Παρ’ όλα αυτά τα καλοκαίρια μου τα πέρναγα με το βραχνά του μετεξεταστέου. Μ’ άφηνε η φιλόλογος για τα πολλά μου γραφικά λάθη. Οι εκθέσεις μου, πρώτες στην έκφραση μεν, μα και στο κοκκινάδι της διόρθωσης δε… Οι κακοί βαθμοί μου, αιτία διαπληκτισμών με τη μάνα μου… Ο πατέρας μου έβοσκε πρόβατα, αγαθός άνθρωπος, άλλο μέλημα δεν είχε, παρά πώς να πορευτούμε καλά. Να έχουμε όλα τα χρειαζούμενα για να μην μας λείψει τίποτα εμένα και του αδελφού μου. Είχε αφήσει την κυρά Πιπίνα, καπετάνισσα στο σπιτικό μας, να το μανουβράρει κατά την κρίση της, έχοντας της απόλυτη εμπιστοσύνη. Παράξενο πράγμα… Στην έκθεση μόνο έσκιζα… Θάμα μεγάλο και για τη φιλόλογο… Τώρα που το σκέφτομαι το θεωρώ φυσιολογικό. Ζωγράφιζα τότε με τις λέξεις. Τη χαρά μου και τη λύπη, με λέξεις τις περιέγραφα. Όπως πολύ αργότερα με το χρωστήρα μου, τα συναισθήματά μου αποδιδόταν με την αλληλουχία των ψυχρών και των θερμών χρωμάτων. Ακόμα, όμως, ιδέα δεν είχα να ζωγραφίσω… Ποιος να μου πει; Ποιος να μου δείξει; Σιγά, σιγά οδηγούμουν μόνος μου προς τα εκεί. Γιατί ήταν μεγάλη ανάγκη. Το ένιωθα ότι κάτι μεγάλο ήταν μέσα μου, που μ’ έγκρουβε μερικές φορές, μα δεν κάτεχα να το εξωτερικεύσω. Μια ευκαιρία, να πλησιάσω την κλίση μου στη ζωγραφική, ήταν όταν ο δάσκαλος μάς έβαλε να φτιάξουμε το χάρτη του τόπου μας. Το ακρωτήριο Σπάθα, τα βουνά της Γραμβούσας, τα πορφυρένια χρώματα της Ανατολής. Άρχισα με τα ξύλινα χρώματα να χρωματίζω και μετά με το βαμβάκι να τα γλυκαίνω, να τ’ απαλύνω… Κι η ψυχή μου το ίδιο γλύκαινε κι ενθουσιαζότανε από το αποτέλεσμα. Ο κακός ο μαθητής, που ένιωθε κόμπλεξ μπροστά στα Καστελιανά κοπέλια, τα πρωτευουσιάνικα, που σνόμπαραν το χωριατόπουλο, το βοσκαρούδι από την Καλυβιανή, είχε ένα χάρισμα ξεχωριστό. Πήρα αμπάριζα κι άρχισα να ζωγραφίζω ότι άγγιζε την ψυχή μου… Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου συνειδητοποίησα μερικές βασικές αρχές, που καθόρισαν στη συνέχεια τη ζωή και το έργο μου. Η Τέχνη έμαθα ότι αναπτύσσεται στη μοναξιά. Και μετά το προϊόν της Τέχνης σου, σε φέρνει σε επαφή με τον κόσμο… Με βράβευσε το Βατικανό… Ακολούθησε η αναγνώριση από το οικουμενικό Πατριαρχείο. Έσφιξα το χέρι του Πατριάρχη, εγώ, το αγροτόπαιδο από την Καλυβιανή. Έγινα οφικιάλιος, Άρχων Αγιογράφος του Οικουμενικού Πατριαρχείου…”, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, η κυρία Αγγέλα Μάλμου για τον καλλιτέχνη ζωγράφο και Αγιογράφο Νίκο Γιαννακάκη, ο οποίος εκτός από τις σπουδές του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και τη μαθητεία του – όπως ο ίδιος αναγνωρίζει κατόπιν προτροπής του τότε μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου γέροντα Ειρηναίου Γαλανάκη – πλάι στον μεγάλο Κισαμίτη αγιογράφο Στέλιο Καρτάκη, παρακολούθησε κατά την πολύχρονη εργασία του στην Ιταλία, μαθήματα Ψηφιδωτού στη Σχολή Μellini στη Φλωρεντία.

Από την πλευρά του αμέσως μετά ο δρ. Κωνσταντίνος Πρώιμος, αναφέρθηκε εκτενώς στην σπουδαία τεχνική ικανότητα του καλλιτέχνη και τους αξιόλογους δασκάλους του στην Σχολή Καλών Τεχνών, όπως τον Γιάννη Μόραλη, τον Ανδρέα Γεωργιάδη και άλλους, τονίζοντας: “ Η ευρυθμία, πνευματικότητα και ηρεμία των συνθέσεων του Γιαννακάκη δεν αντιτίθεται στη δογματική ευπρέπεια. Η πινελιά του έχει καθαρή ορισμένη πρόθεση και μια διαφάνεια που παίρνει τα πρότυπά της από τις εικονογραφήσεις του Θεοφάνη Στρελίτζα Μπαθά στη μοναστική κοινότητα των Μετεώρων. Η διαφάνεια της πινελιάς ευνοεί τη διαφάνεια του συνειρμού με την αλήθεια και την κανονικότητα του χριστιανικού δόγματος. Η ανθρωπιστική στάση του Γιαννακάκη που ευνοεί τη σύζευξη της ζωγραφικής και της αγιογραφίας, τη συνέχεια ανάμεσα στον κόσμο της αρχαιότητας και του Μεσαίωνα και τη σύνδεσή τους με το παρόν της εκκλησιαστικής Τέχνης έχει ακόμα βαθύτερες ρίζες από την Κρητική σχολή…”.

