Οικογενειακό λαογραφικό και ιστορικό Μουσείο η οικία του οπλαρχηγού Ανδρέα Κακούρη στο Μελιδόνι Αποκορώνου

Στους πρόποδες των Λευκών Ορέων είναι κτισμένο το Μελιδόνι Αποκορώνου με υψόμετρο 480 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας έχοντας πανοραμική θέα τα κάτω και πέρα χωριά, μέχρι και τον κόλπο της Σούδας. Σ’ αυτό το χωριό γεννήθηκε  το 1849 ο οπλαρχηγός Αποκορώνου Ανδρέας Κακούρης  του οποίου  η οικία εδώ και καιρό αποτελεί ένα πανέμορφο οικογενειακό Μουσείο με πλούσιο ιστορικό και λαογραφικό υλικό για το οποίο επιμελήθηκε ο εγγονός του, Ανδρέας Κακούρης,  που φέρει το ίδιο ονοματεπώνυμο με τον ήρωα παππού του.

Το «Επαρχιακό φως» επισκέφθηκε αυτό το ιστορικό σπίτι και συνομίλησε με τον εγγονό του οπλαρχηγού για να μας πει τα εξής: «Ο παππούς μου, ο Ανδρέας Ν. Κακούρης, του οποίου έχω την τιμή να έχω το  ονοματεπώνυμο – ως γιος του ενός εκ των τεσσάρων παιδιών του, τριών κοριτσιών και ενός αγοριού –  γεννήθηκε το 1849 στο Μελιδόνι Αποκορώνου σε μέρες μαύρες για τη σκλαβωμένη πατρίδα. Πιστός, όμως, θεματοφύλακας των ιερών εθνικών παρακαταθηκών των προγόνων του και συνεχίζοντας τις παραδόσεις της φυλής, μιμούμενος τον πατέρα του Νικόλαο και τον αδερφό του Γεώργιο πήρε το όπλο στον μεγάλο ξεσηκωμό του 1866 ενώ ήταν μόλις 17 χρονών και σε όλη τη διάρκεια του αγώνα έτρεχε  από μάχη σε μάχη στον Αποκόρωνα και στις γύρω επαρχίες, προκαλώντας τον θαυμασμό με τις ανδραγαθίες του. Κατά την επανάσταση του 1878 εκλέχτηκε οπλαρχηγός Αποκορώνου, κι εδώ πια παρουσιάζει τις αρετές μεγάλου αρχηγού», για να συνεχίσει επισημαίνοντας: «Μετά το τέλος της επανάστασης και όταν η Κρήτη απόκτησε τα προνόμια του Οργανικού Νόμου, διορίστηκε υπολοχαγός της Χωροφυλακής. Στη θέση αυτή έμεινε μονάχα έξι μήνες για να εκλεγεί το 1884 παμψηφεί δικαστής στο Πρωτοδικείο Σφακίων, όπου κι’ έμεινε δυόμισι χρόνια. Ξαναγύρισε στη Χωροφυλακή και διορίστηκε με το βαθμό του λοχαγού στην επαρχία Σελίνου. Παραιτήθηκε, όμως, μετά δύο μήνες, μη μπορώντας να υπηρετεί κάτω από τις διαταγές Τούρκων προϊσταμένων. Το 1887 παίρνει μέρος στη μυστική συνεννόηση που έγινε στο Ρέθυμνο και κατά την οποία αποφασίστηκε όπως στην πρώτη βουλευτική σύνοδο να κηρύξουν την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Αφού ορκίστηκαν, συντάξανε το απαιτούμενο πρακτικό το οποίο κι έστειλαν στον τότε πρόεδρο της ελληνικής κυβέρνησης Χαρ. Τρικούπη.

Στις εκλογές του 1899 βγαίνει βουλευτής Αποκορώνου και πιστός στη μυστική συνεννόηση έδωσε στη Βουλή, μαζί με τέσσερις άλλους συναδέλφους του, ψήφισμα προς τον τότε γενικό διοικητή Σαρτίσκη Παβά, με το οποίο αποκήρυχναν την τουρκική κυριαρχία και διακήρυχναν την ένωση.

