ΣΤΑ ΤΣΙΚΑΛΑΡΙΑ – Εκδήλωση μνήμης για τους πρώτους οικιστές από τη Μικρά Ασία

Συγκινητικές στιγμές εκτυλίχθηκαν το απόγευμα του Σαββάτου στην πανοραμική τοποθεσία  “Πολύ νερό” με το εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη  στην τελετή της ετήσιας επιμνημόσυνης δέησης για τη μνήμη των πρώτων κατοίκων του χωριού, που ήρθαν το 1923 ξεριζωμένοι από τις χαμένες πατρίδες για να εγκατασταθούν στα Μετόχια Τσικαλαριών.  

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Τσικαλαριών σε συνεργασία με την Ενορία και την Αδελφότητα Μικρασιατών Νομού Χανίων “Ο Άγιος Πολύκαρπος”, ενώ αντιπροσωπεία του χορευτικού Συλλόγου “ Αροδαμός” με παραδοσιακές στολές πλαισίωνε την τελετή στην οποία παραβρέθηκαν κάτοικοι της περιοχής και όχι μόνο με εκπροσώπους Φορέων και Συλλόγων, ενώ τον Δήμο Χανίων εκπροσώπησε ο αντιδήμαρχος κ. Μιχαήλ Κοτζαμιχάλης απευθύνοντας σύντομο χαιρετισμό.

Χαιρετισμό επίσης απηύθυνε η πρόεδρος της Αδελφότητας Μικρασιατών κα Στέλλα Γκοζάνη – Χαριτάκη, τονίζοντας, μεταξύ άλλων, τα εξής: « Συνεχίζουμε τις εκδηλώσεις μνήμης μετά από τόσες δεκαετίες τιμώντας εκείνες τις σκοτεινές ημέρες της Ιστορίας μας, όλοι εμείς οι Μικρασιάτες, παντού σε όλη τη χώρα με την αρωγή των τοπικών Φορέων και της Εκκλησίας μας», για να επισημάνει ότι « με αυτόν τον τρόπο αντιστεκόμαστε στη λήθη και σμιλεύουμε την ταυτότητα του έθνους στις νέες γενιές γνωρίζοντας καλά πως μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί η Πατρίδα να έχει συνέχεια μέσα στο χρόνο».

Κεντρική ομιλήτρια ήταν η φιλόλογος κα Μαρία Μαράκη, η οποία, σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία που υπάρχουν και με μαρτυρίες που διασώθηκαν, αναφέρθηκε στους πρώτους κατοίκους αυτής της περιοχής που ήρθαν από την Μικρά Ασία ξεριζωμένοι με μόνο τους όπλο την αξιοσύνη που είχαν ξανακτίζοντας νέα νοικοκυριά και μετατρέποντας σε καλλιεργήσιμες πολλές άγονες εκτάσεις της περιοχής. Άλλοι πάλι, έχοντας την εμπειρία της αλιείας ασχολήθηκαν με το επάγγελμα αυτό. «Τον ναό που βρισκόμαστε σήμερα» τόνισε η κα Μαράκη « κτίσθηκε κατά την περίοδο της ύστερης Ενετοκρατίας και συγκεκριμένα το 1602 και ήταν αρχικά αφιερωμένος στο Χριστό. Στην  πορεία του χρόνου σύμφωνα με την παράδοση ο μπέης που κατοικούσε στο μετόχι Μπεντεβή διέταξε να μετονομασθεί και να αφιερωθεί στον Άγιο Ιωάννη.

Αργότερα, όταν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην περιοχή θεώρησαν καθήκον τους και υποχρέωση να αναστυλώσουν την ερειπωμένη πλέον εκκλησία που αποτέλεσε το καταφύγιό τους στη νέα πατρίδα. Τόσο μάλιστα δέθηκαν με τον Άγιο που με τον καιρό φώλιασε και κέρδισε τις καρδιές τους ως Άγιος Ιωάννης ο πρόσφυγας».

Η ίδια συνέχισε επισημαίνοντας: «Τα ξυπόλητα προσφυγόπουλα, μυήθηκαν από νωρίς στην θρησκευτική παράδοση και βρήκαν ένα ζεστό καταφύγιο στην ανοιχτή αγκαλιά του Αγίου Ιωάννη. Καθοριστικός εκείνα τα πρώτα πέτρινα χρόνια της εγκατάστασης ο λόγος παραμυθίας του μακαριστού ιερέως Θεοφάνη Παπαδάκη που λειτουργούσε στην Ενορία Τσικαλαριών. Αγαπούσε πολύ τους πρόσφυγες και κέρδισε από την αρχή τις καρδιές τους. Ήταν δίπλα τους σε κάθε βήμα ενισχύοντας την προσπάθεια τους να ριζώσουν στη νέα πατρίδα. Σημαντικός επίσης ήταν και ο ρόλος του Δημοτικού Σχολείου Τσικαλαριών στην αλληλοαφομοίωση και συνεύρεση του Μικρασιατικού και του Κρητικού πληθυσμού με πρωταγωνιστές τους αείμνηστους δασκάλους της περιοχής».   

Η μαθήτρια της Β’ Λυκείου Εβελίνα Κουκιανάκη διάβασε ένα επτάστιχο από το βιβλίο «Η προσφυγοπούλα μάνα», της συγγραφέως Τσινού – Ταγκάλογλου με τίτλο: « Ο ξεριζωμός από τη Σμύρνη», χαρισμένο στη γιαγιά της Ελένη Τσολάκη. Ενδεικτικά καταγράφουμε έναν στίχο:

«Η προσφυγιά είναι πικρή

όταν είσαι μόνη κι ορφανή,

ευτυχώς μας μεγάλωσε η θειά μας,

κι έσβησε τον πόνο από την καρδιά μας».

Συγκινητική επίσης ήταν και η δήλωση που μας έκανε ο Εμμανουήλ Μαυρομάτης του Ευαγγέλου υπογραμμίζοντας ότι, « ο προπάππους μου ήταν από την Κάινα Αποκορώνου και έφυγε για την Αρχαία Έφεσσο της Μικράς Ασίας. Εκεί, το 1892 γεννήθηκε ο πατέρας μου Ευάγγελος ο οποίος το 1923 με την καταστροφή και τον διωγμό, αλλά με την ανταλλαγή αιχμαλώτων ήρθε εδώ».  

 

Στιγμιότυπα από την επιμνημόσυνη δέηση, τις ομιλίες και το κέρασμα που ακολούθησε μαζί με τα κόλλυβα που προσφέρθηκαν στην μνήμη των πρώτων Μικρασιατών.  

 

Ο κ. Εμμανουήλ Μαυρομάτης.  

Οι διαφημίσεις στα έντυπα μας είναι φθηνές και στηρίζουν την προσπάθεια διατήρησης χιλιάδων εκδηλώσεων στο ηλεκτρονικό αρχείο της ιστοσελίδας μας. Το «Επαρχιακό φως» ως έντυπο τυπώνεται σε χαρτί πολυτελείας στα υπερσύγχρονα τυπογραφεία της εφημερίδας «Χανιώτικα νέα» με δέκα χιλιάδες τεύχη που διανέμονται δωρεάν σε όλη την Κρήτη. Οι εκδηλώσεις όσων  επιθυμούν να συμπεριληφθούν σ’  ένα από τα επόμενα τεύχη μας οφείλουν να συνεισφέρουν στα έξοδα της σελίδας.

Γιάννης Η. Κάκανος