Βαθύτατα συγκινημένος ανέβηκε στο βήμα ο καλλιτέχνης ευχαριστώντας τους παρευρισκόμενους που τον τίμησαν με την παρουσία τους καθώς επίσης και τους συντελεστές της εκδήλωσης, τονίζοντας: “Από τα χρόνια κρατώ τις στιγμές πού μου χαρίζουν την αιωνιότητα. Κρατώ τον τόπο που με γέννησε, το χώμα που κείτεται η γενιά μου. Κρατώ την ευχή της μάνας φεύγοντας για ν’ ανταμώσω και τ’ άλλα παιδιά, πεζοπορώντας οκτώ χιλιόμετρα ως το Καστέλι, αναζητώντας την μάθηση. Κρατώ τα πέτρινα εκείνα χρόνια που με σφυρηλάτησαν ν’ αντέχω στις όποιες καταιγίδες της ζωής. Κρατώ τ΄ αγέρι του Κισαμίτικου κόλπου που έλουγε σαν χάδι τα βουνά της Γραμπούσας. Κρατώ το κύμα που νωχελικά χάϊδευε τα βράχια- άραγε τι να τους έλεγε- κι΄ εγώ ονειρευόμουν. Κρατώ τον ήλιο που ανέτειλε, ρίχνοντας παιχνιδιάρικα τις αχτίνες του στη θάλασσα σε μύρια χίλια χρώματα κι΄ εγώ ονειρευόμουν το χέρι μου να αποθανατίζει τη στιγμή με χρώμα και πινέλο, να την κρατήσω ζωντανή. Κρατώ τη βροχή να πέφτει στο δώμα του σπιτιού μας σε μια συμφωνική συν-χορδία, να λούζει τη μάνα γή ν΄ ανοίξει η σπορά κι η φύτρα… Κρατώ το μητρικό βέλασμα των προβάτων του πατέρα μου, καλώντας τα γεννήματά τους και κείνα χοροπηδώντας να τρέχουν με λαχτάρα για το πρωινό τους γάλα. Κρατώ τα καταχείμωνα, τις αστραπές, τις βροντές και τ΄ αστροπελέκια ν΄ αντιλαλούν τα Γραμπουσιανά γρεμνά, και τη μάνα μου να σταυροκοπιέται λέγοντας «Κύριε ελέησον». Κρατώ στο ξημέρωμα το λάλημα του κόκορα που επιτακτικά χτυπούσε τις φτερούγες του αναγγέλλοντας την καινούρια μέρα. Κρατώ τα χειμωνιάτικα πρωινά με τον άγριο βοριά που ξεσήκωνε τα κύματα και κείνα να χτυπούν μανιασμένα τους βράχους, κι ακόμη τα δένδρα να δέρνονται, τα παράθυρα του σπιτιού μας να σφυρίζουν….. Να σφυρίζουν από τις χαραμάδες τους τα παράθυρα κάνοντας τόπο στην οργή τα΄ανέμου και τη μάνα μου να λέει «σήκω παιδί μου να ντυθείς και να πιείς το βραστάρι σου, γιατί ΄ναι ώρα να φύγεις για το σχολειό σου». Κρατώ την ευχή της μάνας φεύγοντας για ν΄ ανταμώσω και τ΄ άλλα παιδιά, πεζοπορώντας οκτώ χιλιόμετρα ως το Καστέλι, αναζητώντας την μάθηση. Κρατώ τα πέτρινα εκείνα χρόνια που με σφυρηλάτησαν ν΄ αντέχω στις όποιες καταιγίδες της ζωής. Κρατώ τους εικαστικούς μου δασκάλους να δημιουργούν στην γειτονιά των αγγέλων.

Μακαρίζω τον εαυτό μου που το έργο μου ενήργησε ως δίαυλος επικοινωνίας ανά τον κόσμο σ΄ ένα εικαστικό – ιδεολογικό διάλογο καθ΄ ότι η τέχνη ενώνει τους λαούς. Εγώ απλά αισθανόμουν ο αγωγιάτης – το παιδί του βοσκού από την Καλυβιανή.

Ευχαριστώ από καρδιάς την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων και ιδιαίτερα τον Αντιπεριφερειάρχη μας κ. Βουλγαράκη, αρωγό πάντα στην προσπάθεια μου. Την υπεύθυνη πολιτισμού κ. Ζώτου για την φιλόπονη συμμετοχή και όλους όσοι συνέβαλαν στη πραγματοποίηση της αποψινής βραδιάς.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Δήμο Κισάμου για την πρωτοβουλία, τον Δήμαρχο κ. Μυλωνάκη, Τον Αντιδήμαρχο πού είχε την ιδέα και την υλοποίηση της στην γενέτειρά μου, τον κ. Μουντάκη, στυλοβάτη του πολιτισμού στην Κίσαμο. Ευχαριστώ τους ομιλητές που αναφέρθηκαν στη ζωή και το έργο μου, τον κριτικό τέχνης Δρ. Κωνσταντίνο Πρώϊμο και την τ. Σχολική Σύμβουλο και μαθήτριά μου στο εργαστήρι μας, κ. Αγγέλα Μάλμου. Ευχαριστώ τους αγαπημένους μου μαθητές για την παρουσία τους. Τέλος ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους εσάς πού με τιμήσατε με την παρουσία σας, σε μια ιδιαίτερα συναισθηματική στιγμή της ζωής μου.

Να είστε όλοι καλά και πάντα χαρούμενοι”, υπογράμμισε ο κ. Νίκος Γιαννακάκης.”