Αμέσως μετά την επίδοση του ψηφίσματος με κίνδυνο κατόρθωσε να φύγει από τη Βουλή και να πάει στον Αποκόρωνα όπου ύστερα από κοινή συνεννόηση με τον αρχηγό κ. Βολουδάκη υποκίνησαν επανάσταση, πού για να την καταστείλει ο σουλτάνος αναγκάσθηκε να στείλει 40.000 στρατό. Οι επαναστάτες μη μπορώντας ν’ αντιμετωπίσουν τόσο στρατό υποχώρησαν και ο παππούς μου τότε με πολλούς άλλους έφυγαν στην Αθήνα. Τότε το τουρκικό στρατοδικείο Χανίων, τον καταδίκασε ερήμην σε θάνατο αλλά με τη γενική αμνηστία που δόθηκε ξαναγύρισε στην Κρήτη το 1892.

Ακολουθούν οι επαναστάσεις 1895, 1896 και 1897, στις οποίες ο παππούς μου έλαβε μέρος σε όλες και στις μάχες που δόθηκαν στον Αποκόρωνα και στην Κυδωνία διακρίθηκε για την παλικαριά του, στην εκπόρθηση του πύργου της Μαλάξας, τραυματίστηκε στο πόδι από ευρωπαϊκές οβίδες. Στις σφαγές του Ηρακλείου με διαταγή του Εκτελεστικού πήγε στις Αρχάνες οδηγώντας πολλούς οπλίτες όπου κι’ έμεινε 25 μέρες, για ενθάρρυνση των Χριστιανών. Με τον ερχομό του υπάτου αρμοστή διορίζεται έπαρχος Μυλοποτάμου, θέση στην οποία έμεινε για δυο χρόνια».

« Κι ερχόμαστε στο Θέρισο να πούμε λίγα ιστορικά στοιχεία», επισημαίνει ο εγγονός του οπλαρχηγού, υπογραμμίζοντας: «Ο παππούς μου ως φλογερός επαναστάτης και πνεύμα φιλελεύθερο μπαίνει από την πρώτη μέρα στις γραμμές του κινήματος. Εκλέγεται αντιπρόεδρος της Επαναστατικής Συνέλευσης και αρχηγός Αποκορώνου, ενώ ήταν μάλιστα ένας από τους 18 εκείνους που πρώτοι υπόγραψαν το πρακτικό της 25^ης Φεβρουαρίου 1905 για την προετοιμασία της επανάστασης του Θερίσου, της οποίας κύριο μέλημα ήταν η ένωση όπως ρητά αναφερόταν στο πρακτικό αυτό…».

 Ο ίδιος συνεχίζοντας την αφήγηση κατέληξε: «Χρειάζονται πολλές σελίδες για να γράψω λεπτομερώς το βιογραφικό του και γι’ αυτό θα σας ξεναγήσω στο πατρικό του σπίτι στο χωριό, το οποίο αποτελεί πλέον ένα θαυμάσιο οικογενειακό Μουσείο. Εγώ γεννήθηκα στα Χανιά το 1923 και τελείωσα το πρακτικό Λύκειο εκείνα τα δύσκολα χρόνια για ν’ ασχοληθώ στη συνέχεια με το εμπόριο, αλλά εδώ και χρόνια ως συνταξιούχος πλέον αποφάσισα ν’ αξιοποιήσω και να εμπλουτίσω στο χωριό μας – το πανέμορφο και φιλόξενο Μελιδόνι που είναι η πατρική του οικία – με  την ιδιαίτερα πλούσια συλλογή με ιστορικά στοιχεία και λαογραφικό υλικό όσο μπορούσα καλύτερα μετατρέποντας αυτό το σπίτι σ’ ένα θαυμάσιο οικογενειακό Μουσείο. Και λέω οικογενειακό, γιατί δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιος φορέας που να μπορεί να συνδράμει, ώστε να γίνει περισσότερο επισκέψιμη η οικία μας».

 

 

Ο οπλαρχηγός Ανδρέας Ν. Κακούρης με την κρητική φορεσιά του και ο εγγονός του με το ίδιο ονοματεπώνυμο